ملا تاج‌میر جواد؛ چهره پنهان و مغز متفکر حملات انتحاری

تاج‌میر جواد با نفوذ در روستاها و خانواده‌های کشته‌شدگان حملات انتحاری همچنان در حال سربازگیری برای طالبان است

ملا تاج میر جواد، معاون استخبارات طالبان و بنیان‌گذار یگان انتحاری الحمزه - public media

ملا تاج‌میر جواد معاون استخبارات (اطلاعات) حکومت طالبان و موسس یگان انتحاری الحمزه است و نیروهای تحت‌ امرش مسئولیت اجرای حملات خونین به اهداف نظامی و غیرنظامی در افغانستان را بر عهده دارند.  

ملا تاج‌‌میر یکی از چهره‌های مرموز استخباراتی طالبان به شمار می‌رود که فعالیت‌هایش پنهانی است و بازتاب عمومی ندارد. از او تنها یک عکس نسبتا بی‌کیفیت موجود است و عکس دیگری که هواداران طالبان از تاج‌میر جواد منتشر کرده‌اند، به شکلی گرفته شده که چهره‌ او پنهان بماند و در آن، دستار به سر بسته و عینک سیاه زده است. مکان زندگی و کار تاج‌میر جواد هم مخفی است و می‌کوشد به‌عنوان یک چهره اطلاعاتی مقتدر و درسایه، به فعالیت ادامه دهد و از هیاهوی رسانه‌ پرهیز کند.   

تاج‌میر جواد در میان طالبان به‌عنوان «سالار استشهادی‌ها» مشهور است. طالبان نیروهای انتحاری‌ خود را استشهادی یا فدایی می‌نامند. بیشتر شهروندان افغان از حملات انتحاری طالبان خاطرات تلخی دارند و ترس هدف قرار گرفتن در این حملات را همواره حس می‌کردند.

ملا تاج‌میر در حمله به دانشگاه آمریکایی افغانستان، هتل اینترکنتیننتال، هتل سرینا، بیمارستان ۴۰۰ تخت‌خوابی نظامی و ده‌ها مورد حملات پیچده نقش داشته است و برخی‌ تاج‌میر را مغز متفکر حملات انتحاری طالبان می‌دانند. او با افتخار ادعا می‌کند که استخبارات حکومت پیشین افغانستان با حمایت آمریکا را شکست داده است. 

ملا تاج‌‌میر جواد استاندار خودخوانده طالبان در پکتیا بود و عضو شبکه حقانی است. گفته می‌شود او پس از سراج‌الدین حقانی، وزیر داخله (کشور) طالبان و رهبر شبکه حقانی، با نفوذترین فرد شبکه است.  

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

معاون استخبارات طالبان در پیام صوتی به مناسب عید فطر با خانواده‌ کشته‌شدگان حملات انتحاری ابراز همدردی و بر مبارزه با مخالفان حکومت طالبان تاکید کرد. او در این فایل که در حساب توییتر استخبارات طالبان منتشر شد، به مخالفان این گروه با واژه‌هایی تند هشدار داد و به نیروهای طالبان امر کرد آنان را سرکوب کنند و از بین ببرند. او گفت: «متوجه و بیدار باشید که تمام توطئه‌های استخبارات شیطانی و پیروان فاسد را کشف کنید و از بین ببرید. قسم به خدا که برای دفاع از امارت اسلامی و مردم مجاهد و مال آن‌ها در مقابل شما فریضه جهاد و قتال را با جدیت و قاطعیت بسیار اجرا می‌کنیم. با مردانگی بسیار با شما می‌جنگیم و مبارزه می‌کنیم و به شما اجازه نمی‌دهیم برنامه‌های شیطانی خود را در وطن عزیز ما اجرا کنید.»  

او از هیچ گروه یا سازمان اطلاعاتی هیچ کشوری نام نبرد اما در افغانستان جبهه مقاومت ملی و جبهه آزادی مقاومت مسلحانه علیه طالبان را ادامه می‌دهند و از سوی دیگر، شاخه خراسان دولت اسلامی (داعش) هم طالبان را دشمن می‌داند و در تلاش برای افزایش حملات خود در افغانستان است. 

ملا تاج میر از جوانان خواست که با فکر و قلم خود، مقابل مخالفان این گروه ایستادگی کنند و اجازه ندهند در میان شهروندان درارتباط با حکومت طالبان شک و تردیدی ایجاد شود.  

پس از انتشار پیام عید منتسب به تاج‌میر جواد، هواداران طالبان در توییتر نقل قولی از او را به شکل گسترده بازتاب دادند که می‌گوید: «اگر عقل قادر به درک حکمت شریعت و اطاعت کامل نیست، این ناتوانی عقل است نه شریعت و اطاعت کامل.» 

مروری بر فعالیت‌ حساب‌های کاربری طالبان و هواداران آن‌ها آشکار می‌کند که همگی بیشتر بر معرفی و بزرگ‌نمایی تاج‌‌میر جواد متمرکز شده‌اند. بیشتر متن‌ها به زبان پشتو است و حساب‌های کاربری با هویت نامعلوم آن‌ها را بازنشر می‌کنند. 

پنهان کردن چهره و حضور پیدا نکردن در میان جمعیت برای برخی رهبران طالبان به یک رسم تبدیل شده است. ملا هیبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، صدر ابراهیم، معاون وزیر داخله طالبان، قیوم ذاکر، معاون وزارت دفاع طالبان، تاج‌‌میر جواد، معاون استخبارات طالبان، و شماری دیگر از مقام‌های طالبان نمی‌خواهند یا می‌ترسند که عکس‌ها و ویدیوهایشان منتشر شود. سراج‌الدین حقانی، رهبر شبکه القاعده و وزیر داخله (کشور) طالبان، هم در ماه مارس ۲۰۲۲ چهره خود را آشکار کرد.  

