وزارت خارجه پاکستان پنجشنبه ۱۲ بهمن (یکم فوریه) از رژیم طالبان خواست تا اقدامات موثر علیه گروههای تروریستی انجام دهد و رهبری آنها را به اسلامآباد بسپارد.
ممتاز زهرا بلوچ، سخنگوی این وزارتخانه، در جریان یک کنفرانس خبری گفت: «اسلامآباد نگرانیهای خود را درباره تهدید تروریستی ناشی از افغانستان مطرح کرده است.»
اسلامآباد بارها از طالبان درخواست کرده است که با تحریک طالبان پاکستان (تیتیپی) و گروههای متحد آن مبارزه کند. پاسخ طالبان به این درخواستها منفی بوده است و سران طالبان میگویند آنها هیچ مسئولیتی برای تامین امنیت پاکستان ندارند و مسئولان امنیتی و اطلاعاتی پاکستان باید تهدید تروریسم در کشورشان را مهار کنند. طالبان ادعا دارند که از خاک افغانستان تهدیدی علیه کشورهای دیگر صورت نمیگیرد.
تحریک طالبان پاکستان (تیتیپی) با روی کار آمدن رژیم طالبان در افغانستان جسورتر شده است و این گروه تروریستی میخواهد با تقلید از عملکرد طالبان در افغانستان، نسخه دیگری از «شریعت اسلامی» را در پاکستان بهویژه در مناطق قبیلهنشین اعمال کند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
پاکستان روی کار آمدن مجدد طالبان پس از دو دهه جنگ و کشتار در افغانستان را یک «پیروزی» بزرگ تعبیر میکرد، اما دیری نگذشت که تهدید تروریسم در این کشور به بالاترین سطح رسید.
مقامهای طالبان، بهویژه سراجالدین حقانی، وزیر داخله (کشور)، برای میانجیگری میان حکومت پاکستان و رهبران تیتیپی تلاش کردند، اما آتشبس در نوامبر ۲۰۲۲ با شکست مواجه شد و تحریک طالبان پاکستان به نیروهایش دستور داد که حملهها علیه حکومت و نظامیان را از سر گیرند. اسلامآباد ادعا میکند که دهلینو در ناامنیهای این کشور دخالت دارد.
زهرا بلوچ، سخنگوی وزارت خارجه پاکستان، در نشست خبری روز پنجشنبه دوباره هند را به حمایت از تروریسم متهم کرد و گفت شواهدی مبنی بر دخالت هند در اقدامهای تروریستی را با کشورهای «دوست» به اشتراک گذاشته و خواستار همکاری آنها شده است.
پاکستان در زمان حکومت پیشین افغانستان از حضور سیاسی دهلینو و اجرای پروژههای توسعهای نگران بود و ادعا میکرد هند بخشی از جنگ نیابتی خود با این کشور را از قلمرو افغانستان اجرا میکند.
پاکستان معتقد بود که هند از تحریک طالبان پاکستانی، «ارتش آزادیبخش بلوچستان» و گروههای شبهنظامی دیگر حمایت میکند، اما سلطه دوباره طالبان بر افغانستان باعث شد حضور سیاسی دهلی به پایینترین سطح کاهش یابد. رژیم طالبان هم حکومتی همسو با پاکستان تلقی میشود.
پاکستان با بحران مالی گسترده مواجه است و در شرایط کنونی، راهاندازی عملیاتهای نظامی علیه گروههای تروریستی ازجمله تحریک طالبان پاکستان (تیتیپی) دشوار و حتی غیرممکن است.
