هیئت روسای مشترک ائتلاف جهانی آزادی رسانه‌ها، روز جمعه ۲۷ آبان (۱۸ نوامبر)‌، با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که عضویت افغانستان در این ائتلاف را لغو کرده است.

در این بیانیه آمده است: «برای ائتلاف روشن است که وضعیت آزادی رسانه‌ها در افغانستان دیگر مطابق با تعهدات جهانی نیست و وضعیت فعلی (آزادی رسانه‌ها) یکی از نگرانی‌های جدی ائتلاف است.»

افغانستان در ژانویه ۲۰۲۰ و در زمان حکومت جمهوری‌ به عضویت ائتلاف جهانی آزادی رسانه‌ها درآمد و متعهد شد که به تعهدات جهانی در زمینه آزادی بیان عمل کند. اکنون پس از گذشت بیش از یک سال از به قدرت رسیدن طالبان در افغانستان، این ائتلاف اعلام کرده است که تصمیم دارد عضویت افغانستان را لغو کند. در بیانیه این ائتلاف آمده است: «اعضای ائتلاف، به احترام و اجرای تعهدات جهانی‌شان متعهدند و در غیر این صورت، از سوی دیگر اعضا پاسخ‌گو دانسته می‌شوند.»

این در حالی است که با سلطه طالبان بر افغانستان، وضعیت آزادی بیان در این کشور وخیم شده است. طالبان در این مدت با اعمال فشار بر رسانه‌ها، سانسور مستقیم‌، تهدید، بازداشت و شکنجه خبرنگاران و صدور دستورهای سختگیرانه برای زنان خبرنگار، به سلب مستقیم حق آزادی بیان در کشور پرداخته‌اند.

ائتلاف جهانی آزادی رسانه‌ها با اشاره به این وضعیت گفته است که افغانستان دیگر جزو کشورهای متعهد به آزادی بیان شناخته نمی‌شود، اما با این حال این ائتلاف «به نظارت دقیق وضعیت آزادی رسانه‌ها در افغانستان ادامه خواهد داد.»

ائتلاف جهانی آزادی رسانه‌ها در سال ۲۰۱۹ ایجاد شد و ۵۱ کشور عضو این ائتلاف‌اند. در حال حاضر هلند و کانادا به طور مشترک، ریاست این ائتلاف را بر عهده دارند. این ائتلاف با توجه به وضعیت کنونی خبرنگاران و رسانه‌ها در افغانستان اعلام کرده است که تداوم آزار و اذیت، حملات و بازداشت خبرنگاران و محرومیت زنان از فعالیت در رسانه‌‌ها، به از دست دادن سریع استقلال رسانه‌ها منجر شده و زندگی خبرنگاران را در معرض خطر قرار داده است.

در همین حال، مرکز خبرنگاران افغانستان نیز با تایید نگرانی‌های این ائتلاف، از وضعیت دشوار آزادی بیان و رسانه‌ها در این کشور خبر داد. این مرکز اعلام کرد در یک سال سلطه طالبان بر افغانستان، دست‌کم ۲۴۵ مورد خشونت علیه خبرنگاران و کارمندان رسانه‌ها به ثبت رسانده است.

به گفته این مرکز، موارد ثبت شده شامل بازداشت، شکنجه، تهدید و ارعاب، جراحت و حتی مرگ خبرنگاران است.

مرکز خبرنگاران افغانستان در بیانیه‌ای که روز شنبه ۲۸ آبان منتشر کرد، نوشته است: «دست‌کم ۱۳۰ مورد بازداشت موقت توام با خشونت و تهدید از یک تا چند ساعت، یا چند روز و چند ماه در یک سال حاکمیت طالبان ثبت شده است.»

طالبان در اسفند ماه ۱۴۰۰، خالد قادری، خبرنگار رادیو نوروز هرات را به جرم نوشتن مطلب انتقادی در شبکه‌های اجتماعی، بازداشت و محاکمه کرد. دادگاه طالبان برای او حکم یک سال حبس صادر کرد و او همچنان در زندان است.