طالبان همواره از نقض حریم هوایی افغانستان شکایت دارند و از اینکه برای کنترل آسمان افغانستان و هدف قرار دادن هواپیماها و پهپادها تجهیزات لازم را ندارند، نگران‌اند. چهره‌های تندرو طالبان از جمله تاج‌میر جواد از هدف قرار گرفتن بیم دارند و نمی‌خواهند سرنوشتی مشابه ایمن‌الظواهری، رهبر شبکه القاعده، داشته باشند که پهپاد نیروهای اطلاعاتی آمریکا ۳۱ ژوییه ۲۰۲۲ او را در منطقه‌ دیپلمات‌‌نشین کابل کشتند.  

فرماندهان طالبان از اینکه در تیررس شاخه خراسان دولت اسلامی (داعش) قرار بگیرند هم در هراس‌اند و به دلیل همین ترس، از حضور در میان جمعیت امتناع می‌کنند. داوود مزمل، استاندار قدرتمند بلخ، اسفند ۱۴۰۱ در پی یک حمله انتحاری در دفتر کارش کشته شد.

در کنار تهدیدهای خارجی، اختلاف‌های شدید میان رهبران و فرماندهان طالبان برای رسیدن به قدرت و ثروت بیشتر هم در جریان است و آن‌ها هراس دارند که در حملات خودی کشته نشوند. 

با به قدرت رسیدن طالبان در ۱۵ اوت ۲۰۲۱، ملا تاج‌‌میر جواد چندین بار میزبان خانواده‌ عوامل انتحاری‌کننده بود و بر حمایت از این خانواده‌ها تاکید کرد. او با هماهنگی سراج‌الدین حقانی، رهبر شبکه حقانی، به این خانواده‌ها کمک مالی می‌کند.

انفجار و انتحار دو بازوی قدرتمند طالبان در جنگ با حکومت افغانستان و متحدان غربی آن بودند و در حال حاضر هم طالبان به داشتن یگان انتحاری و بمب‌های بشکه‌ و خودروهای بمب‌گذاری‌شده خود افتخار می‌کنند. آنان در تشکیلات نظامی حکومتشان گردان انتحاری را هم اضافه کرده‌اند و بخشی از این نیروها در چند مراسم رژه حضور داشتند.  

رهبران ارشد طالبان از جمله ملا یعقوب، وزیر دفاع طالبان، در چندین سخنرانی از در اختیار نداشتن تجهیزات نظامی پیشرفته و سنگین افسوس خورده‌اند و سعی می‌کنند با استفاده از یگان انتحاری و مواد منفجره کمبودهایشان برای اجرای حملات مرگبار را تاحدودی برطرف کنند.  

بیشتر مقام‌های ارشد طالبان در تلاش‌اند با کشورهای غربی و منطقه ارتباط برقرار کنند. ملاعبدالحق وثیق، رئیس عمومی استخبارات طالبان، با هیئت‌های آمریکایی دیدارهایی هم داشته است، اما در خصوص دیدار تاج‌میر جواد با مقام‌های غربی تاکنون خبری منتشر نشده است.  

دوری و تعامل نکردن با کشورهای غربی از خواسته‌های اصلی ملا هیبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، است و ملا تاج‌میر تا امروز به این درخواست پایبند بوده است.  

تاج‌میر جواد در میان یگان انتحاری طالبان شخصیتی محترم محسوب می‌شود و نیروهای انتحاری طالبان معتقدند که معاون استخبارات طالبان همچنان به آرمان‌های این گروه پایبند به شریعت اسلامی و مبارزه با غیرمسلمانان متعهد است. فرماندهان و جنگجویان تندور طالبان از عملکرد طالبان کابل‌نشین و التماس آن‌ها برای رسمیت شناخته شدن از سوی کشورهای غربی و تلاش برای جلب کمک‌های اقتصادی، ناراضی‌اند. افزایش این نارضایتی‌ها خطر جلب و جذب آن‌ها به گروه‌های تروریستی چون شبکه القاعده، داعش و گروه‌های دیگر را افزایش می‌دهد. با این حال حضور افرادی همچون تاج‌میر جواد باعث می‌شود این نارضایتی‌ها به سرحد انفجار نرسد و طالبان تندرو همفکرانشان مانند تاج میر جواد را همچنان در بدنه مهم تصمیم‌گیری حکومت این گروه ببینند.  

مدارس دینی و تبلیغ گسترده طالبان در میان روستانشین‌ها سربازگیری از میان جوانان و جذب آن‌ها در یگان انتحاری را به دنبال داشت. اما وقتی کشورهای غربی از جمله ایالات متحده آمریکا در اوت ۲۰۲۱ افغانستان را ترک کردند، طالبان دیگر برای سرباز‌گیری از شهروندان افغانستان بهانه‌ای نداشتند. با این حال تاج‌میر جواد با نفوذ در روستاها و خانواده‌های کشته‌شدگان حملات انتحاری همچنان در حال سربازگیری برای طالبان است تا آنچه که «آرمان جهاد و رفتن به بهشت» می‌خواند را در میان نیروهای طالبان همچنان زنده نگه‌ دارد.  

بیشتر از جهان