روز چهارشنبه، هم زمان با اعلام تحریک طالبان پاکستان (تی‌تی‌پی) مبنی بر پایان آتش‌بس توافق‌شده میان این گروه و دولت پاکستان، در شهر کویته، مرکز ایالت بلوچستان پاکستان، یک حمله انتحاری رخ داد. در این حمله دو نفر کشته و ۲۴ تن زخمی شدند. تحریک طالبان پاکستان مسئولیت این حمله را پذیرفت و به نیروهای خود برای حملات سنگین در منطقه خیبر پختونخواه فرمان آماده‌باش داد؛ و این دلیل اصلی سفر حنا ربانی کهر، معاون وزیر خارجه پاکستان، به افغانستان بود.
مقام‌های رژیم طالبان دلیل سفر معاون وزیر خارجه پاکستان به کابل را تنها روابط تجاری و مرزی عنوان کردند؛ در حالی که اکثر رسانه‌های پاکستان موضوع سفر حنا ربانی را پایان آتش‌بس و آغاز دوباره درگیری میان دو طرف اعلام کردند. این رسانه‌ها بیشتر بر بحث حمایت طالبان از تی‌تی‌پی متمرکز بودند و تلویحا اشاره کردند که پاکستان برای گفت‌وگو در این مورد، به افغانستان هیئت فرستاده است.
واقعیت این است که پاکستان در آستانه تحولاتی تازه قرار دارد. نخست‌وزیر پاکستان به‌تازگی رئیس ستاد ارتش این کشور را تغییر داده و یک چهره اطلاعاتی را جانشین قمرباجوا، رئیس ستاد سابق ارتش پاکستان، کرده است. ژنرال عاصم منیر پیش از اینکه رئیس ستاد ارتش شود، سال‌ها در پست‌های کلیدی بخش‌های اطلاعاتی پاکستان کار کرده بود.
به نظر می‌رسد دولت پاکستان از قبل خود را برای پایان آتش‌بس با طالبان پاکستانی آماده کرده بود. حالا سفر حنا ربانی به کابل هم آخرین فاز سناریو بازگشت جنگ دولت پاکستان با تحریک طالبان پاکستان است.
دولت پاکستان خوب می‌داند که طالبان افغانستان و تی‌تی‌پی رابطه بسیار عمیق و گسترده‌‌ای دارند. در ۲۰ سال گذشته، جنگجویان تحریک طالبان پاکستانی آنقدر در کنار طالبان افغان و برعکس، جنگیده‌اند که تفکیک این دو نیرو از هم عملا منطقی نیست. از طرفی، تحریک طالبان پاکستان با ملا هیبت‌الله هم بیعت کرده‌اند؛ به این ترتیب آنان را با اندکی اغماض، می‌توان بخشی از طالبان افغانستان دانست.
به همین دلیل دولت پاکستان باور دارد که برای قرار دادن تی‌تی‌پی در مسیر گفت‌وگو، لازم است طالبان افغانستان را مجاب کند. رژیم طالبان از زمان سقوط جمهوریت در افغانستان، میزبان گفت‌وگوهای صلح میان تی‌تی‌پی و دولت پاکستان بود. آخرین نشست میان تحریک طالبان پاکستان و دولت پاکستان با میانجی‌گری طالبان افغانستان، هفته آخر ژوییه ۲۰۲۲ در کابل برگزار شد و تی‌تی‌پی زیر فشار طالبان آتش‌بس با دولت پاکستان پذیرفت؛ در حالی که به هیچ وجه به آتش‌بس با دولت پاکستان تمایلی نداشت؛ زیرا به تجربه آموخته است که در روند آتش‌بس، دولت پاکستان از طریق شبکه‌های استخباراتی خود فرماندهان تحریک طالبان پاکستان را ترور می‌کند.
در همین دوره برقراری آتش‌بس میان دولت پاکستان و تی‌تی‌پی، چندین فرمانده این گروه در داخل خاک افغانستان ترور شدند و این بار به نظر می‌رسد طالبان افغانستان هم تمایلی به میانجی‌گری ندارند.
در چند ماه گذشته، رویکرد دولت پاکستان در خصوص مسائل مرزی و تجاری، روابط طالبان و پاکستان را به میزانی باورنکردنی تیره کرد. تاکنون در امتداد مرز طولانی میان دو کشور چندین تنش مرزی و درگیری‌های سنگین رخ داده است. بنابراین احتمال اینکه حنا ربانی، دست خالی به پاکستان برگشته باشد، زیاد است. از سوی دیگر تحریک طالبان پاکستانی برای پایان دادن به آتش‌بس دستاویزی قوی دارند. آخرین عملیات جنگی نیروهای نظامی پاکستان در منطقه لکی مروت در خیبرپختونخوا، تلفات زیادی به جا گذاشت. پاکستان می‌گوید این افراد عضو تحریک طالبان پاکستانی بودند اما تی‌تی‌پی آنان را مردم غیرنظامی می‌داند. حالا تی‌تی‌پی عملیات خیبرپختونخوا را دلیل اصلی پایان آتش‌بس عنوان کرده است و بر انتقام‌گیری از دولت پاکستان تاکید دارد.
در چنین وضعیتی، رویکرد رژیم طالبان افغانستان در قبال حملات نظامی تی‌تی‌پی برای دولت پاکستان به‌شدت مهم است. حمایت طالبان افغانستان از تی‌تی‌پی باعث می‌شود دولت پاکستان نتواند جنگجویان این گروه را از منطقه پاکسازی کند. امید دولت پاکستان به این است که پایگاه تی‌تی‌پی را که حالا خاک افغانستان شده است، خراب کند. اما احتمال اینکه در این عرصه، طالبان به ساز دولت پاکستان برقصند، بسیار کم است.
طالبان می‌خواهند با اتخاذ رویکرد تند و خشن در قبال پاکستان، خود را از اسارت همسایه جنوبی رها کنند و این احتمال هم وجود دارد که برخی رهبری طالبان در پی فاصله گرفتن از پاکستان باشند؛ اما در واقعیت، وابستگی طالبان به پاکستان، عمیق‌تر از آن است که با چنین رویکردهای تخریب شود. هرچند طالبان در خصوص حمایت و همکاری با تی‌تی‌پی، کاملا مستقل عمل می‌کنند و نمی‌گذارند که اعمال فشار بیش از حد پاکستان این حمایت را کم‌رنگ کند.
حنا ربانی هم در سفر به کابل، این پیچیدگی‌ها را به‌خوبی درک کرد و به همین دلیل در دیدارهای خود با مقام‌های طالبان، به مسئله باز کردن مدارس دخترانه و اعطای حقوق لازم به زنان چندان نپرداخت؛ زیرا پاکستان ترجیح می‌دهد که به عوض چماق، هویج بیشتر نمایش داده شود. تنها کاری که حنا ربانی کرد، حضور در ضیافتی بود که اتاق تجارت زنان افغانستان به افتخارش برگزار کرد.
هنوز برای صحبت در مورد تبعات سفر معاون وزیر خارجه پاکستان به کابل زود است و این شدت و کاهش جنگ میان تی‌تی‌پی و دولت پاکستان است که نشان خواهد داد سفر حنا ربانی به کابل چقدر مفید بوده است.
