به تازگی واکنش‌های مختلفی در شبکه‌های اجتماعی افغانستان در مورد فیلم پانی پت، ساخته آشوتوش گواریکر، کارگردان نامدار هندی ایجاد شده است. پانی پت روایت جنگ مشهور احمد شاه درانی، که در این فیلم به نام احمد شاه ابدالی شناخته می‌شود، با قوای مرهته، که قدرتمندترین نیروی جنگی آن زمان در هند را به تصویر می‌کشد. احمد شاه درانی که او را مؤسس افغانستان نوین نیز می‌دانند، پس از رسیدن به قدرت بارها به هند لشکر کشید که بزرگ‌ترین لشکرکشی وی در سال ۱۷۶۱ رخ داد.
در این لشکرکشی، احمد شاه ابدالی با نیروی شصت هزار نفری خود با لشکر ۲۰۰ هزار نفری مرهته، راجپوت‌ها و جت‌ها روبرو و پس از یک نبرد خونین بر این لشکر پیروز شد. پیروزی احمد شاه درانی در جنگ پانی پت برای سالیان دراز زمینه تداوم حکومت اسلامی در هند را تضمین کرد. اما در کنار آن زمینه تقویت جایگاه انگلیسی‌ها در این کشور را که تازه پا گذاشته بودند، میسر ساخت. چند سال بعد بریتانیایی‌ها در نبود یک نیروی متهور و جنگجو در هند، سراسر این نیم قاره را به تصرف خود درآوردند.
حالا سینمای هند (بالیوود) می‌خواهد دوباره این روایت جنگ را زنده کند. فیلم پانی پت قرار است در ششم دسامبر اکران شود. در این فیلم هنرپیشه نامدار هند سانجی دت، نقش احمد شاه ابدالی را بازی می‌کند و بازیگری جوانی چون ارجون کپور نقش مقابل او را دارد.
به جز یک تیزر کوتاه هنوز هیچ چیزی از محتوای فیلم فاش نشده است. و همین تیزر نیز به صورت واضح نشان نمی‌دهد که تصویر احمد شاه ابدالی در این فیلم چگونه نمایش داده شده است. با این حال واکنش‌ها در افغانستان در این رابطه از شبکه‌های اجتماعی به رسانه‌ها نیز گسترش یافته است. افغان‌ها به خصوص پشتون‌ها نسبت به شخصیت احمد شاه ابدالی حساسیت خاصی دارند و او را به دلیل ایجاد امپراتوری درانی که سرحدات دوران قدرت امپراتوری‌های دوره‌های، غزنوی، غوری و تیموری را دوباره اعاده کرده است، به نام احمد شاه بابا می‌شناسند. به‌همین دلیل هرگونه رویکرد منفی نسبت به احمد شاه ابدالی، می‌تواند واکنش‌های زیادی را برانگیزد. از آن طرف هند کشوری از لحاظ سیاسی سکولار است که آزادی بیان و عقیده از سوی نظام کاملا نهادینه شده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
این کشور را بزرگ‌ترین نظام دموکراتیک جهان می‌نامند. سینمای هند نیز متاثر از این نظام سیاسی، به‌عنوان یک رکن مستقل اثر گذار بر افکار عامه هند، خود را تثبیت کرده است. صنعت فیلم سازی هند مستقل از سیاست این کشور، اما همسو با نظام هند، فیلم‌های مختلف تاریخی، سیاسی و اجتماعی را روانه بازار کرده است که بعضی از این فیلم‌ها سروصدای زیادی به پا کرده‌اند. نگاه انتقادی سینمای بالیوود به عرصه سیاست، یکی از نقاط بارز این صنعت در هند است. به همین منوال سینمای هند گاهی فیلم‌هایی ساخته است که کشورهای منطقه را نیز متاثر ساخته است. بیشتر فیلم‌هایی که روایت جنگ‌های متواتر هند و پاکستان بوده، به نحوی ساخته شده است که پاکستان را یک کشور متجاوز و هند را در حال دفاع از خود نشان می‌دهد. در این فیلم‌ها سلحشوری هندوها همیشه شکست مفتضحانه‌ای را بر پاکستانی‌ها تحمیل کرده است.
