جامعه کانادا را موجی از شوک، اندوه و خشم فرا گرفته است. از ۱۷۶ سرنشین پرواز اوکراینی PS752 که دقایقی بعد از بلند شدن، بر اثر شلیک موشک زمین به هوای سپاه سقوط کرد، ۵۶ قربانی شهروند کانادا بودند.
کانادا در طی این روزها به عزا نشست و پرچم آن در بسیاری از شهرها از شرق تا غرب کشور، به نشان احترام برای قربانیان به حالت نیمه برافراشته درآمد. در دانشگاهها و میدانها و محلههای ایرانینشین بسیاری از شهرهای کانادا، عکسهایی از قربانیان حادثه، همراه با گل و شمع گذاشته شده است. از بسیاری از ایرانیها میشنویم که دوستان و همکاران غیرایرانی آنها هم متاثر شدهاند و به آنها برای ابراز همدردی، پیغام میفرستند.
نه تنها جامعه ایرانی-کانادایی، که بسیاری از شهروندان دیگر کانادا نیز در سوگ از دست دادن همکلاسی، همکار، دانشآموز، یا دوستان و آشنایان خود ابراز همدردی کردهاند. دانشگاههای زیادی در کانادا همبستگی خود را با بازماندگان اعلام کردهاند و به دانشجوها و کارمندان خود گفتهاند که در صورت نیاز، کمکهای عاطفی و روحی در این شرایط سخت برای آنها فراهم هست.
جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا، با خانوادههای کشتهشدگان دیدار کرده است و تاکنون چند پیام داده است. او چند کنفرانس خبری نیز برگزار کرده است و شبکههای خبری کانادایی هم مدام از این حادثه و قربانیان آن میگویند و از مراسم مختلفِ سوگ و یادبود، گزارش تهیه و پخش میکنند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
چند پزشک، چندین دانشآموز و دانشجو و دهها شهروند دیگر، جزو کشتهشدگان آن حادثه هستند و چنین چیزی در کانادا، کمسابقه است. پرشمارترین مرگ و میر بر اثر سقوط هواپیما در کانادا، به سال ۱۹۶۳ برمیگردد که طی آن، هواپیمای خطوط داخلی کانادا که قصد پرواز از مونترآل به تورنتو داشت، دقایقی پس از برخاستن از فرودگاه مونترآل سقوط کرد و ۱۱۸ سرنشین آن، شامل ۱۱۱ مسافر و ۷ خدمه پرواز، کشته شدند. این فاجعه از این جهت دارای اهمیت است که در خاک کانادا اتفاق افتاد. پرتلفاتترین سانحه هوایی مربوط به کانادا نیز مربوط به پرواز شرکت هوایی هند است. در سال ۱۹۸۵، پرواز شماره ۱۸۲ خطوط هوایی هند بر اثر حمله تروریستی بر فراز آسمان کشور ایرلند و انفجاری که در آن رخ داد، سقوط کرد و تمام ۳۲۹ سرنشین آن، از جمله ۲۶۸ شهروند کانادا، کشته شدند. از آن زمان تا کنون هیچ حادثهای با این ابعاد رخ نداده بود. اکنون ما با سقوط هواپیمایی روبهرو هستیم که به گفته نخستوزیر کانادا، جاستین ترودو، از ۱۷۶ مسافر آن ۱۳۸ نفر قصد سفر به کانادا داشتهاند. به عبارت دیگر، ۱۳۸ مسافر که یا شهروند کانادا بودند یا به هر حال به عنوان مقیم یا مسافر به کانادا میآمدند و مهمان این کشور بودند، در این پرواز جان باختهاند، و این رخداد، فاجعهای کمنظیر برای مردم کانادا است.
کمتر ایرانیای را این روزها میتوان دید که مستقیم یا با یک واسطه، دوست، آشنا، همکلاسی، یا همکاری را از دست نداده باشد. اما نکتهای که مردم را خشمگین کرده است، این است که تا چند روز تمام مسئولان و رسانههای جمهوری اسلامی ایران با تحکم میگفتند که هواپیمای اوکراینی بر اثر نقص فنی سقوط کرده است، و تنها بعد از فشارهای خارجی و پیگیری دولت کانادا، اعلام کردند که آن حادثه بر اثر موشک سپاه رخ داده است.
