نوروز در افغانستان؛ سکوت در بلخ، محدودیت شدید برای شهروندان

مولوی محمد یحیی، یکی از علمای دینی وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان، جشن گرفتن نوروز را در دین اسلام «حرام» دانسته است

نخستین روز سال ۱۴۰۲ در افغانستان با محدودیت طالبان برای جشن گرفتن و برگزاری مراسم نوروز به پایان رسید. طالبان در بخش‌های از افغانستان مانع از ورود مردم به تفریح‌گاه‌ها شدند و بسیاری از زنان این روز را در خانه‌ جشن گرفتند.

مراسم مشهور جهنده بالا برای برافراشتن پرچم در روضه سخی تا پیش از حاکمیت طالبان در نخستین روز سال نو در شهر مزارشریف، مرکز استان بلخ در شمال افغانستان، برگزار می‌شد، اما طالبان اجازه برگزاری این مراسم را هم ندادند و برای ممانعت از آن، تعداد زیادی از نیروهایشان را در این مکان مستقر کردند.

تا پیش از روی کار آمدن طالبان، این مراسم از شبکه‌های تلویزیونی مستقیم پخش می‌شد و بسیاری از مردم هم از شهرهای مختلف برای شرکت در آن به مزارشریف می‌رفتند و معمولا هزاران تن این مراسم را از نزدیک تماشا می‌کردند اما امسال حضور مردم در استان بلخ کم‌رنگ بود.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

نیروهای طالبان در ایست‌‌بازرسی‌ها و خروجی شهرها نیز به شکل گسترده حضور داشتند و کوشش می‌کردند مانع رفتن مردم به تفریح‌گاه‌ها شوند. برای مثال، نیروهای طالبان در خروجی شهر هرات ایست‌‌بازرسی زده بودند و به مردم توصیه می‌کردند که جشن گرفتن نوروز بر اساس روایت‎‌های دینی «حرام» است و به همین دلیل به آنان اجازه رفتن به بیرون شهر داده نمی‌شود.

فرشاد محمدی، یکی ساکنان هرات، در صحبت با ایندیپندنت گفت که او و دوستانش به‌دشواری توانسته‌اند برای تفریح از شهر خارج شود. او افزود: «ماه رمضان نزدیک است و ما می‌خواستیم  در نخستین روز سال، به تفریح‌گاه‌ها برویم اما طالبان مانع خروج ما از شهر می‌شدند.»

شماری از شهروندان افغانستان به‌دلیل ممانعت‌های طالبان، این روز را در خلوت خانه‌هایشان جشن گرفتند و به پختن غذاهای سنتی و دیدوبازدید با اقوام بسنده کردند. مهناز زمانی یکی از ساکنان هرات در غرب افغانستان است و امسال نوروز را در خانه جشن گرفته است. او می‌گوید: «نوروز از نامش پیدا است که یک جشن برای زنده شدن طبیعت است و ما بر اساس آداب و رسوم خود این روز را جشن می‌گیریم. پارسال مردم سبزه و سمنو بیشتر می‌خریدند اما حالا به‌ دلیل مشکلات اقتصادی خیلی نمی‌توانند سراغ این چیزها بروند.»

طالبان بیش از یک سال و نیم است که حکومت افغانستان را در دست دارند. در این مدت، مردم فقیرتر شده‌اند و حکومت هم ظرفیت لازم برای مهار یا کاهش فقر فزاینده را ندارد و بیشتر درگیر اختلاف‌های درون‌گروهی است.

مولوی محمد یحیی، یکی از علمای دینی وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان، جشن گرفتن نوروز را در دین اسلام «حرام» دانسته است. وزارت امر به معروف و نهی از منکر طالبان ویدیویی از این فرد در توییتر منتشر کرد که می‌گوید: «برای مسلمانان جایز نیست نوروز را جشن بگیرند. این کار آتش‌پرستان، یهودیان و مسیحی‌ها است. نوروز عید مسلمانان نیست و این روز برای مشرکان و یهود و نصارا است.»

او می‌افزاید: «احترام به نوروز فرد را از دایره اسلام خارج می‌کند. بر اساس قرآن، حدیث و فقه حنفی، جشن گرفتن نوروز حرام و ناجایز است و باید از آن اجتناب شود.»

با همه این ممنوعیت‌های طالبان، خبرگزاری باختر که تحت نظر این گروه فعالیت می‌کند، از برگزاری مراسم «گل نارنج» در استان پشتون‌نشین ننگرهار در شرق این کشور خبر داد. در این برنامه شماری از مقام‌های دولتی طالبان، نویسندگان و شاعران پشتون شرکت کرده بودند.

افغانستان جزو حوزه تمدنی نوروز شمرده می‌شود و سابقه جشن گرفتن نوروز در آن به قبل از ظهور دین اسلام برمی‌گردد. طالبان در دوران نخست حاکمیتشان در نیمه دوم دهه ۹۰ میلادی هم با برگزاری مراسم نوروز مخالف بودند.

بیشتر از جهان