شمار حاشیه‌نشین‌ها در ایران ۱۳ میلیون نفر اعلام شد

دولت‌ها در ایران توان کنترل بحران رو به گسترش حاشیه‌نشینی را ندارند

از فقر و بیکاری به عنوان دو عامل اصلی گسترش حاشیه‌نشینی در ایران نام برده می‌شود.ـ ایسنا

علی‌محمد قادری، رئیس سازمان بهزیستی، آخرین شمار حاشیه‌نشین‌ها در ایران را ۱۳ میلیون نفر اعلام کرد.

قادری روز جمعه سوم تیر این آمار را اعلام کرد و گفت: «این آمار تکان‌دهنده، نتیجه عدم توازن در توسعه و اجرای طرح‌های تفصیلی پایدار در شهرهاست.»

او از مردم و مجموعه‌های داوطلبی که می‌خواهند در مناطق حاشیه‌نشین فعالیت کنند خواست از سازمان بهزیستی مجوز دریافت کنند.

حاشیه‌نشینی در ایران با افزایش مشکلات اقتصادی و آسیب‌های اجتماعی روندی رو به رشد دارد.

مقام‌ها و رسانه‌ها در ایران روزی نیست که از مسائل و مشکلات حاشیه‌نشین‌ها گزارشی منتشر نکنند.

دامنه این بحران رو به گسترش به اندازه‌ای وسیع و شدت آن به قدری قدرتمند است که طرح‌های سازمان‌های متولی هم تاکنون نتوانسته در این زمینه چندان کارساز باشد.

در سال‌های گذشته، دولت ایران در بخش مسکن، علاوه بر سیاستگذاری، در پروژه‌های ساخت مسکن به‌ عنوان مجری اصلی نیز ورود کرده است، اما همچنان بخش زیادی از افراد جامعه بی‌خانه مانده و بخش بزرگی از شهرنشین‌ها حاشیه‌نشین شده‌اند.

این حاشیه‌نشین‌ها، در متن محرومیت‌های ساختاریافته قرار دارند. در شرایط فعلی ایران، حاشیه‌نشینی فقط یادآور زاغه‌نشین‌ها و کپر‌نشین‌ها و گروهی از روستاییان نیست. 

نبود دسترسی به امکانات و رفاه در ایران موجب شده است تا در استان‌های مرزی هم بخش بزرگی از جمعیت مثل مردمان حاشیه‌نشین زندگی کنند. 

سیستان و بلوچستان، کردستان، ایلام، کرمانشاه و بخش‌های زیادی از خراسان رضوی، گرفتار این نوع توسعه نیافتگی‌اند.

در حال حاضر بیش از ۷۰ درصد جمعیت ایران در ۴۰ درصد مساحت قابل سکونت زندگی می‌کنند و این به معنای ایجاد «قطب‌ها و کلونی‌های جمعیتی» در کلان‌شهرها است. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

صالح قاسمی، دبیر مرکز مطالعات جمعیت با اعلام این آمار گفته است: «بسیاری از آسیب‌هایی که امروز شاهد هستیم ناشی از عدم توزیع جغرافیایی صحیح جمعیت است».

آمارهایی که نهادهای رسمی پیش‌تر اعلام کرده‌اند آشکار می‌کند در حال حاضر بیش از ۲۰ میلیون نفر در حاشیه شهرها سکونت دارند، اما رئیس سازمان بهزیستی این آمار را ۱۳ میلیون نفر اعلام می‌کند.

در این میان وضعیت تهران و مشهد نسبت به دیگر شهرهای بزرگ وخیم‌تر است؛ مهرماه ۱۴۰۰ مسعود شفیعی، رئیس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، خبر داده بود ۳۱ درصد مردم تهران در سکونتگاه‌های غیررسمی، حاشیه‌ای و بافت فرسوده زندگی می‌کنند. 

اگر رقمی که این مقام مسئول اعلام کرد مبنا قرار بگیرد به معنای آن است که حدود چهار میلیون نفر از جمعیت ۱۴ میلیونی تهران حاشیه‌نشین‌ هستند.

در سال‌های اخیر افزایش سرسام‌آور نرخ اجاره مسکن، کوچ اجباری ساکنان شهرها به مناطق حاشیه‌ای را نیز در پی داشته و همین عامل تراکم بیشتر مناطق حاشیه‌نشین شده است. 

طبق اعلام فعالان حوزه مسکن، در سه سال اخیر، بسیاری از ساکنان مناطق شرقی تهران به شهرهای جاجرود، رودهن، پردیس و بومهن کوچ کردند. 

مقصد ساکنان غربی تهران نیز شهرهای استان البرز بود. 

ساکنان جنوبی تهران نیز با عبور از شهرری و بهشت‌زهرا در مناطقی خارج از شهر تهران ساکن شدند.