روزنامه «ساوت چاینا مورنینگ پست» که به زبان انگلیسی و در هنگ‌کنگ منتشر می‌شود، روز شنبه در مقاله‌ای تحلیلی به عواقب رویدادی پرداخت که ماه گذشته پس از سال‌ها انتظار بالاخره به وقوع پیوست: هند با پیشی گرفتن از چین به پرجمعیت‌ترین کشور جهان بدل شد. سازمان ملل که مدت‌ها پیش آن را پیش‌بینی کرده بود، ماه گذشته بالاخره آن را تایید کرد.
اما این واقعیت برای دو کشور به چه معنایی خواهد بود؟ این روزنامه در این مقاله تحلیلی به قلم فرانک تانگ، یک چهره اقتصادی مقیم پکن، به چهار موضوع «قابل تامل» پرداخت.
اولی مقایسه روند جمعیتی در دو کشور است. در سال ۱۹۴۹ که جمهوری خلق چین برپا شد جمعیت این کشور ۵۴۲ میلیون نفر بود یعنی حدود ۵۰ درصد بیش از هند. اما دولت کمونیستی پکن با تغییر سیاست‌های جمعیتی در چهار دهه گذشته روند رشد را عوض کرد.
در زمان مائو تسه‌تونگ، بنیانگذار این دولت، البته اوضاع متفاوت بود. او می‌گفت جمعیت بیشتر به معنای «قدرت بیشتر» است و تا زمان درگذشتش در سال ۱۹۷۶ جمعیت کشور به ۹۳۷ میلیون نفر رسیده بود، اما رهبران بعدی که چین را به سوی سرمایه‌داری بردند سیاست جمعیتی را نیز عوض کردند و تا سال‌ها بسیاری مردم چین محدود به داشتن یک فرزند بودند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
سوال دومی که نویسنده مطرح می‌کند اهمیت جمعیت چین برای اقتصاد این کشور است. در دهه ۱۹۸۰، جمعیت عمده و نیروی کار ارزان از دلایل ورود گسترده سرمایه‌گذاران خارجی به چین بود.
این‌گونه بود که محصولات چینی به تمام جهان رسیدند و این کشور به بزرگ‌ترین صادرکننده جهان بدل شد. حالا آیا هند خواهد توانست از «مزیت جمعیتی» خود برای «تکرار موفقیت چین» استفاده کند؟
مسئله سومی که تانگ مطرح می‌کند مقایسه مزیت جمعیتی با مزیت استعدادی است. این موضع مقام‌های چین است که می‌گویند پرجمعیت بودن مهم نیست و میزان استعداد در جمعیت اهمیت بیشتری دارد.
لی چیانگ، نخست‌وزیر جدید کشور، در همان اولین نشست خبری خود بر این موضع تاکید کرد و گفت «نیروی کار با میزان کارایی بالا» مهم‌تر از اندازه جمعیت است. او یادآوری کرد که بیش از ۲۴۰ میلیون شهروند چین تحصیلات دانشگاهی دارند.
مسئله چهارم و آخری که نویسنده به آن می‌پردازد نقش اتوماسیون و هوش مصنوعی است. او یادآوری می‌کند که چین خواهد کوشید با استفاده از فن‌آوری‌های جدیدی همچون هوش مصنوعی بر بازده نیروی کار خود بیفزاید.
او یادآوری می‌کند که طبق آمار فدراسیون بین‌المللی رباتیک، چین تا پایان سال ۲۰۲۱، بیش از یک میلیون و ۲۰۰ هزار ربات صنعتی داشت؛ جمعیتی که افزایش آن راحت‌تر از افزایش جمعیت انسانی است.
