وزرای خارجه سه قدرت اروپایی، همراه با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، برای نخستین بار از زمان جنگ ۱۲ روزه، با عباس عراقچی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی، گفتگو کردند.
عراقچی روز جمعه ۲۷ تیرماه با تایید این مکالمه، تاکید کرد که تهران تنها در صورت آمادگی طرف اروپایی برای توافق هستهای «منصفانه، متعادل و سودمند برای هر دو طرف»، مذاکرات هستهای با اروپا را از سرخواهد گرفت.
او روز جمعه در شبکه اجتماعی اکس نوشت: «دیشب یک کنفرانس تلفنی مشترک با وزرای خارجه سه کشور اروپایی و نماینده ویژه اتحادیه اروپا داشتم که در آن نکات زیر را روشن کردم؛ این آمریکا بود که از یک توافق که در سال ۲۰۱۵ با هماهنگی اتحادیه اروپا اجرایی شده بود، خارج شد، نه ایران. این آمریکا بود که ژوئن امسال میز مذاکره را ترک و به جای آن گزینه نظامی را انتخاب کرد، نه ایران. هر دور جدیدی از مذاکرات تنها زمانی امکانپذیر است که طرف مقابل برای یک توافق هستهای منصفانه، متعادل و سودمند برای هر دو طرف آماده باشد.»
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که پیش از جنگ ۱۲ روزه اعلام کرده بود برای مذاکره با طرفین اروپایی دلیلی وجود ندارد، حالا پس از تهدید علنی اروپاییها درباره اجرا کردن «مکانیسم ماشه» و بازگشت تمامی تحریمهای سازمان ملل، میگوید: «اگر اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی میخواهند نقشی داشته باشند، باید مسئولانه عمل کنند و سیاستهای فرسوده تهدید و فشار، از جمله بازگشت سریع تحریمها را که مطلقا هیچ مبنای اخلاقی و قانونی برای آن ندارند، کنار بگذارند.»
این سخنان در حالی بیان میشوند که بریتانیا، فرانسه و آلمان بهتازگی توافق کردهاند که اگر تا پایان ماه میلادی آینده (اوت ۲۰۲۵)، برابر با نهم شهریور، برای رفع خطر هستهای تهران پیشرفت چشمگیری در مذاکرات با جمهوری اسلامی حاصل نشود، تبصره «مکانیسم ماشه» برجام را برای بازگرداندن خودکار تحریمهای بینالمللی فعال کنند.
سخنگوی وزارت خارجه آلمان نیز روز چهارشنبه در گفتگو با خبرگزاری رویترز، تاکید کرد: «یک راهحل دیپلماتیک پایدار و قابلراستیآزمایی ضروری است؛ راهحلی که منافع امنیتی جامعه بینالملل را نیز در نظر بگیرد. اگر چنین راهحلی در طول تابستان حاصل نشود، فعالسازی سازوکار بازگشت تحریمها یکی از گزینههای سه کشور اروپایی عضو برجام خواهد بود.»
مکانیسم ماشه به کشورهای عضو برجام امکان میدهد که در صورت نقض توافق از سوی طرف مقابل، تمامی تحریمهای سازمان ملل متحد را که طبق برجام تعلیق شده بودند، بهطور خودکار و بدون نیاز به رایگیری مجدد در شورای امنیت سازمان ملل، بازگردانند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
همزمان با نگرانی از حمله دوباره اسرائیل و آمریکا یک مقام سیاسی جمهوری اسلامی پنجشنبهشب به تلویزیون پرستیوی، وابسته به صداوسیما، گفت که تهران حاضر نیست بر اساس چارچوب و دستور کار پیشین به مذاکرات جدید با آمریکا وارد شود و از تجربه مذاکرات قبلی درس گرفته است. این مقام جمهوری اسلامی که نامش ذکر نشد، افزود: «در حال حاضر، هدف مذاکرات را خلع سلاح جمهوری اسلامی برای جبران ضعف اسرائیل در جنگ بعدی میدانیم.»
او همچنین خبر داد که اطلاعات رسیده به مقامهای تهران نشان میدهد «واشینگتن به دنبال تدارک جنگ است، نه صلح و در این صورت به جای مذاکره باید برای درگیری آماده شویم».
این مقام جمهوری اسلامی گفت: «ما باید تضمینهایی دریافت کنیم که ویتکاف میانجی برای ارائه راهحل است، نه آتشافروزی برای جنگ. ارائه چنین تضمینهایی بسیار دشوار است، اما آمادهایم یک بار دیگر فرصت بدهیم و ببینیم آمریکا در این خصوص چه میگوید و چه اقدامهای عملی انجام میدهد.»
با این حال آکسیوس به نقل از یک مقام آمریکایی روز سهشنبه ۲۴ تیرماه گزارش داد که استیو ویتکاف، نماینده ویژه دونالد ترامپ در خاورمیانه، «بهروشنی» اعلام کرده است که مذاکره آینده با جمهوری اسلامی باید «مستقیم» انجام شود «تا از بروز سوءتفاهم جلوگیری و روند مذاکرات تسریع شود».
عباس عراقچی یکشنبه هفته گذشته تاکید کرد که «هیچ توافقی بدون به رسمیت شناختن حق غنیسازی، پذیرفته نخواهد شد و درباره توان دفاعی جمهوری اسلامی هم هیچ مذاکرهای نمیکنیم».
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی گفت:«اگر مذاکراتی در آینده شکل گیرد، موضوع آن تنها برنامه هستهای و ایجاد اطمینان درباره ماهیت صلحآمیز آن در برابر رفع تحریمها خواهد بود. استفاده از اسنپبک هم به معنای پایان یافتن نقش اروپا در موضوع هستهای جمهوری اسلامی است.»