در پی تشدید تنش در دریای سرخ، مصر از پیامدهای این تنش و تاثیر آن بر کشتی‌رانی در کانال سوئز نگران است. البته قاهره تاکید می‌کند که عبور کشتی‌ها از کانال سوئز همچنان به‌طور منظم ادامه دارد، با این حال می‌افزاید که مصر تصمیم شرکت‌های بزرگ کشتی‌رانی مبنی بر تغییر مسیر از دریای سرخ به دماغه امید نیک را که به دلیل تهدیدهای امنیتی اتخاذ شده است، زیر نظر دارد.

کشتی‌های باری که از اروپا به سمت خاور دور می‌روند، برای جلوگیری از اتلاف وقت و هزینه سفر به دور آفریقا، به جای حرکت در مسیر دماغه امید نیک، با عبور از کانال سوئز وارد دریای سرخ می‌شوند و به سفرشان ادامه می‌دهند.

به دنبال تصمیم برخی خطوط کشتیرانی مبنی بر تغییر حرکت کشتی‌ها از دریای سرخ به مسیر دماغه امید نیک، ژنرال اسامه ربیع، رئیس سازمان کانال سوئز، روز یکشنبه (۱۷ دسامبر ۲۰۲۳) در یک نشست رسمی اعلام کرد که این سازمان «تنش‌های جاری در دریای سرخ را از نزدیک دنبال می‌کند و میزان تاثیر آن‌ها بر حرکت کشتی‌ها در این کانال را زیر نظر دارد». او تاکید کرد که در حال حاضر، عبور کشتی‌ها از کانال سوئز به‌طور عادی و منظم جریان دارد.

در طول چند هفته اخیر، شماری از کشتی‌هایی که از دریای سرخ عبور می‌کردند، هدف حمله قرار گرفتند یا حوثی‌ها در واکنش به جنگ اسرائیل در غزه آن‌ها را توقیف کردند. این امر باعث شد شرکت‌های بزرگ حمل‌ونقل مانند شرکت حمل‌ونقل کانتینری مدیترانه ام‌اس‌سی (MSC)، شرکت حمل‌ونقل کانتینری مرسک دانمارک (APM-Maersk) و شرکت کشتیرانی و حمل‌ونقل کانتینری فرانسه سی‌ام‌ای‌ــ‌سی‌جی‌ام (CMA-CGM) اعلام کنند که کشتی‌های آن‌ها برای یک دوره موقت از کانال سوئز عبور نخواهند کرد.

اسامه ربیع اشاره کرد که از ۱۹ نوامبر تاکنون ۵۵ کشتی مسیرشان را از کانال سوئز به مسیر دماغه امید نیک تغییر داده‌اند که این رقم در مقایسه با دو هزار و ۱۲۸ کشتی که طی این مدت از کانال سوئز عبور کرده‌اند، درصد اندکی به شمار می‌رود.

سرلشکر عصام‌الدین بداوی، دبیرکل اتحادیه بندرهای عربی، با اشاره به اینکه «کانال سوئز هنوز تحت تاثیر تهدید امنیتی گروه حوثی قرار نگرفته است»، هشدار داد که ادامه این بحران می‌تواند بر مسیر تجارت جهانی اثر بگذارد.

بداوی به الشرق‌الاوسط گفت: «تعداد کشتی‌هایی که از کانال سوئز عبور می‌کنند، هنوز ثابت مانده است؛ به‌ويژه اینکه شمار زیادی از کشتی‌هایی که از اروپا می‌آیند، محموله‌هایشان را در بندرگاه‌های دریای سرخ تخلیه می‌کنند و بدون اینکه به سمت جنوب و باب‌المندب بروند، بار دیگر از طریق کانال سوئز راهی اروپا می‌شوند و هرچند کشتی‌های بزرگ سفرشان از اروپا به خاور دور را از طریق کانال سوئز انجام می‌دهند، مقصد بسیاری از کشتی‌هایی است که از دریای مدیترانه وارد کانال سوئز می‌شوند بندرگاه‌های کشورهای مشرف به دریای سرخ است.»

باب‌المندب یکی از مهم‌ترین آبراه‌های جهان برای انتقال موادخام به‌ویژه نفت و سایر سوخت‌ها از خلیج فارس به مدیترانه به شمار می‌رود. علاوه بر خط لوله سومد که از این مسیر می‌گذرد، محموله‌های مختلف از جمله نفت روسیه به مقصد شرق آسیا هم از طریق کانال سوئز و سپس از باب‌المندب انتقال می‌یابد.

به گفته رئیس سازمان کانال سوئز، یکشنبه گذشته (۱۷ دسامبر) ۷۷ کشتی با مجموع ظرفیت خالص چهار میلیون تن کالا از کانال سوئز عبور کردند که برخی از آن‌ها متعلق به خطوط کشتیرانی بودند که اعلام کرده‌‌اند کشتی‌هایشان فعلا از مسیر کانال سوئز استفاده نخواهند کرد اما این کشتی‌ها چون قبل از تصمیم برای تغییر مسیر دریایی، به دریای سرخ رسیده بودند، به سفرشان از طریق کانال سوئز ادامه دادند.

بداوی نگران است که تهدیدهای امنیتی گروه حوثی میزان درآمد کانال سوئز را تحت تاثیر قرار دهد؛ به‌ویژه اینکه شرکت‌های بزرگ کشتیرانی قصد دارند مسیر حرکت کشتی‌هایشان را تغییر دهند. او افزود: «کشتی‌های این شرکت‌ها که حدود ۱۲۰ کانتینر حمل می‌کنند، سود قابل‌توجهی برای کانال سوئز فراهم می‌کردند. به همین دلیل، در صورت ادامه این وضعیت، درآمد کانال سوئز نسبت به ماه گذشته کاهش می‌یابد.»

بداوی ابراز امیدواری کرد که این بحران با حل بحران در نوار غزه به‌زودی پایان یابد.

کانال سوئز یکی از منابع اصلی درآمد مصر است. در ماه نوامبر، سازمان کانال سوئز افزایش درآمد کانال را ۲۰.۳ درصد اعلام کرد و گفت که میزان آن از ۷۱۰.۳ میلیون دلار در نوامبر ۲۰۲۲ به حدود ۸۵۴.۷ میلیون دلار رسیده است.

رئیس سازمان کانال سوئز تاکید کرد که کانال سوئز سریع‌ترین و کوتاه‌ترین مسیر است؛ زیرا میانگین مدت سفر میان قاره آسیا و اروپا از طریق این کانال برای رسیدن به بندرهای مبدا و مقصد از ۹ روز تا دو هفته است.

نقض امنیت در دریای سرخ نرخ بیمه کشتی‌هایی را که از کانال سوئز عبور می‌کنند هم بالا می‌برد و به افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل کالا از طریق دریای سرخ منجر می‌شود.

برگرفته از روزنامه الشرق‌الاوسط