تیم فوتبال جمهوری اسلامی ایران شامگاه سوم بهمن‌ماه به لطف عملکرد درخشان علیرضا بیرانوند و مهار یک ضربه پنالتی، توانست با نتیجه دو بر یک و با گل‌های مهدی طارمی، از سد تیم امارات عبور کند و به‌عنوان صدرنشین گروه سوم به مرحله یک‌هشتم نهایی جام ملت‌های آسیا در قطر برسد.

بر اساس جدول مسابقات، تیم ایران در این مرحله باید روز چهارشنبه یازدهم بهمن، به مصاف سوریه، تیم سوم گروه دوم برود تا در صورت برد مقابل این تیم نه‌چندان قدرتمند، در مرحله یک‌چهارم نهایی و به‌عنوان یکی از هشت تیم برتر آسیا، با برنده مسابقه تیم اول گروه پنجم و تیم دوم گروه چهارم مسابقه دهد.

در گروه پنجم مرحله مقدماتی جام ملت‌ها آسیا که بازی‌های دور آخر آن روز پنجشنبه پنجم بهمن برگزار می‌شود، اردن و کره جنوبی، هر دو با چهار امتیاز و به دلیل تفاضل گل، به ترتیب در رده‌های اول و دوم گروهشان قرار گرفته‌اند و مسابقات پنجشنبه که میان اردن با بحرین و کره جنوبی با مالزی برگزار می‌شود، تیم صدرنشین را مشخص خواهد کرد.

اما در گروه چهارم، صدرنشینی عراقی‌ها تا حد زیادی قطعی شده است و آن‌ها پس از ثبت یک شگفتی مقابل ژاپن مدعی و برد این تیم، شش امتیازی‌اند و در بازی آخر مقابل تیم ضعیف و بدون امتیاز ویتنام قرار خواهند گرفت که حتی در صورت کسب تساوی در این بازی، بازهم صدرنشینی‌شان قطعی خواهد شد. در نتیجه تیم ایران پس از برد احتمالی مقابل سوریه، یا با برنده دیدار تیم‌های ژاپن‌ــ‌اردن روبرو خواهد شد و یا به مصاف برنده مسابقه ژاپن‌ــ‌‌کره جنوبی می‌رود، که در هر دو صورت، به نظر می‌رسد دیدار بسیار سختی در انتظار ایران است.

شاگردان قلعه‌نویی در دو بازی از سه مسابقه‌شان در مرحله گروهی جام ملت‌ها، نمایشی متزلزل نشان دادند؛ برد ضعیف با یک‌ گل، همراهی شانس در بازی مقابل هنگ‌کنگ یا تحت فشار قرار گرفتن مقابل امارات و مجددا خوش‌شانسی بابت موفقیت بیرانوند در مهار پنالتی، نشان می‌دهد که تیم فوتبال جمهوری اسلامی ایران در خط دفاعی و هافبک با ضعف‌های فراوانی مواجه است و کندی برخی بازیکنان به دلیل سن بالای آن‌ها و چشم‌پوشی کردن قلعه‌نویی از به کار گرفتن بازیکنان سرعتی و جوان‌تر در مراحل حذفی، آینده خوبی را برای این تیم ترسیم نمی‌کند.

این نمایش‌های دور از انتظار موجب شدند تا افرادی مانند خداداد عزیزی هم که تا چندماه قبل دستیار امیر قلعه‌نویی در تیم ایران بود، یا مازیار زارع، بازیکن سابق تیم ملی ایران، هردو شامگاه سه‌شنبه در بخش پیش‌بینی تیم‌های صعودکننده به فینال در یک برنامه زنده در صداوسیما، تیم ایران را بازنده مسابقه مرحله یک‌چهارم نهایی مقابل ژاپن معرفی کنند و برای راهیابی این تیم به جمع چهار تیم برتر آسیا شانسی متصور نباشند.

از سوی دیگر، ژاپنی‌ها نیز اگرچه در مسابقه مقابل عراق دور از انتظار ظاهر شدند و نتیجه را واگذار کردند، به اذعان بسیاری از کارشناسان، همان‌طور که در چندماه اخیر در مسابقات دوستانه توانستند تیم‌های قدرتمند جهان مانند آلمان را با نتیجه چهار بر یک یا ترکیه را چهار بر دو شکست دهند، در مراحل حذفی نیز با تغییر تاکتیک و بازیابی فنی، دوباره به ژاپنی تبدیل خواهند شد که در مرحله نیمه‌نهایی جام ملت‌های دور قبل، با نتیجه سه بر هیچ تیم قدرتمند و مدعی ایران با هدایت کی‌روش را شکست داده بود.

مرحله گروهی مقدماتی جام ملت‌های آسیا روز پنجشنبه پنجم بهمن‌ با برگزاری مسابقه هم‌زمان تیم‌های کره جنوبی با مالزی و  اردن با بحرین در گروه پنجم و همچنین مسابقه تیم‌های عربستان سعودی با تایلند و قرقیزستان با عمان در گروه ششم به پایان می‌رسد، اما تکلیف برخی تیم‌های حاضر در مرحله حذفی و یک‌هشتم نهایی از حالا مشخص شده است. از جمله مسابقه تاجیکستان با امارات در روز هشتم بهمن و همچنین دیدار ایران با سوریه در تاریخ یازدهم بهمن که هر دو در مرحله یک‌هشتم نهایی برگزار خواهد شد.

علاوه بر این چهار تیم، تاکنون صعود تیم‌های عراق، استرالیا، قطر، ازبکستان، فلسطین، ژاپن، کره جنوبی، عربستان سعودی و تایلند به جمع ۱۶ تیم برتر آسیا مسجل شده است و تنها نحوه چینش این تیم‌ها در مرحله یک‌هشتم نیازمند برگزاری دیدارهای امروز و فردا (پنجشنبه) در مرحله مقدماتی خواهد بود.