منابع در استان تخار افغانستان از بازداشت حیدر اشکمشی، فرمانده نیروهای پلیس دولت پیشین این کشور، خبر داده‌اند.

به گفته این منابع، طالبان صبح سه‌شنبه ۱۱ مهر (۳ اکتبر)، این فرمانده سابق واحد ذخیره اداره امنیت ملی شهرستان اشکمش استان تخار را در مسیر تخار‌ــ‌قندوز بازداشت کرده‌اند.

از تصاویری که به دست ایندیپندنت فارسی رسیده‌ است، چنین برمی‌آید که طالبان این نظامی پیشین را به‌شدت شکنجه کرده و رفتار تحقیرآمیزی با او داشته‌اند. به گفته منابع محلی، طالبان حیدر اشکمشی را در حالی که قصد داشت از طریق یک جاده خاکی از شهرستان اشکمش تخار به شهرستان خان‌آباد استان قندوز برود، بازداشت کردند و پس از شکنجه و بدرفتاری، او را با خود بردند.

یک منبع مطلع در تخار به ایندیپندنت فارسی گفت که حیدر اشکمشی تاجیک‌تبار است و در زمان دولت جمهوری در افغانستان، ابتدا فرمانده یک گروه مردمی در تخار بود و سپس به فرماندهی یک واحد ذخیره نیروهای امنیت ملی در اشکمش منصوب شد. گفته می‌شود او در دو سال اخیر مدتی در صفوف جبهه مقاومت ملی بوده و در جنگ علیه طالبان در مناطقی از جمله دره‌شیره و ماندره اشکمش شرکت داشته است.

به گفته این منبع، حیدر اشکمشی اخیرا از جبهه مقاومت ملی خارج شده و به زندگی عادی در اشکمش بازگشته بود. گفته می‌شود او برای حفظ جانش قصد داشت از تخار به قندوز و از آنجا احتمالا به جای دورتری برود و به همین دلیل مسیر خاکی و دورافتاده‌ای را برای سفر انتخاب کرد اما طالبان او را در همین مسیر تعقیب و بازداشت کردند.

اخیرا فهرستی ۵۰ نفره از اسامی فرماندهان جهادی پیشین و نیروهای امنیتی سابق در تخار در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است که نشان می‌داد طالبان قصد دارند این افراد را پیدا کنند و از بین ببرند. البته صحت و سقم این فهرست هنوز مشخص نیست اما رفتار طالبان با فرماندهان و نیروهای امنیتی دولت پیشی به‌ویژه کسانی که در دو سال اخیر یا حتی ۲۵ سال گذشته عضو جبهه‌های مقاومت علیه طالبان بودند، ترس از انتقام‌جویی آنان را بیشتر کرده است.

طالبان ۱۰ روز پیش در شهرستان رستاق استان تخار هم محمد قاسم، یک نظامی پیشین، را بازداشت کرده بودند. منابع مطلع به ایندیپندنت فارسی گفتند که طالبان این عضو پیشین ارتش افغانستان را پس از بازداشت در رستاق، به شهر تالقان مرکز استان تخار منتقل کردند و هنوز از سرنوشت او اطلاعی در دست نیست. طالبان حتی خبر زنده بودن و سلامتی او را هم تایید نکرده‌اند.

در حالی که رهبران طالبان مدعی‌اند به دستور رهبر این گروه عفو عمومی را در سراسر افغانستان اجرا می‌کنند، کشتار، شکنجه و بازداشت نظامیان پیشین یا افرادی که به نحوی با جبهه‌های ضدطالبان ارتباط دارند، هر روز بیش‌ازپیش افزایش می‌یابد.

گزارش اخیر یوناما مشخص کرد که طالبان از ۱۵ اوت ۲۰۲۱ تا ۳۰ ژوئن ۲۰۲۳، در دست‌کم ۸۰۰ مورد قتل‌ غیرقانونی، بازداشت، شکنجه و سربه‌نیست‌کردن نیروهای امنیتی و کارکنان غیرنظامی دولت پیشین افغانستان دست داشته‌اند.

بر اساس این گزارش، در این مدت، دست‌کم ۲۱۸ مورد قتل غیرقانونی، بیش از ۴۲۴ مورد بازداشت و ۱۴۴ مورد شکنجه غیرنظامیان و نظامیان پیشین مستند شده است. اما طالبان این گزارش را تکذیب کرده و مدعی‌اند که فرمان عفو عمومی در سراسر این کشور اجرا می‌شود و اگر کسی بازداشت شده، نه به دلیل فعالیت‌های قبلی که به دلیل ارتکاب جرائمی دیگر است.