براساس مطالعه‌ای که نتایج آن چهارم ماه مه در نشریه لایو ساینس منتشر شده است، باکتری‌های عجیبی که در دندان‌های نئاندرتال‌ها مانده بود، ممکن است روزی برای تولید آنتی‌بیوتیک‌هایی نوین به کمک پژوهشگران بیاید. در این مطالعه از پلاک دندان انسان باستان و مدرن برای بررسی تکامل میکروب‌های دهان استفاده شده است.
هر فرد میکروبیوم دهانی خود را دارد. میکروبیوم به مجموعه‌ای از صدها گونه موجود زنده میکروسکوپی گفته می‌شود که در دهان ما مستقرند. میکروبیوم دهان با وجود صدها گونه گوناگون از ریزاندامگان [میکروارگانیسم‌ها] رده‌ای بزرگ و متنوع بوده و بسته به محیط زندگی افراد متغیر است.
کریستینا وارینر، باستان‌شناس زیست‌مولکولی دانشگاه هاروارد، برای تجزیه و تحلیل پلاک دندانی انسان پیشاتاریخ که به آن تارتار نیز می‌گویند، روشی جدید ابداع کرده است. وارینر به لایو ساینس گفت: «جرم دندان تنها بخشی از بدن است که تا وقتی زنده‌ایم فسیل می‌شود. همچنین تراکم دی‌ان‌ای در آن از سایر قسمت‌های اسکلت باستانی بیشتر است.»
او با استفاده از چند میلی‌گرم جرم دندانی، میلیاردها قطعه دی‌ان‌ای کوتاه را از صدها گونه که درهم آمیخته شده بودند جدا کرد و سپس آن قطعات را دوباره کنار هم گذاشت تا گونه‌های شناخته‌شده را شناسایی کند. مطالعه بقایای باستانی مانع دیگری پدید می‌آورد: اینکه دی‌ان‌ای یافت‌شده در جرم دندان انسان باستان ممکن است حاوی میکروب‌های منقرض‌شده باشد.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
وارینر و همکارانش در مطالعه جدیدشان جرم دندانی ۱۲ نئاندرتال، یکی از نزدیک‌ترین خویشاوندان منقرض‌شده بشر را تجزیه و تحلیل کردند؛ ۳۴ انسان باستانی و ۱۸ بشر معاصر از ۱۰۰ هزار سال پیش تا به امروز در اروپا و آفریقا زندگی می‌کردند. آن‌ها بیش از ۱۰ میلیارد قطعه دی‌ان‌ای را توالی‌یابی کرده و آن‌ها را در ۴۵۹ ژنوم باکتریایی که حدود ۷۵ درصد آن‌ها با باکتری‌های شناخته‌شده دهان یکی بودند، دوباره جمع کردند.
سپس توجهشان را روی دو گونه از یک جنس باکتری به نام کلروبیوم که در هفت فرد مربوط به دوران پلیستوسن فوقانی (۱۲۶ هزار تا ۱۱ هزار و ۷۰۰ سال پیش) یافت شده بود متمرکز کردند. این گونه‌های ناشناخته با هیچ گونه شناخته‌شده‌ای مطابقت دقیق ندارد، اما به سی.لیمیکولا (C.limicola) که در منابع آبی مرتبط با محیط غار یافت می‌شود، نزدیک است.
به گفته وارینر، این احتمال وجود دارد که «این افراد که در این محیط‌های مرتبط با غار زندگی می‌کردند، آن را از طریق آب آشامیدنی دریافت کرده باشند».
این گونه‌های کلروبیوم در تارتار دندان افرادی که ۱۰ هزار سال پیش می‌زیستند وجود نداشت. انسان بین دوره پلیستوسن فوقانی و هولوسن (۱۱ هزار و ۷۰۰ سال پیش تاکنون)، یعنی حدود ۱۰۰ هزار سال در غار زندگی کرده، حیوانات را اهلی کرده و پلاستیک‌های قرن بیستم را درست کرده که همه آن‌ها کلنی [پرگنه] باکتریایی خود را دارند.
گویا تغییراتی که در فراوانی کلروبیوم پدید آمده است، به‌موازات تغییر سبک زندگی اجداد ما باشد.
امروزه میکروبیوم دهان افراد مختلف باهم بسیار متفاوت است. وارینر گفت: «با مسواک زدن شدید، میزان باکتری‌های دهان پایین می‌مانند.»
او در پایان افزود: «باکتری‌ها تقریبا منبع تمام آنتی‌بیوتیک‌های ما هستند – ظرف چند سال گذشته نتوانستیم کلاس [دسته] جدیدی از آنتی‌بیوتیک‌ها را کشف کنیم و منابع موجود رو به اتمام است. با استفاده از این روش‌ها می‌توانیم تولیدکننده آنتی‌بیوتیک‌های نوین باشیم.»
