به گزارش رسانه‌های دولتی اردن، ملک عبدالله، پادشاه اردن، روز دوشنبه، ۲۵ آوریل، در گفت‌وگوی تلفنی با جو بایدن، رئیس‌‌ جمهوری آمریکا، از توافق دو کشور بر سر تلاش برای جلوگیری از ادامه تنش‌ها و تخاصم‌های اخیر در اماکن مقدس مسلمانان در بیت‌المقدس (اورشلیم)‌ خبر داد.

در روزهای گذشته درگیری‌های پلیس اسرائیل با فلسطینی‌ها در منطقه حساس مسجد‌الاقصی باعث شده است که رفتار اسرائیل را نه فقط فلسطینی‌ها، بلکه سایر کشورهای عربی همچون اردن، امارات متحده عربی، و عربستان سعودی نیز محکوم کنند. این کشورها به‌خصوص به ورود نیروهای اسرائیلی به داخل مسجد معترض بوده‌اند. اما اسرائيل می‌گوید درگیری‌ها تقصیر گروه اندکی از شورشیان وابسته به گروه‌های تروریستی همچون حماس است، و این کشور متعهد به تضمین آزادی مذهبی برای یهودیان، مسلمانان، و مسیحیان است. 

طبق برخی گزارش‌ها، اسرائيل ورود فلسطینی‌های مسیحی به کلیسای رستاخیز اورشلیم را در ایام عید پاک نیز محدود کرده است، در حالی که ورود مسیحی‌های خارجی راحت‌تر بوده است. اردن در این زمینه نیز از اسرائیل انتقاد کرد. اسرائیل می‌گوید دلیل محدودیت تردد در کلیسا رعایت ایمنی و جلوگیری از ازدحام بوده است. 

ملک عبدالله در گفت‌وگوی تلفنی خود با بایدن تاکید کرد که صلح تنها از راه توافق جامع با اسرائیل، و تشکیل دولت مستقل فلسطینی در کنار دولت اسرائیل ممکن است. 

روز دوشنبه شاهد شلیک راکتی از لبنان نیز بودیم که وارد خاک  منطقه جلیل در شمال اسرائيل شد، اما به کسی آسیب نرساند. در واکنش، اسرائیل به خاک لبنان توپ شلیک کرد. این نگرانی اکنون در بین است که درگیری‌های مسجدالاقصی به مرزهای شمالی اسرائيل هم کشیده باشد؛ مرزی که از سال‌ها پیش به نسبت آرام بوده است و کمتر شاهد درگیری در آن بوده‌ایم. سرتیپ ران کوخاو، سخنگوی ارتش اسرائیل، گفت این راکت را احتمالا گروه‌های فلسطینی شلیک کرده‌اند، نه حزب‌الله.

سرتیپ کوخاو در گفت‌وگو با «رادیو کان» اسرائیل گفت: «ما باور داریم که این مرتبط با ماه مقدس رمضان و شورش‌های کوه معبد است.» («کوه معبد» نام یهودی‌ها برای منطقه‌ای است که مسلمانان «حرم‌الشریف» می‌نامند و «دیوار ندبه» یهودیان در آن در کنار مسجد‌الاقصی قرار دارد.)

ارتش اسرائیل در تویيتر گفت، ده‌ها بار به «اراضی باز جنوب لبنان، در نزدیکی منطقه پرتاب راکت، و نیز به یک هدف زیرساختی» شلیک کرده است. هنوز روشن نیست که کدام «هدف زیرساختی» هدف حمله اسرائیلی‌ها قرار گرفته است. 

گروه‌های فلسطینی مستقر در جنوب لبنان گاه حمله‌های کوچکی به سوی خاک اسرائیل صورت داده‌اند که حزب‌الله لبنان، که با هزاران راکت در بیروت و مناطق جنوبی لبنان مستقر است، مسئولیت آن‌ها را نمی‌پذیرد. از پایان جنگ سال ۲۰۰۶ بین اسرائیل و حزب‌الله تاکنون، این مرز عمدتا آرام بوده است. 

آرولدو لازارو، رئیس نیروی موقت سازمان ملل در لبنان (یونیفیل)، خواهان «آرامش و خودداری» شد. 

آموس هارل، ستون‌نویس روزنامه «هاآرتص»، گفت راکت‌پراکنی به خاک شمال اسرائيل «نشانه تلاش فلسطینی‌ها برای گسترش حیطه تقابل‌های کنونی با اسرائيل است». او افزود:‌ «اولین بار نیست که سازمان‌های فلسطینی چنین راهبردی را دنبال کرده‌اند.»

