درحالی‌که مقام‌های وزارت علوم و سازمان سنجش آموزش کشور، هرگونه لو رفتن سوالات کنکور سراسری را انکار کرده بودند و اینترنت هم نه تنها در محدوده حوزه‌های امتحانی بلکه به شکل گسترده‌ای محدود شد، باز هم در همان دقایق ابتدایی شروع آزمون سراسری، تصاویری از سوالات به همراه پاسخ‌ها بیرون آمد و برخی کانال‌های تلگرامی‌ هم فروش سوالات را شروع کردند.

کنکور سراسری از سال ۱۴۰۱ طبق مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، با تغییراتی همچون «حذف دروس عمومی»، «تاثیر قطعی سوابق تحصیلی» و «حذف زیرگروه‌ها» دو مرحله‌ای شد.

مرحله اول آزمون سال جاری در روزهای پنج‌شنبه ۲۹ و جمعه ۳۰ دی‌ماه در پنج گروه علوم تجربی، علوم انسانی، ریاضی، زبان‌های خارجه و هنر با حضور بیش از یک میلیون و ۴۹۰ هزار داوطلب برگزار می‌شود.

آزمون سراسری سال جاری به غیر از دو مرحله‌ای بودن، تفاوت‌های دیگری نیز با آزمون‌های سال گذشته دارد؛ تقلب گسترده در آزمون سراسری سال گذشته و هم‌زمانی آزمون امسال با خیزش سراسری ایرانیان چالش مهم مسئولان وزارت علوم و سازمان سنجش بود.

محمدعلی زلفی‌گل، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری از روزها قبل زمزمه‌ قطع اینترنت در ساعت‌های برگزاری کنکور را آغاز کرد و در نهایت هم وزارت ارتباطات اعلام کرد، هنگام برگزاری آزمون سراسری، اینترنت محدوده‌های حوزه‌های امتحانی قطع می‌شود؛ اما پیامک‌هایی که شهروندان دریافت کردند و گستردگی قطع اینترنت در صبح پنج‌شنبه آشکار کرد که تنها قطعی اینترنت تنها به مناطق نزدیک حوزه‌های امتحانی محدود نبود و در سراسر کشور قطع یا به شدت کند شد.

با این حال اقدام دولت برای جلوگیری از تقلب در کنکور موفقیت‌آمیز نبود و تنها چند دقیقه پس از شروع آزمون علوم تجربی در صبح پنج‌شنبه، تصاویری از سوالات در برخی کانال‌های تلگرامی منتشر شد.

عبدالرسول پورعباس، رئیس سازمان سنجش در واکنش به این موضوع در مصاحبه‌ای با خبرگزاری دانشجو هرگونه تقلب در کنکور را تکذیب کرد و مدعی شد که افرادی تلاش کرده‌اند به «اصل ساختار و سازوکار برگزاری کنکور آسیب بزنند و ناتوانی برگزارکنندگان را به رخ بکشند».

با وجود انکار رئیس سازمان سنجش، تصاویری که از کنکور علوم تجربی به بیرون درز کرد و برخی رسانه‌های همسو با حکومت نیز آن‌ها را بازنشر کردند، نشان داد که دولت از برگزاری بدون تقلب کنکور سراسری ناتوان است.

همشهری آنلاین در گزارشی به موضوع لو رفتن سوالات هم‌زمان با کنکور سراسری پرداخت و نوشت: «با وجود قطع اینترنت در زمان برگزاری کنکور تعدادی از کانال‌های تلگرامی از انتشار سوالات کنکور در فضای مجازی خبر دادند و مدعی شدند که سوالات کنکور را در اختیار دارند و براساس آن پاسخ سوالات را هم داده‌اند.»

براساس این گزارش، در تعدادی از این کانال‌ها باید درخواست ورود به کانال داده شود تا افراد پس از پرداخت مبالغی امکان حضور در آن کانال را داشته باشند. همه این‌ها در حالی اتفاق افتاد که هنوز کنکوری‌ها سر جلسه آزمون بودند.

کانال‌های فروشنده سوالات در برخی موارد با خریداران تماس تلفنی هم برقرار کرده‌ بودند اما طبق گزارش همشهری روز پنج‌شنبه به دلیل «مسائل امنیتی» از این کار خودداری کرده‌اند.

قبل از برگزاری آزمون سراسری، محسن زارعی، رئیس مرکز سنجش و ارزشیابی کیفیت نظام آموزش‌وپرورش در یک برنامه تلویزیونی حاضر شد و گفت که اگر سوالات کنکور لو برود استعفا می‌دهد.

مصوبه کنکوری شورای عالی انقلاب فرهنگی ۱۷ خرداد ۱۴۰۱ تصویب شد و ابراهیم رئیسی نیز روز ۲۵ تیرماه آن را ابلاغ کرد. با ابلاغ این مصوبه از سال ۱۴۰۲ یک آزمون در دی‌ماه و یک آزمون در تیرماه برگزار می‌شود.

به گفته کارشناسان آموزش برگزاری دو آزمون در سال، فشار مضاعفی به داوطلبان وارد می‌کند و باعث قدرتمندتر شدن مافیای کنکور می‌شود. پیش‌تر احمد نادری، عضو کمیسیون آموزش مجلس درباره مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی گفته بود: «با اجرای این مصوبه طبقات متوسط و فرودست جامعه دیگر هیچ‌گونه شانسی برای حضور در دانشگاه‌های درجه‌یک کشور نخواهند داشت درحالی‌که پیش‌ازاین حداقل دانش‌آموزی می‌توانست از دورافتاده‌ترین مناطق کشور شکاف طبقاتی را بشکند و به دانشگاه‌های درجه‌یک کشور راه پیدا کند.»