در حالی که تنش میان گروه های مختلف سیاسی عراق برای تعیین نامزد نخست وزیر جدید همچنان ادامه دارد و بحران اختلافات و کشمکش های داخلی در کشور به اوج رسیده است، برهم صالح، رئیس جمهور عراق در حاشیه اجلاس مجمع جهانی اقتصاد در شهر داووس سوئیس با دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا دیدار کرد. در این نشست، رهبران عراق و آمریکا در مورد آینده روابط دو کشور به بحث و گفت و گو پرداختند، اما هنگامی که دونالد ترامپ سرگرم پاسخ دادن به پرسشی در باره تحریم های احتمالی آمریکا علیه عراق بود، رئیس جمهور عراق سخنان او را قطع کرده و علاوه کرد که واشنگتن و بغداد منافع مشترک بسیاری دارند و تلاش های دو کشور در راستای مبارزه با افراط گرایی و حفظ ثبات در منطقه تا هنوز ادامه دارد.

البته اوج گیری تنش میان تهران و واشنگتن، عمده ترین عاملی است که منجر به تشدید بحران در عراق شده و روند گزینش نخست وزیر جدید را با چالش های بیشتری رو به رو کرده است. از سوی دیگر، ترور قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس و ابو مهدی مهندس، معاون رئیس سازمان بسیج مردمی توسط ایالات متحده، باعث تیره شدن روابط میان بغداد و واشنگتن شده و در نتیجه، مجلس عراق اقدام به تصویب طرح اخراج نیروهای آمریکایی از عراق کرد.

پس از دیدار برهم صالح با دونالد ترامپ، دفتر رسانه ای رئیس جمهور عراق با صدور اعلامیه ای، اظهار داشت که رئیس جمهور کشور در ملاقات با رئیس جمهور آمریکا، بر لزوم تشدید تلاش های بین المللی برای برقراری امنیت و ثبات در خاورمیانه تأکید کرده است. در اعلامیه علاوه شده است که عراق در تلاش برای ایجاد روابط متوازن با تمام کشورهای منطقه و متحدان بین المللی بوده و سعی دارد روابط خود را با تمام کشورها، طوری گسترش دهد تا حاکمیت ملی و منافع عراق آسیب پذیر نشود و قلمرو عراق به میدان جنگ میان کشورهای دیگر تبدیل نشود. دفتر رسانه ای رئیس جمهور عراق با اشاره به حضور نیروهای خارجی در کشور، افزوده است که در حال حاضر، رایزنی ها برای حضور و کاهش نیروهای خارجی در کشور و چگونگی برآورده کردن خواسته های ملت عراق در راستای حفظ استقلال و امنیت، ادامه دارد.

التبه دونالد ترامپ نیز با تأکید بر لزوم گسترش روابط میان دو جانب، گفت که واشنگتن خواستار برقراری ثبات و استقرار در عراق است، رئیس جمهور ایالات متحده  ضمن قدردانی از نقش ارزنده عراق در منطقه، اصرار به توسعه ای همکاری های دو کشور در راستای تحقق اهداف و منافع دو جانب کرد.

از سوی دیگر، کتائب حزب الله عراق و جنبش النجباء، تأکید کردند که اگر رئیس جمهور عراق با رئیس جمهور آمریکا ملاقات کند، از ورود وی به بغداد جلوگیری خواهند کرد.

تردیدی نیست که ترور قاسم سلیمانی و ابو مهدی مهندس منجر به تشدید بحران اختلافات در عراق شده و گروه های مسلح وفادار به ایران تا هنوز در صدد انتقام جویی از آمریکا هستند.

در همین حال، یک منبع آگاه به اندیپندنت عربی گفت که برهم صالح قبل از رفتن به داووس، با عادل عبد المهدی ملاقات کرده و هماهنگی های لازم میان دو جانب در مورد دیدار با رئیس جمهور آمریکا وجود داشته است. منبع یاد شده افزود که عادل عبد المهدی به برهم صالح گفته است که وی می داند حضور نیروهای آمریکایی در کشور  در شرایط کنونی حائز اهمیت بسیاری است، از این رو، عراق خواستار خروج فوری نیروی های آمریکایی از عراق نیست. بنا به گفته منبع مزبور، عادل عبد المهدی به برخی از رهبران سیاسی متحد خود گفته است که یگانه هدف از رفتن وی به پارلمان برای تصمیم گیری در مورد خروج نیروهای آمریکایی از کشور، تلاش برای فرو نشاندن خشم مردم بوده است.

