صبح روز ۱۲ فروردین ۱۳۹۸، ناو هواپیمابر یو اس اس آبراهام لینکلن (CVN-72) پایگاه دریایی نورفولک در ایالات ویرجینیا را ترک کرد تا سفر ۶ ماههای را به مقصد مناطق عملیاتی ناوگان پنجم و ششم ایالات متحده آغاز کند. سفری که هدف اصلی آن رساندن پیام نظامی از سوی دولت آمریکا به تهران است. پیامی مشابه به آنچه رهبر وقت جمهوری اسلامی، روح الله خمینی را مجبور به پذیرش قطعنامه ۵۹۸ و پایان جنگ ۸ ساله با عراق نمود. در این مقاله به بررسی عملیات آخوندک دعاخوان در سال ۱۳۶۷ و توان رزمی ناوگروه یو اس اس آبراهام لینکلن و هدف اصلی از اعزام آن به منطقه پنجم دریایی ایالات متحده در خلیج فارس می‌پردازیم.
اعزام ناو هواپیمابر آبراهام لینکلن به خلیج فارس،
روز ۱ آوریل ۲۰۱۹ مصادف با ۱۲ فروردین ۱۳۹۸، ناوهواپیمابر یواس‌اس آبراهام لینکلن ماموریت ۶ ماهه خود را از بندر نورفولک ایالات ویرجینیا آغاز کرد. ۴ روز پس از ترک بندر، چهار اسکادران جنگنده بمب افکن همه منظوره متشکل از ۳۰ فروند Boeing F/A-18E Super Hornet و ۱۱ فروند Boeing F/A-18F Super Hornet، یک اسکادران جنگ الکترونیک متشکل از ۶ فروند هواپیمای جنگال Boeing EA-18G Growler، یک اسکادران هشدار زود هنگام هوابرد متشکل از ۵ فروند E-2D و دو اسکادران هلیکوپترهای جست‌و‌جو و نجات و ضد زیردریایی MH-60R و MH-60S بر عرشه آن فرود آمدند.
در تاریخ ۱۳ آوریل مصادف با ۲۴ فروردین ماه، ناو سی وی ان-۷۲ (CVN-72) به همراه ناوهای محافظ و پشتیبانش از تنگه جبل الطارق عبور کرد و وارد دریای مدیترانه شد. دو روز بعد این ناو هواپیمابر و شماری از ناوهای همراهش در نزدیکی ساحل پالما دِ مالرکا لنگر انداخت و پس از ۵ روز استراحت پرسنل آن، آب‌های اسپانیا را ترک کرد و در نهایت روز ۲۳ آوریل از تنگه سیسیلی عبور کرده و به سمت شرق دریای مدیترانه ادامه مسیر داد و یک روز بعد در جریان یک ماموریت نمایش قدرت در نزدیکی سواحل لیبی به همراه ناو گروه یو اس اس جان سی. استِنیس (USS John C. Stennis) و ۷ کشتی محافظ و پشتیبان آن که به تازگی از مأموریت در خلیج فارس باز می‌گشتند شرکت کرد. پس از آن، ناوگروه آبراهام لینکلن در روز اول ماه مه مصادف با اول اردیبهشت ماه از تنگه اوترانتو (Strait of Otranto) عبور کرد و یک روز بعد در رزمایش ناتو با نام Mare Aperto 2019 شرکت کرد.
در این ماموریت ناو موشک انداز USS Leyte Gulf، ناوشکن‌های USS Mason و USS Nitze، ناوشکن موشک انداز USS Bainbridge و کشتی پشتیبانی USNS Arctic اقدام به پشتیبانی و حفاظت از ناو هواپیمابر یواس‌اس آبراهام لینکلن می‌کنند. ناو USS Leyte Gulf حامل دو پرتاب‌کننده ۶۱ تایی موشک هستند که ترکیبی از ۱۲۲ فروند انواع موشک‌های ضدهوایی استاندارد، ضد زیردریایی و کروز تاماهاک آماده استفاده در راستای محافظت از ناو هواپیمابر دارد. همچنین این ناو ۸ موشک ضد کشتی هارپون و ده‌ها اژدر ضد کشتی نیز به همراه دارد. سه ناوشکن همراه ناو هواپیمابر نیز هرکدام ۹۶ موشک ضد هوایی، ضد زیردریایی و کروز آماده استفاده درون پرتابگرهایشان دارند.
