در ادامه تیراندازی‌های بی‌ضابطه ماموران مرزی به سوخت‌بران، پنج‌ سوخت‌بر بلوچ در اثر شلیک نیروهای سپاه پاسداران در منطقه مرزی سیستان و بلوچستان در آتش سوختند و جان باختند.

خبرگزاری حال‌وش که اخبار سیستان و بلوچستان را پوشش می‌دهد، با اعلام این خبر نوشت که این پنج سوخت‌بر روز سه‌شنبه ۱۸ بهمن، سوار بر دو خودرو در محور ایرانشهر و حوالی منطقه هوراپ در حرکت بودند که نیروهای سپاه پاسداران به آنان شلیک کردند. در این گزارش، به نقل از شاهدان عینی آمده است که مردم برای مهار آتش‌ ناشی از تیراندازی با آتش‌نشانی ایرانشهر تماس گرفتند اما کارکنان آتش‌نشانی با این توجیه که مکان حادثه خارج از محدوده امدادرسانی این واحد است، از حضور به‌موقع برای اطفای حریق و نجات سوخت‌بران خودداری کردند.

منابع خبری بلوچ تاکنون هویت این پنج‌ سوخت‌بر را اعلام نکرده‌اند اما ویدیویی که از صحنه‌ سوختن خودرو سوخت‌بران در رسانه‌های اجتماعی منتشر شد، بازتاب وسیعی داشته است.

سوخت‌بران در استان سیستان و بلوچستان مانند کولبران در مناطق کردنشین ایران همواره با خطر تیراندازی ماموران مرزی جمهوری اسلامی ایران مواجه‌اند. گزارش‌ها حاکی از آن است که در ۴۰ روز گذشته، یعنی از ابتدای سال ۲۰۲۳ تاکنون، دست‌کم ۱۶ سوخت‌بر در اثر شلیک مستقیم، واژگونی خودرو در اثر تعقیب و گریز و حوادث جاده‌ای کشته شده‌اند.

روز سه‌شنبه ۱۱ بهمن، یک سوخت‌بر بلوچ به نام امان‌الله براهویی، اهل منطقه شیرآباد زاهدان، در محور خاش به سراوان دچار حادثه حریق خودرو شد و جان باخت. در همان روز، دو برادر سوخت‌بر به نام‌های عبدالمجید بریچی و عبدالحمید بریچی در پی تعقیب و گریز ماموران یگان مرزی در محور خاش کنترل خودرو خود را از دست دادند و با یک خودرو دیگر که فردی به نام علی ابراهیم‌پور سرنشین آن بود، تصادف کردند. در اثر این تصادف هر سه نفر در آتش‌سوزی جان باختند.

روز شنبه یکم بهمن هم یک سوخت‌بر دیگر در پی تیراندازی نیروهای نظامی در زاهدان جان خود را از دست داد.

سوخت‌بری شغلی سخت و خطرناک است اما ساکنان استان سیستان و بلوچستان به دلیل نبود فرصت‌های شغلی مناسب به آن روی می‌آورند. شمار زیادی از سوخت‌بران حتی خودرو ندارند و به ناچار گالن‌های حاوی سوخت را بر دوش خود حمل می‌کنند.

سوخت‌بران نیز مانند کولبران بسیاری مواقع ناچارند بخشی از درآمد اندک خود را به ماموران مرزی جمهوری اسلامی ایران باج بدهند. منابع خبری بلوچ طی روزهای گذشته افشا کردند که ماموران نیروی انتظامی ایست‌بازرسی پل سرباز به دستور فرماندهی این شهرستان با از کار انداختن دوربین‌های مداربسته محور ایرانشهر‌ــ‌سرباز و راسک، از خودروهای سوخت‌بر اخاذی می‌کنند. بر مبنای گزارش کمپین فعالین بلوچ، فرماندهی انتظامی شهرستان سرباز با همدستی فرمانده پاسگاه انتظامی پل سرباز و معاونش در مسیر خودروهای سوخت‌بر کمین می‌کنند و برای اجازه عبور دادن از آنان مبالغ هنگفت می‌خواهند.

در این گزارش آمده است: «طی هفته‌های اخیر این نیروهای نظامی با توقیف ده‌ها خودرو سوخت‌بر در خارج از محل ایست‌بازرسی و اخذ ۵۰ میلیون تومان از هر خودرو، سوخت‌بران را آزار داده‌اند. این در حالی است که سود هر سرویس برای سوخت‌بران حتی به یک‌سوم این مبلغ هم نمی‌رسد.»

خبرگزاری حال‌وش می‌گوید پس از افشاگری‌ منابع خبری، نیروهای عملیاتی پاسگاه پل سرباز حضور ماموران پاسگاه پل سرباز در گشت‌های شبانه را ممنوع کرده‌اند. با این حال باج‌گیری از سوخت‌بران در مناطق مرزی تنها به شهرستان پل سرباز محدود نیست و همچنان ادامه دارد. سوخت‌بران که در پی مشکلات اقتصادی و معیشتی به این شغل کاذب وادار شده‌اند، بسیاری مواقع مجبورند برای در امان ماندن از تیراندازی‌ مستقیم ماموران مرزی این مبالغ را پرداخت کنند.

پیش‌تر مولوی عبدالحمید، امام‌جمعه اهل سنت زاهدان، با انتقاد از تیراندازی ماموران نیروی انتظامی به سوخت‌بران گفته بود: «سوخت‌بران در عذاب‌اند. بسیاری از جوانان درخواست می‌کنند که شما دعا کنید ما شغلی پیدا کنیم که از سوخت‌بری نجات کنیم. بسیاری مجبورند برای تامین مخارج خود و فرزندانشان دست به چنین کاری بزنند.»

مولوی عبدالحمید اسفند ۱۴۰۰ نیز پس از تیراندازی ماموران سپاه پاسداران به سوخت‌بران در سراوان که به کشته شدن ۱۰ تن از جمله یک کودک منجر شد، خواستار «مجازات قانونی عاملان» این اقدام شده بود.