اسلامآباد تلاش میکند که حمایت کشورهای دیگر را در راستای تامین هزینههای جنگ با تروریسم جلب کند و به همین منظور، ژنرال عاصم منیر، فرمانده کل ارتش پاکستان، آذرماه سالجاری به آمریکا سفر کرد و با برخی از مقامهای ارشد نظامی آمریکا دیدار کرد. اما برخی از نمایندگان کنگره آمریکا یکی از دلایل برآورده نشدن اهداف واشینگتن در افغانستان مانند دوام نیافتن نظام جمهوری و از بین رفتن تهدید تروریسم را حمایت پاکستان از گروه طالبان میدانند. به همین دلیل، جلب کمک نظامی از واشینگتن برای اسلامآباد دشوارتر شده است.
پاکستان از زمان سرنگونی دوره نخست رژیم طالبان در سال ۲۰۰۱، یک بازی دوگانه را در افغانستان دنبال کرد. این گروه هم در کنار ائتلاف جهانی به رهبری آمریکا ایستاد و هم به حمایت از مقامهای فراری طالبان پرداخت. پاکستان برای نشان دادن «حسن نیت» خود به آمریکا و غرب، برخی از مقامهای ارشد طالبان ازجمله ملا عبدالغنی برادر، معاون کنونی نخستوزیر طالبان را برای سالها زندانی کرده بود. این اتفاقات باعث شده است که جمعی از مقامهای طالبان به حکومت پاکستان اعتماد نکنند و به کشورهای دیگر نزدیک شوند.
اسلامآباد برخلاف دوره نخست حاکمیت طالبان در افغانستان در نیمه دوم دهه ۹۰ میلادی، دیگر بر فرماندهان طالبان نفوذ ندارد و مقامها و فرماندهان این گروه با کشورهای جمهوری اسلامی ایران، قطر، روسیه، چین و حتی ایالات متحده آمریکا تعامل دارند و در چنین وضعیتی اجماع برای مقابله با گروههای تروریستی که منافع پاکستان را تهدید میکنند دشوار شده است.
سران طالبان از خطر رویارویی با تیتیپی و متحدان آن در افغانستان آگاهاند و میترسند که هر نوع فشار بر تیتیپی، نارضایتی را در میان فرماندهان رژیم طالبان افزایش دهد و از سوی دیگر، تیتیپی منطقه عملیاتی خود را به افغانستان هم گسترش دهد که به افزایش هزینههای امنیتی برای طالبان منجر میشود.
شماری از فرماندهان و جنگجویان تیتیپی در کنار نیروهای طالبان با حکومت افغانستان و متحدان آن جنگیدهاند و روابط دوستی بین آنها شکل گرفته است و به همین دلیل، رهبر طالبان در مقابله با تیتیپی احتیاط میکند.
البته با سرنگونی حکومت پیشین افغانستان، تیتیپی به تسلیحات بهجامانده از ارتش افغانستان که ساخت آمریکا است، دست یافته و با این تسلیحات علیه پاکستان عملیات انجام میدهد.
اغلب گروههای تروریستی ظرفیت این را دارند که برای مدتی متحد شوند تا مقابل «دشمن اصلی» تاب مقاومت بیشتری داشته باشند و بنابراین این خطر وجود دارد که تحریم طالبان پاکستان با شاخه خراسان دولت اسلامی «داعش» متحد شود. داعش جدیترین تهدید برای رژیم طالبان است و توانسته چندین مقام ارشد این گروه را هدف قرار دهد.
پاکستان به صدور تروریسم در منطقه متهم است و مناطق قبیلهنشین این کشور و هممرز با افغانستان برای دههها کانون آموزشهای افراطی و سربازگیری برای گروههای «جهادی» بوده است.
گسترش مدارس دینی و اردوگاههای آموزشی شبهنظامیان باعث شده است که در کنار گروههای شبهنظامی همسو با پاکستان، گروههای دیگر نیز فعالیت داشته باشند و تهدیدهای امنیتی را گسترش دهند. چندین دهه حمایت پاکستان از گروههای اسلامگرا و «جهادی» باعث رشد گروههای تروریستی شده است که هم پاکستان و هم منطقه را تهدید میکنند.