در میان سازمان‌های فلسطینی، حماس و جهاد اسلامی از حمایت گسترده حکومت ایران برخوردارند، اما رابطه تهران و جهاد اسلامی نزدیک‌تر است. رهبری جهاد اسلامی در لبنان است و راکت‌پراکنی‌های اخیر از نوار غزه نیز از اقدامات این گروه دانسته می‌شود. طبق برخی گزارش‌ها، حماس،‌ که حکومت را در نوار غزه در اختیار دارد، برخی کنشگران جهاد اسلامی را در پی راکت‌پراکنی‌های اخیر دستگیر کرده است. 

روز جمعه در جریان درگیری‌های پلیس اسرائیل با فلسطینی‌ها در محوطه مسجد‌الاقصی حداقل ۵۷ فلسطینی زخمی شدند. پلیس می‌گوید زمانی وارد این محوطه شده است که صدها فلسطینی به پرتاب مواد منفجره اقدام کردند. اسرائیلی‌ها همچنین اشاره می‌کنند که هزاران نفر در طول ماه رمضان به صورت صلح‌آمیز دست به اقامه نماز در حرم‌الشریف می‌زنند و نباید تنها به درگیری‌ها توجه شود. 

سال گذشته رویدادهای مسجدالاقصی در ماه رمضان منجر به جنگی ۱۱ روزه بین حماس و اسرائیل، و درگیری بین شهروندان یهودی و عرب در شهرهای درون اسرائيل شد. 

طبق توافق‌های موجود، فقط مسلمانان حق نیایش در محوطه مسجد‌الاقصی دارند و غیرمسلمانان، از جمله یهودیان، چنین حقی ندارند. با این حال، در سال‌های اخیر برخی یهودیان، به‌خصوص در ایام مذهبی (مانند عید کنونی پسح یهودیان که امسال با عید پاک مسیحیان و رمضان مسلمانان هم‌زمان شده است)، مخفیانه دست به نیایش در این مکان می‌زنند. یائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائيل، گفت دولتش متعهد به حفظ وضع موجود است و جلو نیایش غیرمسلمانان در این منطقه را می‌گیرد. 

لاپید رهبر حزب لیبرال «یش آتید» است و علاوه بر وزارت خارجه، سمت نخست‌وزیری علی‌البدل را نیز یدک می‌کشد. طبق توافق او با نفتالی بنت، نخست‌وزیر راست‌گرای اسرائیل، این سمت از سال آینده به لاپید می‌رسد؛ البته اگر ائتلاف هشت حزبی و متکثری که از راست افراطی تا چپ صهیونیست و یک حزب نماینده شهروندان عرب اسرائيل را در بر می‌گیرد، پابرجا بماند.

دولت ائتلافی اسرائیل اخیرا اکثریت خود در مجلس را از دست داد، اما احزاب تشکیل‌دهنده آن سخت می‌کوشند که دولت سرپا بماند. 

میراو میخائیلی،‌ وزیر ترابری و رهبر حزب کارگر اسرائیل، روز دوشنبه گفت تمامی هشت حزب در این زمینه به‌شدت تلاش می‌کنند. دولت کنونی در ماه ژوئن ۲۰۲۱ تشکیل شده و عمر آن هنوز به یک سال هم نرسیده است. 

خانم میخائیلی که در نشست انجمن مطبوعات خارجی در اورشلیم صحبت می‌کرد، گفت: «لحظه‌ چالش‌برانگیزی برای ائتلاف پیش رو داریم. از نظر سیاسی موانعی پیش روی ما است.» اما او ابراز امیدواری کرد که دولت پابرجا می‌ماند، چرا که تمام رهبران هشت حزب حاضر در ائتلاف «در حال همکاری با یکدیگرند تا راهی برای حفظ این دولت بیابند و کاری کنند که همان‌طور که تا الان موثر بوده است، موثر بماند.» 

حزب «رعم» به رهبری منصور عباس که نماینده اقلیت عرب اسرائیل است، اخیرا اعلام کرد که در اعتراض به رفتار پلیس اسرائیل در اورشلیم مشارکت خود در دولت را موقتا تعلیق می‌کند. از آنجا که مجلس فعلا در تعطیلات است و تا پیش از پایان ماه رمضان به فعالیت عادی بازنمی‌گردد، اقدام این حزب، که گرایش اسلام‌گرایی معتدل دارد، بیشتر نمادین دانسته می‌شود. 

خانم میخائیلی گفت، تمام طرف‌ها باید مسئولانه برخورد کنند تا درگیری‌ها گسترش نیابد. او گفت: «دوست دارم شاهد به حداقل رسیدن هر چیزی باشم که منجر به خشونت یا اوضاعی دشوار در کوه معبد شود.» این چهره فمینیست افزود که اسرائیل باید با فلسطینی‌ها بر سر وضعیت آینده این مکان مقدس به توافق برسد.

با پایان ماه رمضان، که چند روز بیشتر به آن نمانده است، و گذشت روز حساس استقلال اسرائیل که امسال مترادف با پنج مه است، احتمالا شاهد کاهش تنش‌ها خواهیم بود.