اتفاق کمنظیری که در جامعهی ایرانیان کانادا رخ داده است، این است که اتحاد بیشتری بین مردم شکل گرفته است و درصد بالایی از ایرانیان کانادا به آن حادثه اعتراض کردهاند. اکنون تقریباً همه سیاهپوش و عزادار و پیگیر ماجرا هستند و در تجمعات مختلف حضور مییابند. تجمعات ایرانی در پیوند با آن حادثه به چندین هزار نفر رسیده است و در یکی از بزرگترین تجمعات که به دعوت دکتر رضا مریدی (سیاستمدار ایرانیتبار کانادا، نماینده سابق مجلس انتاریو از حزب لیبرال، و وزیر در دولت کاتلیت وین) برگزار شد، حدود ۵ هزار نفر شرکت کردند. در آن تجمع که در میدان مللستمن در مرکز نورت یورک (از بخشهای اصلی شهر در شمال تورنتو) برگزار شد، چندین مقام کانادایی هم حضور یافتند و سخنرانی کردند. در شهرهای مهم دیگر کانادا، همچون هالیفکس، ونکوور، کلگری و مونتریال هم که محل تحصیل یا سکونت برخی از قربانیان بوده است، مراسمهای بزرگی برگزار شده است.
۱۱ ژانویه، انجمن دندانپزشکان ایرانی در بنیاد پریا برنامه باشکوهی اجرا کردند و تعداد شرکت کنندگان آن مراسم چنان زیاد بود که آن تعداد شرکت کننده را هرگز «پریا» بهخود ندیده بود. نهاد «جشنواره تیرگان» نیز که دو نفر از اعضای داوطلب خود را از دست داده است، فردا برنامهای در دانشگاه تورنتو برگزار میکند، عصر آن روز هم در بنیاد پریا مجدداً برنامهای اجرا میشود، و روز بعد نیز جامعه ایرانی به دعوت رضا مریدی، برنامه دیگری هم با عنوان «عدالت برای ایران» در مرکز مدنی شهرداری نورت یورک برگزار میکند . البته اینها تنها برخی از مراسمهایی هستند که در پیوند با آن حادثه، سرتاسر کانادا برگذار میشوند.
روزی که نخستوزیر کانادا با قاطعیت گفت، اسنادی در دست دارد که بر اساس آنها، هواپیما براثر شلیک موشک زمین به هوای سپاه سقوط کرده است، اکثر کاناداییها پذیرفته بودند که نخستوزیرشان بدون اطمینان کافی چنان سخنی را به زبان نمیآورد. کاناداییهای ایرانیتبار نیز میدانستند که بین نخستوزیر کانادا و حکومتی که بارها و بارها از آن دروغ شنیدهاند، بیشک حرف ترودو را باید بپذیرند. اما اینکه جمهوری اسلامی ایران نیز آن واقعیت را بپذیرد و اعلام رسمی کند، برای همگان بسیار غیرقابل انتظار بود.
با پذیرش رسمی آن رخداد از طرف حکومت ایران، نه تنها آبروی نداشته جمهوری اسلامی بر باد رفت، که هواداران حکومت ایران هم که به آن اطمینان داشتند و آسمان را به ریسمان میدوختند تا ثابت کنند که آن هواپیما بر اثر نقص فنی سقوط کرده است، بسیار شرمنده شدند. نتیجه این بود که در ایران که چندین روز است در تنش به سر میبرد، انفجاری حاصل شد و نخست دانشجویان، و سپس قشرهای دیگری از مردم به خیابانها ریختند. حکومتی که میخواست در سایه مراسم خاکسپاری قاسم سلیمانی، کشتار آبان را دفن کند، خود موجب عروج دوباره جنبش آبان شد و در آن تجمعات، شعارهایی علیه قاسم سلیمانی و شخص رهبر، خامنهای، بهطور مستقیم به گوش رسید. شعار «مرگ بر دروغگو» و «سلیمانی قاتله، رهبرش ظالمه» از جمله شعارهایی بود که در برخی از تجمعات اعتراضی سر داده شد.