سر انجام در روز ۵ مه ۲۰۱۹ مصادف با ۱۵ اردیبهشت مشاور امنیتی رئیس جمهور ایالات متحده، جان بولتون، از اعزام این ناو هواپیمابر به خلیج فارس جهت مقابله با آنچه تهدیدات امنیتی از سوی جمهوری اسلامی ایران مطرح شد به میان آورد. متعاقباً این ناوهواپیمابر به همراه ناوهای پشتیبانی و محافظ خود حرکت به سمت منطقه عملیاتی ناوگان پنجم ایالات متحده را آغاز کرده و از کانال سوئز عبور کردند.
نخستین جام زهر پس از عملیات آخوندک دعاخوان،
جنگ نفتکش‌ها در جریان نبرد ۸ ساله ایران و عراق به سمتی پیش رفت تا مهم‌ترین منافع ایالات متحده آمریکا در خاورمیانه را تهدید کرد و منجر به افزایش قیمت نفت به دنبال غرق شدن ده‌ها کشتی نفتکش در خلیج فارس گردید که در نهایت منجر به آن شد تا دولت آمریکا با استفاده از قدرت نظامی خود مقامات وقت جمهوری اسلامی را مجبور به پذیرش قطعنامه آتش‌بس شورای امنیت سازمان ملل کند و به این جنگ پایان دهد.
صبح روز ۲۹ فروردین ۱۳۶۷، نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا عملیاتی با نام آخوندک دعاخوان (Operation Praying Mantis) اجرا کرد که پاسخی بود به آسیب‌دیدگی شدید یک فروند ناوچه موشک انداز کلاس الیور هازارد پِری کلاس (Oliver Hazard Perry-Class) با نام یواس‌اس سموئل بی رابرتس (USS Samuel B. Roberts) که به علت برخورد آن با یک مین دریایی کار گذاشته شده توسط نیروی دریایی ارتش ایران در روز ۲۵ فروردین ماه ۱۳۶۷ اتفاق افتاده بود.
در جریان عملیات آخوندک دعاخوان ناوچه سبلان نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به همراه یک قایق توپدار و سه قایق تندرو نیروی دریایی سپاه پاسداران مورد هدف جنگنده‌های نیروی دریایی ایالات متحده واقع شده و غرق شدند و ۵۶ نفر از خدمه آن‌ها کشته شدند. همچنین یک ناوچه دیگر نیروی دریایی ارتش به نام سهند به شدت آسیب دید و دو سکوی نفتی منهدم شدند و یک فروند جنگنده بمب افکن اف-۴ ئی فانتوم ۲ (F-4E Phantom II) نیروی هوایی ارتش نیز به شدت آسیب دید.
در جریان این عملیات دوازده ناو نیروی دریایی ایالات متحده شرکت داشتند که در این میان دو ناوشکن، دو ناوشکن موشک انداز، یک ناو موشک انداز، یک ناوچه و دو ناوچه موشک انداز و ناو هواپیمابر یواس‌اس انترپرایز (USS Enterprise) بطور مستقیم در عملیات‌های ضد کشتی علیه نیروی دریایی ارتش و سپاه پاسداران حضور داشتند. علاوه بر این ناوگان سطحی، ۵ اسکادران جنگنده به همراه حدود ۶۰ فروند جنگنده رهگیر اف-۱۴آ تامکت (F-14A Tomcat)، جنگنده نهاجمی اِی-۷ئی (A-7E)، بمب افکن اِی-۶ ئی (A-6E) و سوخت رسان‌های کِی اِی-۶ دی (KA-6D) از ناو هواپیمابر انتِرپرایز اقدام به انجام ماموریت‌های هوا به سطح بر ضد نیروهای دریایی ارتش و سپاه کردند.
