هنری کیسینجر، استراتژیست ارشد سیاست خارجی ایالات متحده، در مصاحبهای با یک روزنامه اسپانیایی درباره وقوع نوعی جنگ جهانی «سرد» بین واشنگتن و پکن که عواقب آن بدتر از جنگ جهانی اول خواهد بود، هشدار داد.
به گزارش خبرگزاری ریانووستی روسیه، کیسینجر بر این باور است که این دو قدرت بزرگ اقتصادی اکنون به رقیب یکدیگر تبدیل شدهاند، بنابراین نباید از این پس منتظر چرخش چین بهسمت غرب بود.
نمیدانیم رقابت روزافزون آمریکا و چین به کجا میرسد و چگونه پایان مییابد و آیا بهقول برخی نخبگان، ما در آستانه پایان عصر آمریکاییم؟!
ایالات متحده آمریکا در تاریخ معاصر خود مفهوم و تجسم رهبری جهانی را در انحصار خود قرار داد، اما این قدرت بزرگ امروز از گسستهای شدید داخلی رنج میبرد و با تهدیدهای روزافزون خارجی به رهبری اژدهای چینی مواجه شده است.
اکنون این پرسش مطرح میشود که چرا و چگونه آمریکا در دهههای گذشته به بهترین الگوی برای همه کشورهای جهان تبدیل شد؟
در واقع، پس از آنکه فرزندان مهاجران اولیه آمریکا که اغلب آنها از فرقه پروتستان و از مردمان اروپایی آنگلوساکسون بودند، موفق به کسب استقلال از بریتانیای کبیر و تاسیس جمهوری فدرال خود شدند، آمریکا به کشوری بزرگ و در واقع، اولین کشور بزرگ جهان تبدیل شد و گامبهگام عظمت خود را ساخت.
ایالات متحده به جدیدترین ابرقدرت چند قرن اخیر تاریخ بشریت تبدیل شد. از اعلام استقلال ایالات متحده آمریکا از بریتانیای کبیر، در سال ۱۷۷۶، حدود ۳۰۰ سال گذشته است، اما این مدت در تاریخ ابرقدرتها یک بازه زمانی گذرا محسوب میشود.
روند تشکیل این کشور بزرگ با چند ایالت محدود آغاز شد و با ۵۰ ایالت به پایان رسید. ایالات متحده جنگهای عظیمی را پشت سر گذاشت که مهمترین آنها جنگ داخلی بین شمال و جنوب، بین فدرالیستها و کنفدراسیونها، بین حامیان اتحاد و جداییطلبان و بین حامیان آزادی و طرفداران بردهداری بود. عواقب ناگوار این جنگ تاکنون در حافظه آمریکاییها باقی مانده است و این همان جنگی بود که آبراهام لینکلن، رئیسجمهوری پرآوازه آمریکا را پس از جورج واشنگتن به دومین بنیانگذار ایالات متحده تبدیل کرد.
البته این تنها جنگ در تاریخ جمهوری بزرگ فدرال جدید که از آن بهعنوان جهان جدید و سرزمین موعود یاد میشود، نبود. به همین دلیل است که برخی از شهرها و ایالتهای این کشور جدید به نام شهرهای اروپای غربی و شمالی که مهاجران نخست از آنجا آمدهاند، نامگذاری شده و نام برخی دیگر آنها برگرفته از نامهای کتاب مقدس خاورمیانه است.
در قرن بیستم، ایالات متحده به یک قدرت بزرگ صنعتی، اقتصادی، علمی، سیاسی و نظامی تبدیل و در اواسط دهه دوم قرن گذشته وارد جنگ جهانی اول شد و با متفقین در برابر مخالفان پیروز شد. اما ورود واشنگتن به جنگ جهانی دوم، بزرگترین مداخله در تاریخ جهان جدید را رقم زد و سرانجام، جنگ جهانی دوم بهنفع متفقین، ازجمله بریتانیا، علیه محور مخالفان به رهبری آلمان نازی، ایتالیای فاشیستی، و ژاپن، پایان یافت و به آغاز عصر نوینی برای آمریکا و سایر کشورهای جهان منجر شد.
اکنون آیا ایالات متحده همچنان یک قدرت اقتصادی-نظامی قدرتمند و بینظیر در سطح جهان باقی مانده است؟
همانطور که بسیاری بر این باورند، ویژگی قدرت آمریکا در قدرت نرم آن نهفته است که ازطریق رسانهها، سینما، مد و فشن و غیره به نمایش گذاشته میشود؛ افزون بر اینکه ایالات متحده بخش عمده رسانههای اجتماعی جهان را در کنترل خود دارد. با این حال، چین که در این اواخر در عرصه فناوری به پیشرفتهای چشمگیری دست یافته است، به رقیب بزرگی برای آمریکا تبدیل شده است. کشمکشهای اخیر برسر برنامه «تیکتاک»، شدت رقابت بین آمریکا و چین را نشان میدهد. به این معنی که چین وارد یکی از محورهای اصلی قدرت بینظیر آمریکا در جهان شده است. با این حال، ایالات متحده هنوز ابرقدرت بزرگی است که تواناییهایی بیشمار آن را نمیتوان دستکم گرفت.
برگرفته از روزنامه الشرقالاوسط