ثریا اسفندیاری: نود‌و‌یکمین سالگرد تولد ملکه چشم زمردین

ثریا در انتخاب لباس‌های کلاسیک، مدل آرایش و آراستن موهایش و استفاده از زیورآلات، سبک مخصوص به خود را داشت

ثریا فردای هفتمین سالگرد ازدواجش با شاه ایران، کشور را برای همیشه  ترک کرد -AFP

ثریا اسفندیاری بختیاری، سال ۱۳۲۹، با محمدرضا شاه پهلوی ازدواج کرد و ملکه ایران شد. یکی از نخستین حضورهای رسمی ثریا در قامت ملکه ایران، روز جمعه سوم خرداد ۱۳۳۰، در انظار عمومی بود. مردمی که برای تماشای مسابقه اسب‌دوانی به «اسپریس جلالیه» رفته بودند، ثریا را در لباس سفید یقه ناچ، کلاه توردار همرنگ لباس و کیف و کفش و دستکش مشکی دیدند که در کنار محمدرضا شاه، مسابقه را تماشا و سوارکاران و اسب‌ها را تشویق می‌کرد.

کمتر از یک ماه بعد، روزنامه‌ها تصویری از او منتشر کردند که با پیراهن کمری خال‌خالی، شاه را که برای انجام یک عمل جراحی به بیمارستان بانک ملی می‌رفت همراهی می‌کرد و چند روز بعد در پیراهن کمری سفید همراه با شاه بیمارستان  را ترک کرد.

یک ماه بعد، وقتی شاهدخت شهناز برای دیدن پدرش و نوعروس به تهران آمد، ثریا یک کت یقه‌ قایقی کمردار و دامن میدی (Midi) پوشیده بود و صندل‌هایی شبیه روز مسابقه اسب‌دوانی به پا داشت.

مادرش، اوا کارل آلمانی و پدرش خلیل‌ خان اسفندیاری، نوه اسفندیار خان سردار اسعد بختیاری بود. از روزی که خبر نامزدی محمدرضا شاه با ثریا اسفندیاری اعلام شد تا زمانی که در بهمن ۱۳۳۶ ایران را ترک کرد، تصاویر ملکه ایران مرتب در نشریات ایرانی منتشر می‌شد و الهام‌بخش مدل لباس و آرایش و رفتار هزاران دختری بود که پا به دنیای مدرن گذاشته بودند.

ثریا در انتخاب لباس‌های کلاسیک، مدل آرایش و آراستن موهایش و استفاده از زیورآلات، سبک مخصوص به خود را داشت، اما به‌یادماندنی‌ترین آن‌ها لباس عروسی بود که «دیور» برای ملکه ایران آماده کرد و به تهران فرستاد.

لباس عروس ملکه ثریا حدود ۳۰ کیلوگرم وزن داشت و گفته می‌شود شاه برای راحتی ثریا قسمتی از دنباله لباس را با قیچی برید. در لباس عروس ثریا ۲۰ هزار پر نوعی لک‌لک آفریقایی و شش هزار تکه الماس کار شده بود. این پیراهن که در ردیف زیباترین لباس عروس‌های سلطنتی دنیا است، پس از درگذشت ثریا در یک حراج در پاریس به قیمت یک میلیون و ۲۰۰ هزار دلار فروخته شد.

جواهرات ثریا

نشان آبی‌رنگ هفت‌پیکر که جایگزین نشان آفتاب قاجاری شد، به ‌افتخار ملکه ثریا ساخته شد. ثریا نام دیگری برای خوشه پروین یا هفت‌پیکر است. این نشان سلطنتی از طلا ساخته‌ شده و با جواهرات تزیین شده است.

سطح دایره مرکزی نشان با مینای آبی پوشید شده و یک حلقه مینای سفید آن را در برگرفته است که روی آن ۲۴ ستاره طلایی نقش شده است، سپس شش جفت نیم حلقه طلایی به آن افزوده‌ شده و در بالای آن تاج پهلوی سلطنتی حک ‌شده است. این نشان پس از جدایی ثریا و شاه در گنجینه جواهرات سلطنتی ایران باقی ماند؛ اما او هدایای فراوانی که یادگار زندگی عاشقانه با شاه بود را با خود به فرانسه برد.

ثریا خواسته بود تا اموالش پس از مرگ، به نفع چندین خیریه به فروش برسد.

حراجی فرانسوی بوسان لوفور که فروش اموال به‌جامانده را به عهده داشت، با یک برآورد «بسیار خوش‌بینانه» درآمدی ۲.۸ میلیون دلاری را برای فروش پیش‌بینی کرده بود. برخلاف انتظار در این حراج که در درو مونتن، مرکز حراج مشهور پاریس، برگزار شد، همه ۹۴۲ قطعه متعلق به ثریا با رقمی در حدود ۶.۲ میلیون دلار به فروش رسید.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

حتی رولز رویس سیلور اسپورت مدل ۱۹۵۸ قرمز خونی ثریا نیز به‌سرعت و با مبلغ فوق‌العاده ۵۷ هزار دلار به فروش رسید.

در مهم‌ترین قسمت حراج، همه ۱۰۰ قطعه جواهرات سلطنتی که شاه ایران به او هدیه داده بود -جواهراتی که ثریا امیدوار بود روزی به تهران بازگردند- به قیمت کلی ۳.۶ میلیون دلار فروخته شد که اکثرا ایرانیان خارج از کشور خریداری کردند.

کلا سه جلسه حراج برگزار شد که به دلیل ملیت آلمانی مادر ثریا، تعداد زیادی از علاقه‌مندان خرید این آثار آلمانی بودند.

یکی دیگر از اصلی‌ترین و بالاترین پیشنهادها برای خرید، لباس عروسی بود که کریستین دیور برای عروسی ثریا با محمدرضا شاه ایران در ۱۲ فوریه ۱۹۵۲ دوخته بود. این لباس تاریخی را یک خریدار ناشناس مستقر در خلیج‌فارس به مبلغ ۱.۲ میلیون دلار خرید.

 

امروز یکم تیرماه ثریا اسفندیاری بختیاری ۹۱ ساله می‌شد. وی که به مدت هفت سال همسر محمدرضا شاه پهلوی و ملکه ایران بود در ۲۴ بهمن ۱۳۳۶ پس از جدایی از شاه ایران کشور را ترک و دیگر به ایران بازنگشت. ملکه ثریا در ۵ آبان ۱۳۷۹ و در ۶۹ سالگی در پاریس چشم از جهان فرو بست.

بیشتر از زندگی