در مورد افغانستان که همیشه به‌عنوان یک کشور دوست در عرصه سیاست هند مطرح بوده، اوضاع به‌همین منوال است. گاهی فیلم‌های هندی واکنش‌های منفی را در افغانستان به همراه داشته است. فیلم کابل اکسپرس که در سال ۲۰۰۶ به کارگردانی کبیرخان و هنرپیشگی جان ابراهام و ارشاد وارسی اکران شد، واکنش تند دولت افغانستان را نیز به‌همراه داشت. تا حدی که نمایش این فیلم در افغانستان ممنوع شد. زیرا در این فیلم، به باور افغان‌ها، به بعضی از اقوام افغان به شدت توهین شده بود. با این حال فیلم کابل اکسپرس با وجود واکنش‌های تند افغان‌ها نتوانست بر روابط سیاسی این دو کشور تاثیر منفی بگذارد. حالا هم به نظر نمی‌رسد حتی منفی جلوه دادن چهره احمد شاه درانی، به‌رغم آنچه در شبکه‌های اجتماعی بحث می‌شود، روی سیاست خارجی افغانستان در قبال هند، که حالا یکی از نزدیک‌ترین دوستان منطقه‌ای افغانستان محسوب می‌شود اثر خاصی بگذارد. هرچند این بار درخشان‌ترین چهره تاریخ سیصد سال گذشته افغان‌ها به تصویر کشیده می‌شود.
تاریخچه حضور افغانستان در سینمای هند
شاید نخستین روایت از افغانستان در سینمای هند فیلم کابلی والا باشد، این فیلم که براساس داستانی به همین نام نوشته رابیندرانات تاگور نویسنده مشهور و برنده جایزه نوبل ادبیات، در سال ۱۹۵۷ ساخته شده، قصه فروشنده دوره گرد کابلی را نشان می‌دهد که برای فروش میوه خشک و آجیل به کلکته می‌رود. پس از آن سینمای هند فیلم‌های زیادی یا در مورد افغانستان یا به‌صورت مشترک با افغانستان ساخته است که مهم‌ترین آن‌ها (درماتما۱۹۷۵ با شرکت فیروزخان، همامالینی و ریکا، در بامیان افغانستان فیلم‌برداری شد. خداگواه ۱۹۹۲ با حضور امیتاباچان و سری دیوی، که در کابل و مزار شریف فیلم‌برداری شد، کابل اکسپرس، بایسکوپ والا - باز روایت داستان کابلی والا - و پانی پت) را می‌توان نام برد. در کنار آن فیلم‌های مشترک دیگری نیز که استقبال آنچنانی در هند و افغانستان نیافته است هم ساخته شده است.
هم‌زمان با آن تعدادی از افغان‌ها در سینمای هند حضور داشته و دارند. بخشی از این افغان‌ها در زمان تقسیم شبه قاره به دو کشور هند و پاکستان رفته‌اند و گاه گداری در مصاحبه‌های‌شان ریشه خود را افغان می‌دانند. مانند، سمیر خان، کارگردان مشهور هندی و پدر سلمان خان ابرستاره سینمای هند، که خودش عنوان کرده است که از افغانستان است و یا قدرخان هنرپیشه مشهور هندی که در افغانستان زاده شده و به زبان پشتو راحت صحبت می‌کرد. اما تعدادی نیز در چهل سال گذشته به هندوستان رفته و در فیلم‌ها نقش بازی کرده‌اند . چون حشمت خان ، سمیرعلی خان و شعیب لودین.
به هر صورت سینمای هند در افغانستان به شدت پرطرفدار است. سطح هواداری و علاقه به سینمای هند به‌ویژه هنرپیشه‌های آن در حدی است که بعضی‌ها نام فرزندان خود را از هنرپیشه‌های سینمای هند گرفته‌اند.
هنوز مشخص نیست که اشوتوش گواریکر با چه رویکردی به سراغ احمد شاه ابدالی رفته است. مسلما این فیلم حرف و حدیث‌های فراوانی در افغانستان ایجاد خواهد کرد. سانجی دت بازیگر نقش احمد شاه ابدالی در پاسخ به افغان‌ها در تویتترش نوشته است که اگر نقش احمد شاه ابدالی نقش خوبی نمی‌بود، او آن را بازی نمی‌کرد. باید منتظر بود و دید که احمد شاه ابدالی (احمد شاه بابا) با چه چهره ای در فیلم پانی پت رخ می‌نمایاند.