در پیوند به روند تعیین نامزد نخست وزیر، منبع یاد شده اظهار داشت که رقابت میان محمد علاوی، علی عبد الامیر علاوی و مصطفی کاظمی برای رسیدن به سمت نخست وزیری ادامه دارد و البته علی علاوی و مصطفی کاظمی شانس بیشتری برای پیروزی دارند.

در این میان، برخی از ناظران عقیده دارند که عراق قصد دارد نقش میانجی را برای حل بحران تنش میان ایران و آمریکا بازی کند و تأکید دارند که دیدار برهم صالح با رئیس جمهور آمریکا، یک تصمیم شخصی نبوده بلکه وی پیش از سفر به داووس، موافقت تمام رهبران سیاسی و مذهبی عراق را در این زمینه به دست آورده است. افزون بر آن، بعید نیست که رئیس جمهور عراق در این مورد، با دولت ایران نیز گفت و گو و هماهنگی داشته باشد تا زمینه ای میانجی گری میان تهران و واشنگتن را فراهم کند.

از سوی دیگر، احمد الشریفی، کارشناس امور سیاسی در صحبتی که با اندیپندنت عربی داشت، گفت: دشوار است که با توجه به ناسازگاری های کنونی، روند گزینش نامزد نخست وزیری و تشکیل دولت جدید عراق به موفقیت برسد، از این جهت به نظر می رسد که مرجعیت نجف در مورد تضعیف نقش احزاب سیاسی با رئیس جمهور همسویی داشته و تلاش های هر دو جانب برای رسیدن به این مأمول ادامه داشته باشد.

این کارشناس امور سیاسی علاوه کرد که تشدید تنش میان ایران و آمریکا روند تصمیم گیری در مورد تشکیل دولت جدید عراق را با چالش رو به رو کرده است، افزون بر آن، نقش ریاست مجلس در تصمیم گیری های پارلمان، بی طرفانه و کم رنگ است، طوری که از هنگام تصویب طرح خروج نیروهای آمریکایی از عراق، محمد حلبوسی، رئیس مجلس، از حضور در جلسات پارلمان خودداری کرده و حسن الکعبی، نماینده ائتلاف "سائرون" و معاون رئیس مجلس که با ائتلاف فتح هماهنگی دارد، مسئولیت ریاست مجلس را به دوش دارد. الشریفی افزود: از آن جا که وجود هماهنگی میان بغداد و واشنگتن مشخص شده است، انتظار می رود رئیس جمهور عراق پس از دیدار با دونالد ترامپ، طرح تازه ای برای خروج از وضعیت کنونی ارائه کند.

در همین راستا، فلاح الذهبی، پژوهشگر سیاسی در صحبتی که با اندیپندنت عربی داشت، گفت: افزایش نفوذ شبه نظامیان، روند سیاسی کشور را دچار بحران کرده است، بنابر این، دولت عراق برای خروج از بن بست موجود، بیشتر از دو گزینه پیش رو ندارد، یا اقدام به تشکیل دولت جدید کند و یا تمام تلاش های خود را صرف تقویت شبه نظامیان خارج از چارچوب قانون کند.

وی افزود: اما در این میان، رئیس جمهور عراق توجه بیشتری به اهداف و منافع ملی دارد و سعی می کند در پیوند به نامزدی نخست وزیر جدید، با معترضان عراقی همسویی داشته باشد، در حالی که عادل عبد المهدی، نخست وزیر مستعفی عراق تا کنون نتوانسته است در برابر تحولات اخیر، موضع روشنی اتخاذ کند.

فلاح الذهبی، علاوه کرد که رئیس جمهور بایستی در صدد رهایی کشور از باتلاق سیطره جویی گروه های مسلح بوده و به منظور دور نگه داشتن عراق از مداخلات ایران، اقدام به طرح راهبرد جدیدی کند. وی افزود: احتمال می رود که طرح فرایند خلع سلاح شبه نظامیان در عراق، یکی از مسائل اصلی مورد بحث میان برهم صالح و دونالد ترامپ بوده باشد و در نتیجه، تهدید گروه های مسلح وفادار به ایران علیه رئیس جمهور عراق نیز برگرفته از همین برداشت و تصور باشد.

https://www.independentarabia.com