روسیه؛ ایران هواپیما را به دلیل حضورجنگنده‌های آمریکایی سرنگون کرد

وزیر امورخارجه روسیه صدور بیانیه‌ای در حمایت از موضع ایران را تکذیب کرد

 آقای لاوروف عمدتا غرب و به ویژه آمریکا را به خاطر «تضعیف امنیت بین‌المللی» به باد انتقاد گرفت. -Dimitar DILKOFF / AFP

سرگی لاورف، کفیل وزارت خارجه روسیه، می‌گوید که ایران هواپیمای مسافربری اوکراین را ساقط کرد، زیرا از طرف «شش فروند جنگنده اف ۳۵» در نزدیکی مرزش مورد تهدید قرار گرفته بود. در آن سانحه ۱۷۶ سرنشین هواپیما کشته شدند.

آقای لاورف در جریان کنفرانس خبری سالیانه‌اش، در پاسخ به ایندیپندنت گفت:«این اطلاعات باید تایید شود، اما می‌خواهم روی اضطرابی که در این شرایط به وجود می‌آید، تاکید کنم.»

«این یک اشتباه انسانی بود. همه این را درک می‌کنند.»

دیپلمات کهنه‌کار روسیه، موضع ایران را تایید کرد که از میان رفتن جان مسافران هواپیما، نتیجه مستقیم  بالاگرفتن مخاصمات میان ایران و آمریکا در پی ترور قاسم سلیمانی بوده است.

او گفت: «این حرکت، فرای درک بین‌المللی، حقوقی و بشری بود.»

پنج روز پس از ترور قاسم سلیمانی در روز سوم ژانویه، ایران پایگاه‌های آمریکا در عراق را هدف حملات تلافی‌جویانه موشکی قرار داد.

در دقایقی که هواپیمای مسافربری اوکراینی خود را آماده پرواز از فرودگاه امام خمینی می‌کرد، تهران به دلیل احتمال حمله دومی، در شرایط اضطراری بود. اما، مقامات ایران به گونه‌ای شگفت‌انگیز، تصمیم گرفتند همچنان حریم هوایی ایران را به روی همواپیماهای غیرنظامی باز بگذارند. در ساعت ۶:۱۴ دقیقه بامداد، تنها دو دقیقه پس از بلند شدن از روی باند فرودگاه، تماس هواپیمای اوکراینی با برج مراقبت قطع شد.

حتی بدون وجود تصاویر ماهواره‌ای، روشن بود که فاجعه‌ای به وقوع پیوسته است. نقص موتور – حتی در صورت آتش گرفتن – نمی‌تواند تمام سیستم پرواز را از کار بیندازد. تصاویر قطعات موشک در محل سقوط هواپیما و ویدیوهایی که از محل گرفته شد، موید شواهد یک اشتباه بود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

حدود چهار روز طول کشید تا تهران سرانجام اذعان کند که سیستم پدافند موشکی ایران به سهو هواپیمای مسافربری را هدف قرار داده است و سرنگون کرده است.

تا پیش از کنفرانس خبری روز جمعه، به نظر می‌رسید که مسکو از موضع پیشین تهران حمایت می کند.

روز دهم ژانویه، یک روز پس از آن که جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا، تایید کند که ایران آن هواپیما را با موشک سرنگون کرده است، سرگی ریابکوف، کفیل معاونت وزرات خارجه روسیه، گفت که اطمینان دارد «دلیلی» برای صدور بیانیه‌های «جنجال‌ برانگیز» وجود ندارد.

شخص آقای لاوروف در ابتدا تکذیب کرد که وزارت خارجه (روسیه) بیانیه‌ای در حمایت از موضع ایران صادر کرده است.

به نظر می‌رسد که اعتراف تهران به ساقط کردن هواپیمای اوکراینی موجب تعجب مسکو،  که خودش برخوردی کالا متفاوت با مسئله پرتاب موشک (به هواپیماهای غیرنظامی) دارد، شده است. در حال حاضر، شواهد بسیاری روسیه را به سیستم موشکی «بی یو کی» مرتبط می کند که در سال ۲۰۱۴ هواپیمای مسافربری (ام اچ ۱۷) شرکت هوایی مالزی را بر فراز منطقه «دونباس» اوکراین هدف قرار داد و ساقط کرد. در آن سانحه، ۳۰۰ نفر کشته شدند.  

تیم تحقیقاتی نشریه ایندیپندنت به این نتیجه رسیده است که سیستم موشکی‌ای که آن هواپیما را ساقط کرد، از واحد ارتش روسیه در «کورسک» پرتاب شده بوده است.

تحلیلگران روسی دو سانحه سقوط هواپیما در دونباس و تهران و فاجعه‌ای که آن دو واقعه در پی داشته‌اند، با یکدیگر مقایسه کرده‌اند. اما جالب‌ترین نظر از طرف مارگریتا سیمونیان، سردبیر شبکه تلویزیونی «آر تی»، وابسته به کرملین، اظهار شده است که گفته است اقدامات ایران نشان داده است که آن‌ها «مردان واقعی هستند... برخلاف دیگر کشورها... از جمله روسیه.»

آقای لاروف در مقابل سوال ایندیپندنت که آیا با نظر خانم سیمونیان موافق است یا نه، ضمن طفره رفتن از پاسخ، از پذیرش هرگونه مسئولیت در قبال واقعه سقوط هواپیمای «ام اچ ۱۷» خودداری کرد.

او همچنین از پذیرش نتایج تحقیقات کمیسیون مستقلی که در این مورد تشکیل شده بود، نیز خودداری کرد، زیرا به گفته او روسیه «در آن تحقیقات شرکت داده نشده» بوده است.  

در این کنفرانس خبری، آقای لاوروف عمدتا غرب و به ویژه آمریکا را به خاطر «تضعیف امنیت بین‌المللی» به باد انتقاد گرفت. 

او افزود که مسکو برای جلوگیری از «افزایش (تنش‌ها) در آینده...از هر جا که باشد»، اقدام خواهد کرد. او به این که تمرکز بعدی روسیه در چه ناحیه‌ای خواهد بود، اشاره نکرد. آقای لاوروف در نقل قول از ویکتور چرنومیردین، نخست وزیر اسبق روسیه که به کلمات قصار علاقه داشت، گفت که نمی‌توان چیزی را پیشبینی کرد؛ «به ویژه وقتی درباره آینده باشد!»

آقای لاوروف در مورد شایعاتی که در مورد آینده حرفه‌ای او و در پیوند با تغییر دولت وجود دارد، گفت:« سه روز پیش از من خواسته شد به وظایفم ادامه دهم و من هم آن‌ها را ادامه می‌دهم.»

 مدت هاست گفته می‌شود که آقای لاوروف هفتاد ساله مایل به ترک سمت وزارت خارجه است، اما گویا ولادیمیر پوتین مایل نیست این سیاستمدار با تجربه‌اش را از دست بدهد.

© The Independent