در فاصله ۲۰ روز مانده تا برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری زودهنگام در ایران، وضع بازارهای مالی نشان‌دهنده ناامیدی از بهبود شرایط در روزهای پیش رو است و شرایط بازارهای مالی در دو هفته اخیر همچون سال ۱۴۰۰، چندان تحت تاثیر فضای سیاسی داخلی کشور و تحولات انتخاباتی قرار ندارد.

با وجود واکنش محدود بازار به خبر مرگ ابراهیم رئیسی در اثر حادثه سقوط هلی‌کوپتر و نامزدی بعضی چهره‌های سیاسی برای انتخابات، به نظر می‌رسد آنچه بیشتر بر وضع موجود اثر داشته، قطعنامه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه جمهوری اسلامی و پاسخ تند مقام‌های سیاسی حکومت به این قطعنامه بوده است. این در حالی است که تیم اقتصادی دولت سیزدهم وعده داده بود، اجازه نمی‌دهد بازارهای مالی دستخوش هیجان جدید شوند.

صبح شنبه ۱۹ خرداد قیمت دلار با شیبی صعودی به آستانه ۶۰ هزار تومان رسید و پس از چند نوبت نوسان قیمت، ظهر روز شنبه در نهایت با قیمت ۵۹ هزار و ۲۷۴ تومان معامله شد. آخرین قیمت دلار در بازار به‌خوبی نشان می‌دهد که سیاست‌های کنترلی تیم اقتصادی دولت نظیر ارز پاشی، حراج طلا و مدیریت عرضه و تقاضا در بازار بورس توفیقی نداشته است.

طی ۱۰ روز گذشته بانک مرکزی جمهوری اسلامی نتوانست دلار را در کانال ۸ از کریدور ۵۰ هزار تومان نگه دارد و به نظر می‌رسد هر دلار آمریکا با عبور از قیمت ۵۸ هزار تومان، قصد ندارد به محدوده قبلی بازگردد.

اتفاق معنادار دیگری که طی روزهای اخیر رخ داد، حذف دلار ۴۲۰۰ تومانی از سایت بانک مرکزی پس از شش سال و جایگزینی دلار ۳۷ هزارتومانی بود. بانک مرکزی اعلام کرد این قیمت نرخ موزون دلار است و مبنای محاسباتی دارد.

در مرکز مبادله نیز قیمت دلار به نسبت روز پنجشنبه ۱۷ خردادماه یک‌صدم درصد رشد کرد و به ۴۵ هزار و ۲۸۸ تومان رسید. تحلیلگران بازار ارز معتقدند روند صعودی قیمت دلار در مرکز مبادله که از میانه هفته گذشته آغاز شده بود، طی هفته پیش رو، راهش را ادامه خواهد داد.

قیمت یورو در بازار آزاد نیز با ۶۴ هزار و ۱۳۰ تومان و پوند با ۷۵ هزار و ۳۱۰ تومان، هرکدام سه‌دهم درصد به نسبت آخرین روز کاری در هفته گذشته رشد داشتند. قیمت درهم امارات، لیر ترکیه، ین ژاپن و باقی ارزها نیز در بازار روندی صعودی داشت.

طبق نظر مجتبی دیبا، کارشناس اقتصادی، در مورد شرایط فعلی بازار ارز، «یکی از دلایلی که کارشناسان روند قیمت دلار را در بلندمدت صعودی پیش‌بینی می‌کنند، رشد خروج سرمایه از ایران است». او ورود دلار به کریدور ۶۰ هزار تومان را طی هفته‌های آینده محتمل دانست و سیاست‌های دولتی طی روزهای آینده را بر این موضوع موثر دانست.

ورود اعضای هیئت دولت به رقابت انتخابات و حواشی مرتبط با نامه حمایتی برخی وزرا از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به شورای نگهبان در کنار فعالیت پررنگ مهرداد بذرپاش، به‌روشنی آرایش کابینه تحت نظارت محمد مخبر را تغییر داده و بعید به نظر می‌رسد که دست‌کم تا روز انتخابات، تیم وزرا تمرکز کافی بر اداره امور جاری داشته باشند.

تاثیر شرایط سیاسی بر بازار طلا و سکه نیز نمایان و مشخص است. قیمت سکه که طی یک ماه گذشته به دلیل حراج طلا بنا بود از کریدور ۴۰ میلیون تومان عقب‌نشینی کند، در روزهای اخیر همچنان صعودی بود و کاهش ۲۷۸ هزارتومانی قیمت سکه امامی در روز شنبه ۱۹ خرداد هم به نسبت روز پنجشنبه کماکان نتوانست قیمت سکه امامی را از ۴۰ میلیون تومان به زیر بکشد. در حال حاضر نرخ سکه طرح امامی در بازار ۴۰ میلیون و ۷۵۶ هزار تومان است.

قیمت فعلی سکه نشان‌دهنده رشد ۱۲۰ هزارتومانی به نسبت هفت روز گذشته و رشد نزدیک به دو میلیون‌ تومانی به نسبت ۱۰۰ روز گذشته است که حاصل شکست سیاست عرضه طلا در حراج‌ها برای کنترل حجاب موجود در بازار است.

اما بحران اصلی دولت در سه‌ماهه نخست سال ۱۴۰۳ را باید در بازار سرمایه جست‌وجو کرد. اصلاح شرایط بورس که در روزهای اخیر یکی از وعده‌های نامزدهای انتخابات ریاست‌جمهوری است که دست‌کم با در نظر گرفتن شرایط بورس طی یک سال گذشته، دور از واقعیت به نظر می‌رسد.

در پایان معاملات روز شنبه، شاخص کل با ریزش ۱۸ هزار و ۵۴۶ واحد به با افت ۸۹صدم درصدی به سطح دو میلیون و ۶۳ هزار و ۵۷۲ واحدی رسید و تداوم خروج حقیقی‌ها از بورس بار دیگر به خروج ۵۰۹ میلیارد تومان از این بازار منجر شد.

دولتی که در غیاب ریاست‌جمهوری در اختیار محمد مخبر، معاون اول ابراهیم رئیسی، قرار گرفته است، تا زمان آغاز به کار دولت بعد راه دشواری دارد. ضمن آنکه نامزدهایی که صاحب‌نظران برای تایید صلاحیت آن‌ها در شورای نگهبان شانسی قائل‌اند، هیچ‌کدام برای برون‌رفت از وضعیت فعلی برنامه‌ مشخصی ندارند.