در ایامی که اخبار مملو است از روایت «کشته» شدن و «حبس» کشیدن و «ظلم»پراکنی و «خفقان»، نوشتن و سخن گفتن درباره «انتخابات» چندان محلی از اعراب ندارد. انتخاباتی که قرار است در آن بار دیگر «نمایندگان مردم» بر صندلی‌های بهارستان بنشینند. نمایندگانی در روزهای پرالتهاب ایران، هرچند جسته و گریخته ـ مانند توییت پروانه سلحشوری، نماینده مردم تهران، به اعتراضات مردمی و سرکوب شهروندان واکنش نشان دادند. اما بسیاری معتقدند که واکنش مجلس خیلی زود تحت تاثیر مواضع آیت‌الله خامنه‌ای قرار گرفت و به معنایی، استقلال مجلس و «نمایندگان مردم» با وضوح بیشتری زیر سوال رفت.
روز یک‌شنبه دهم آذرماه، ثبت‌نام از داوطلبان نامزدی در انتخابات مجلس شورای اسلامی شروع شد. نام‌نویسی که البته در روزهای آینده نیز ادامه خواهد داشت. به گفته وزارت کشور در روز ابتدایی نزدیک به ۸۰۰ نفر نام‌نویسی کردند. زمان زیادی از آغاز ثبت‌نام نگذشته بود که شخص اول مملکت به «ثبت‌نام» در انتخابات معترض شد و با اشاره به این که گویا «بسیاری پی این هستند که تا از هر فرصتی برای تصاحب منسبی در قدرت استفاده کنند»، گفت: «حالا بحث اسم‌نویسی برای انتخابات مجلس است، گفتند شروع شده، همین‌طور بدون محابا می‌روند.»
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
آیت‌الله علی خامنه‌ای که در جلسه «درس خارج» فقه سخن می‌گفت، از «تعهد» ناشی از قبول مسئولیت سخن گفت و تاکید کرد که «آن کسانی که مسئولیتی دارند، همین جور. هر مسئولیتی، هر سِمَتی، هر توانایی‌ای، در کنارش یک مسئولیتی دارد، یک تعهدی وجود دارد. می‌توانید آن تعهد را انجام بدهید یا نه؟»
از سوی دیگر، گزارش‌ها حاکی از آن است که در محل نام‌نویسی از متقاضیان ورود به مجلس شورای اسلامی، برگه‌هایی نصب شده است و در آن توضیح داده شده است که «کلیه جانبازان، آزادگان و فرزندان شهدا از یک مقطع تحصیلی بالاتر برخوردار می‌گردند، رزمندگانی که حداقل شش ماه سابقه رزمندگی دارند نیز از یک مقطع تحصیلی بالاتر برخوردار هستند.»
این امر، در تناقض اساسی با خواسته رهبر جمهوری اسلامی در سپردن امور به «اهل فن و سیاست» است. از سوی دیگر، حرف‌های آیت‌الله خامنه‌ای می‌تواند به نوعی در جهت دفاع از «شورای نگهبان» و «نظارت استصوابی» نیز تلقی شود؛ موضوعی که تقریبا در تمامی انتخابات‌های برگزار شده در دوران جمهوری اسلامی، محل اختلاف شدید نیروهای سیاسی بوده است.
در آخرین اظهارنظر از سوی مقامات سیاسی ایران، مهرماه امسال حسن روحانی، رئیس جمهوری، در سخنانی گفته بود که «مجلس اول بهترین مجلس در طول تاریخ نظام جمهوری اسلامی بوده است، چون نظارتی مثل امروز بر آن وجود نداشت.» آن سخنان به زعم بسیاری نقدی بود بر «نظارت استصوابی»، و باعث شد که احمد جنتی، دبیر شورای نگهبان، رئیس جمهوری ایران را متهم به «حاشیه‌سازی»، «دخالت» و «سر و صدای» پیش از انتخابات کند.
چندی پس از آن سخنان بود که محمود علوی، وزیر اطلاعات ایران، با دفاع از نظارت استصوابی، بر لزوم «احراز صلاحیت» نامزدهای انتخابات مجلس شورای اسلامی توسط شورای نگهبان و «عدم تسامح» در آن تأکید کرد.
وزیر اطلاعات دولت روحانی، گفته بود که «وزارت اطلاعات اراده‌اش بر این است که همکاری تنگاتنگی با تمام متولیان انتخابات از جمله شورای نگهبان داشته باشد»، هرچند، در ادامه ادعا کرده بود که «بنا به تأکید رهبر جمهوری اسلامی بر اجتناب از دخالت در انتخابات به هیچ وجه در این حوزه وارد نمی‌شویم.»
اگرچه هنوز تا برگزاری انتخابات آینده مجلس شورای اسلامی روزهای زیادی باقی مانده است، اما واکنش بسیار سریع رهبر جمهوری اسلامی به این انتخابات، آن‌هم از زاویه‌ای که تا پیش از این بی‌سابقه بوده است، جای تامل دارد. آنچه طبق روال معمول از اظهارنظرهای علی خامنه‌ای درباره انتخابات سراغ داشتیم، حرف‌هایی بود درصدد هرچه «پرشورتر» برگزار شدن انتخابات. اما این‌بار و در کوتاه‌ترین فاصله ممکن از آغاز رسمی نام‌نویسی از داوطلبان نمایندگی مجلس، رهبر جمهوری اسلامی موضعی انتقادی می‌گیرد و تا حدی خلاف اظهارنظرهای سابق خود، اعلام موضع می‌کند.
بی‌شک، مقامات جمهوری اسلامی به خوبی می‌دانند که برگزاری این دوره از انتخابات، در تاریخ جمهوری اسلامی با هر زمان دیگر متفاوت است و جدا از افزوده شدن به خیل ناراضیان و مخالفان وضع موجود که امکان برگزاری «پرشکوه» انتخابات را ناممکن کرده است، جو امنیتی و نظامی شدید حاکم بر فضای اجتماعی و سیاسی نیز تصور برگزاری انتخابات به روال سابق و حضور مردم در آن را، بیش از پیش دور از ذهن کرده است.
