در جنوبگان، هیچ کم و کسری از لحاظ مدفوع پنگوئن وجود ندارد. در واقع، اگر بدانید کجا را باید نگاه کنید، می‌توانید آن را از فضا هم ببینید. پژوهشگران برای بررسی جمعیت پنگوئن‌های آدلی و تغییرات در رژیم غذایی آنها اغلب از رصدهای ماهواره‌ای استفاده می‌کنند.

براساس اعلام «صندوق بین‌المللی رفاه حیوانات» (IFAW)، پنگوئن آدلی رایج‌ترین گونه پنگوئن است و در حال حاضر حدود ۱۰ میلیون پنگوئن آدلی وجود دارد.

خود پنگوئن‌ها آن‌قدر کوچک‌اند که از بالا دیده نمی‌شوند، اما فضولاتشان این‌گونه نیست. مدفوع کهنه این پرنده که با نام «گوانو» نیز شناخته می‌شود، به مرور زمان روی سطوح سنگی و یخی انباشته می‌شود. این مدفوع را می‌توان در طیف‌های سفید، قرمز و صورتی مشاهده کرد. رنگی که از بدن آن‌ها دفع می‌شود به رژیم غذایی این پرندگان ناتوان از پرواز بستگی دارد. برای مثال، رژیم غذایی مبتنی بر کریل، آن را صورتی‌تر می‌کند، در حالی که رژیم غذایی عمدتا مبتنی بر ماهی، مدفوع آن‌ها را سفیدتر می‌کند.

اما رنگ تنها ویژگی جادویی مرتبط با مدفوع پنگوئن‌های آدلی نیست.

پژوهشگران می‌گویند آمونیاکی که از گوانو آزاد می‌شود احتمالا از آنها در برابر اثرات فزاینده و خطرناک تغییرات اقلیمی ناشی از فعالیت‌های انسانی محافظت می‌کند. یخ دریایی که پنگوئن‌های آدلی برای بقا به آن وابسته‌اند، در حال کاهش است، زیرا به‌طور فزاینده‌ای در معرض تهدید تغییرات اقلیمی قرار دارد. با این حال، آمونیاک آزادشده از مدفوع آنها ممکن است به افزایش تشکیل ابرهای منطقه‌ای منجر شود که از نابودی یخ جلوگیری و از زیستگاه آن‌ها محافظت می‌کند.

متیو بویر، دانشمند علوم جوی در دانشگاه هلسینکی، به روزنامه «واشینگتن پست» گفت: «در سیاره ما در حالت طبیعی‌اش، بین پدیده‌هایی که رخ می‌دهند ارتباطاتی وجود دارد که ما لزوما انتظار آنها را نداریم. و این، یکی از آنهاست.»

بویر نویسنده اصلی مقاله‌ای بود که به‌تازگی در مجله «ارتباطات زمین و محیط زیست» (Communications Earth & Environment) منتشر شده است.

آمونیاک، که ترکیبی شیمیایی است و به‌طور طبیعی وجود دارد و اغلب در محصولات ضدعفونی‌کننده استفاده می‌شود، هنگامی که با گازهایی واکنش شیمیایی می‌دهد که حاوی عنصر بدبوی گوگرد هستند، تشکیل ابر را افزایش می‌دهد. این واکنش، تولید ذراتی در هوا را افزایش می‌دهد که به بخار آب -یعنی آب در حالت گازی - سطحی برای چگالش می‌دهند و آن را به مایع تبدیل می‌کنند. این همان فرایندی است که به تشکیل ابر منجر می‌شود. ابرهای آمونیاکی در سیاره مشتری و بر فراز جنوب‌شرق آسیا مشاهده شده‌اند.

ابرهای ایجادشده می‌توانند مانند لایه‌های عایق در جو عمل کنند، و همچنین به کاهش دمای سطح کمک کنند و از ذوب شدن یخ دریایی محیط اطراف جلوگیری کنند.

سال گذشته، وسعت یخ دریایی در اقیانوس جنوبی اطراف جنوبگان، در جایگاه دومِ کم‌ترین مقادیر ثبت‌شده در تاریخ قرار داشت. در ماه مارس نیز یخ دریایی جنوبگان کاهش شدیدی داشت. یخ دریایی، که بازتابش بیشتری در قیاس با آب دارد، نقش مهمی در خنک نگه داشتن مناطق قطبی ایفا می‌کند.

بویر توضیح داد: «می‌توانیم فرض کنیم که ابرها اثر خنک‌کننده‌ای دارند، زیرا به طور کلی، این بارزترین اثر ابرها در جو است.»

بویر و همکارانش برای رسیدن به نتایج خود، در زمستان سال ۲۰۲۳ غلظت آمونیاک موجود در هوا را در محلی نزدیک پایگاه مارامبیو اندازه‌گیری کردند. آنها در مسیر وزش باد از سوی کلونی ۶۰ هزار پنگوئن آدلی و مدفوع آنها قرار داشتند. هنگامی که باد از آن جهت می‌وزید، آنها دریافتند که غلظت آمونیاک در هوا تا حد بیش از ۱۰۰۰ برابر بالاتر از سطح پایه افزایش یافته است. افزون بر این، پس از آنکه پنگوئن‌ها تا پایان فوریه از آن منطقه مهاجرت کردند، این غلظت همچنان بیش از ۱۰۰ برابر بالاتر از سطح پایه بود.

آنها برای تایید اینکه این افزایش مستقیما ناشی از آمونیاک موجود در گوانو بوده، در یک روز مشخص چند اندازه‌گیری تکمیلی از جو انجام دادند. آنها دریافتند که تعداد و اندازه ذرات در محل، زمانی که باد از سمت کلونی می‌وزید، به‌طور چشمگیری افزایش می‌یافت. تنها سه ساعت بعد، دوره‌ای از مه را مشاهده کردند که به‌گفته آنها احتمالا نتیجه افزایش ذرات بوده است.

اگرچه برهم‌کنش مشخص میان پنگوئن‌ها و اقلیم جنوبگان در حال حاضر به‌خوبی شناخته نشده است، اما زیست‌بوم‌های جنوبگان با فشارهای قابل‌توجهی ناشی از تغییرات اقلیمی انسانی مواجه‌اند که با ادامه گرمایش جهانی باعث از دست رفتن یخ‌های دریایی می‌شود. آب‌های گرم‌تر ممکن است به معنای کاهش فیتوپلانکتون‌هایی باشد که کریل‌ها و ماهی‌ها از آن تغذیه می‌کنند و در نتیجه منبع غذایی پنگوئن‌ها کاهش می‌یابد.

پژوهشگران می‌گویند که نتایج [پژوهش‌] آنان بر اهمیت حفاظت از پنگوئن‌ها تاکید می‌کند، چراکه این پرندگان نقش حیاتی در حفظ تعادل زیست‌بوم خود دارند. با آنکه قد این پرندگان ممکن است کمی بیش از ۶۰ سانتی‌متر باشد، اما سهم آن‌ها ممکن است بسیار بزرگ باشد.

بویر گفت: «اقیانوس‌ها و پنگوئن‌ها بر جو تاثیر می‌گذارند و در واقع بر اقلیم محلی در جنوبگان اثر می‌گذارند. تغییرات محلی در جنوبگان بر اقلیم جهانی تاثیر خواهد گذاشت.»