در مقابل ۹ ناو، ناوشکن و حدود ۶۰ فروند جنگنده بمب افکن و رهگیر نیروی دریایی ایالات متحده تنها دو ناوچه نیروی دریایی ارتش، دو فروند جنگنده بمب افکن اف-۴ ئی از گردان ۹۱ شکاری تاکتیکی پایگاه نهم شکاری بندرعباس نیروی هوایی ارتش و چند ناوچه توپدار ارتش و قایق تندرو سپاه حضور داشتند. ضعف توان رزمی نیروی دریایی ایران متعاقبا منجر به انهدام بخش عظیمی از توان دفاعی و تهاجمی آن در جریان این عملیات شد و پیروزی قاطعی برای نیروی دریایی ایالات متحده آمریکا در عرض چند ساعت نبرد دریایی در خلیج فارس فراهم کرد. مقامات دولتی و فرماندهان نظامی ایران متوجه شدند امکان مقاومت در برابر تهاجم ایالات متحده با وجود تعداد بیشتری جنگنده و ناو هواپیمابر هرگز وجود نخواهد داشت و لذا تصمیم به پذیرش قطعنامه گرفته شد زیرا تنها یک ناو هواپیمابر ایالات متحده و تعداد اندکی از ۶۰ فروند جنگنده آن بخش اعظمی از توان نظامی نیروی دریایی ارتش را نابود کردند.
جام زهر ۲
نخستین بار در پاییز سال ۱۳۹۶، دولت ایالات متحده اقدام به بررسی طرح اقدام نظامی در راستای اعمال فشار بر تهران کرد تا شرط‌های دولت آمریکا جهت مذاکره در راستای برنامه هسته‌ای‌اش را بپذیرد. اعتراضات ضد حکومتی در ایران در دی ماه ۱۳۹۶ و متعاقباً ادامه آن در تابستان ۱۳۹۶ منجر به کنار گذاشته شدن موقتی این طرح شد و به جای آن اعمال فشار اقتصادی به رژیم در دست اجرا قرار گرفت. به دنبال عدم موفقیت نسبی اعمال فشار اقتصادی از طریق تحریم‌ها بویژه در حوزه صادرات نفت، سرانجام بار دیگر استفاده از اهرم فشار نظامی جهت به پای میز مذاکره نشاندن مسئولین جمهوری اسلامی در دستور کار دولت آمریکا قرار گرفت و متعاقباً ناو گروه یواس‌اس آبراهام لینکلن به همراه جنگنده بمب افکنهای رادار گریز لاکهید اف-۳۵آ لایتنینگ ۲ (Lockheed F-35A Lightning-2) نیروی هوایی ایالات متحده به خلیج فارس اعزام شدند تا مقامات جمهوری اسلامی را بیش از پیش تحت فشار قرار دهند.
۴۱ فروند جنگنده بمب افکن همه منظوره اف/اِی-۱۸ ئی و اف (F/A-18E/F) اعزامی به همراه ناو هواپیمابر یواس‌اس آبراهام لینکلن (CVN-72) و بیش از ۱۰۰ تیر موشک کروز BGM-109 تاماهاک موجود در یک ناو موشک انداز و سه ناوشکن محافظ این ناو هواپیمابر قرار است قدرت تهاجمی بلامنازعی برای نیروی دریایی ایالات متحده فراهم کنند. قدرتی که به راحتی توانایی آسیب رساندن شدید به زیرساخت‌های امنیتی و دفاعی و همچنین پایگاه‌های دریایی نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی دریایی ارتش را دارند. همچنین تروریستی اعلام شدن سپاه پاسداران از سوی دولت آمریکا خود بستری مناسب برای یک درگیری نظامی بین نیروی دریایی ایالات متحده و نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی فراهم می‌کند و شرایط را برای رساندن پیامی که مسئولین جمهوری اسلامی را راضی به پذیرش شروط ۱۲ گانه وزیر خارجه آمریکا برای توافق هسته‌ای جدید با ایران می‌کند.
آنچه مشخص است این است که نه دولت آمریکا و نه جمهوری اسلامی ایران تمایلی به آغاز یک درگیری نظامی تمام عیار که منجر به یک نبرد فرسایشی در منطقه خاورمیانه می‌شود ندارند. با این‌حال این‌طور به نظر می‌رسد که دولت آمریکا در تلاش برای انجام یک عملیات محدود نظامی و صد البته سیاسی در آینده‌ای نزدیک است تا مقامات جمهوری اسلامی را مجبور به پذیرش شروط وزارت امور خارجه آمریکا جهت توافق هسته‌ای جدید کند و یک دستاورد سیاسی مهم برای رئیس جمهوری وقت آمریکا، پیش از انتخابات ریاست جمهوری کسب کند. ناو هواپیمابر یواس‌اس آبراهام لینکلن نقش به‌سزایی در این عملیات روانی و نظامی بر ضد مقامات رژیم جمهوری اسلامی بازی خواهد کرد.
