ارزش ریال، واحد پول ایران، روز یکشنبه، ۲۲ خرداد ۱۴۰۱، به پایین‌ترین سطح خود در تاریخ رسید. این در حالی است که مذاکرات احیای برجام در وین به بن‌بست خورده است و چشم‌اندازی برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور مشاهده نمی‌شود. گزارش چند روز پیش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی علیه فعالیت‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران، نشان از وخیم بودن بحران هسته‌ای داشت.
نرخ دلار در بازار آزاد روز یکشنبه ۴۵۰ تومان افزایش یافت و از ۳۳ هزار تومان گذاشت. این سومین روز متوالی است که ریال، رکورد می‌شکند و به سطحی پایین‌تر از همیشه می‌رسد. مقام‌های جمهوری اسلامی ایران روز یکشنبه افرادی را به عنوان «سرشاخه‌های معاملات فردایی» دستگیر کردند.
قیمت دلار در صرافی ملی روز یکشنبه ۲۶۷ هزار و ۹۰۳ ریال بود، در حالی که نرخ رسمی بانک مرکزی بدون تغییر، ۴۲ هزار ریال. در مورد یورو، نرخ رسمی و نرخ صرافی ملی به ترتیب ۴۴ هزار و ۱۷۸ و ۲۸۳ هزار و ۲۹۹، و در مورد پوند بریتانیا، نرخ رسمی و صرافی ملی به ترتیب ۵۱ هزار و ۷۲۵ و ۳۹۵ هزار و ۹۰۰ ریال بود. با این حساب، فاصله نرخ آزاد و رسمی نیز به رکوردی کم‌سابقه رسیده است.
ریال از ابتدای سال جاری خورشیدی ۲۷ درصد ارزش خود را از دست داده است. فقط در کمتر از دو هفته گذشته این واحد پولی ۴.۴ درصد کاهش ارزش داشته است. به بن‌بست خوردن مذاکرات در اسفند، شروع روند سقوط ریال بود. در زمان توافق برجام در سال ۲۰۱۵ نیز ریال به حدود سه هزار و ۲۰۰ تومان رسیده بود. از ابتدای انقلاب ۵۷ تا امروز، ارزش دلار نسبت به ریال بیش از سه هزار و ۳۰۰ برابر شده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
سقوط ریال باعث شد رسانه‌های مختلف جهان در این مورد تیتر بزنند. تلویزیون «الجزیره» قطر نوشت: «در حالی که احتمال رسیدن به توافق هسته‌ای نامعلوم است، ارز ایران به پایین‌ترین میزان تاریخ خود رسید.» تلویزیون «آی ۲۴ نیوز» اسرائیل مطلبی با تیتر «سقوط ارز ایران به پایین‌ترین میزان تاریخ خود» منتشر کرد، و روزنامه «تایمز اسرائیل» نوشت: «ارز ایران در میان تحریم‌های آمریکا به پایین‌ترین سطح تاریخ خود رسید.»
مقام‌های جمهوری اسلامی ایران در این مورد نیز با اعلام «دستگیری عاملان» سعی در کنترل اوضاع دارند. سردار سهراب بهرامی، جانشین پلیس امنیت اقتصادی، روز یکشنبه گفت ۳۱ نفر از «سرشاخه‌های معاملات فردایی ارز و طلا» دستگیر، و «تعدادی از عناصر فعال در این بازار» هم شناسایی شده‌اند. او به فعالان بازار هشدار داد و مدعی شد که علت نوسانات بازار ارز و طلا در چند روز گذشته، گویا این بوده است که «عده‌ای سودجو با راه انداختن معاملات غیرقانونی فردایی اقدام به افزایش صوری ارز می‌کنند.»
بهرامی تاکید کرد: «معاملات فردایی طلا و ارز، غیرقانونی و قمارگونه است و پلیس با فعالان بازار فردایی، به جرم اخلال در نظام اقتصادی، قاطعانه برخورد خواهد کرد.»
سقوط ارز ایران در حالی است که قیمت نفت در ماه‌های اخیر بسیار بالا بوده و از ۱۲۰ دلار هم فراتر رفته است. آمارهای بین‌المللی نشان می‌دهد که ایران با افزایش چشمگیر درآمدهای صادراتی مواجه بوده است که علت آن، بالا رفتن قیمت نفت و برخی از کالاهای اولیه است. علی صالح‌آبادی، رئیس بانک مرکزی ایران، روز یکشنبه مدعی شد که ذخایر ارزی این بانک در «بالاترین سطح تاریخی» خود قرار دارد. با این حال، او توضیحی در مورد علل کاهش شدید ارزش پول ملی نداد.
در روزهای گذشته، قیمت طلا و سکه هم به شدت افزایش یافته است؛ قیمت سکه بهار آزادی به نزدیک ۱۶ میلیون تومان رسیده و قیمت نیم سکه و ربع سکه هم به ترتیب از ۹ و شش میلیون تومان بالاتر رفته است. به گزارش ایمنا، قیمت هر گرم طلای ۱۸، ۲۴، و ۱۷عیار، به ترتیب حدود ۱۵، ۲۰ و ۱۴ میلیون ریال بود. قیمت طلای آبشده نقدی (مظنه) به ۶۴ میلیون و ۵۸۰ هزار ریال رسید و هر مثقال طلای ۱۸عیار هم قیمت مشابهی دارد.
ابراهیم محمدولی، رئیس اتحادیه طلا و جواهر، روز یکشنبه به ایلنا گفت که مردم برای حفظ ارزش پول خود، سکه و طلای آبشده می‌خواهند. محمدولی افزود که بدون آرامش در بازار ارز، بازار طلا هم به ثبات نمی‌رسد.
این سقوط تاریخی ریال در حالی است که محمد مخبر، معاون اول دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران، صبح یکشنبه در مراسم بهره‌برداری از ۵۴۶ واحد اقتصادی راکد و نیمه‌فعال احیا شده، گام بعدی دولت رئیسی را در زمینه اقتصادی «افزایش ارزش پول ملی، سرمایه‌گذاری‌ها، کاهش نرخ تورم، و مدیریت و هدایت نقدینگی در کشور» اعلام کرد.
به گزارش خبرگزاری فارس، مخبر در صحبت‌های خود خواهان کمک اقتصادی سازمان بسیج مستضعفین، بنیاد مستضعفان، و ستاد اجرایی فرمان امام، به دولت شد.
