سازمان حفاظت محیط زیست عملیات ساخت مجتمع پتروشیمی «حسین‌آباد» در منطقه «میانکاله» را مشروط به «انجام مطالعات تکمیلی» و تائید نتایج آن از سوی کارشناسان این سازمان کرد.
این سازمان روز دوشنبه ۲۳ فروردین در نامه‌ای به مدیرعامل شرکت پتروشیمی «امیرآباد» مازندران خواستار توقف فعالیت‌های این شرکت و آغاز مطالعات همه‌جانبه در این زمینه شد.
۲۳ اسفند ماه سال ۱۴۰۰ کلنگ ساخت مجتمع پتروشیمی «حسین‌آباد» در پنج کیلومتری تالاب «میانکاله» از سوی احمد وحیدی، وزیر کشور به زمین زده شد که صدای فعالان محیط زیست را در آورد.
شرکت پتروشیمی «امیرآباد» با استفاده از تعطیلات آخر سال و نوروزی و بی‌اعتنا به اعتراض‌ها، موفق شد بخشی از عملیات اجرایی این پروژه را پیش ببرد که پایان تعطیلات و افزایش مخالفت‌ها، از قرار معلوم این پروژه را متوقف کرده است.
میانکاله کجاست و چه اهمیتی دارد؟
«میانکاله» شبه‌جزیره‌ای در جنوب‌شرقی دریای مازندران است که از سال ۱۳۴۸ به عنوان «منطقه حفاظت شده» در ایران شناخته می‌شود.
از این منطقه به عنوان پناهگاه حیات وحش، تالاب بین‌المللی و ذخیره‌گاه طبیعی نام برده می‌شود که تحت حفاظت سازمان محیط زیست قرار دارد.
سلامتی نسبی میانکاله از نظر زیست محیطی موجب شده تا تالاب‌ها و سواحل این منطقه افزون بر پرندگان مهاجر، محل تخم‌گذاری و زیستگاه اصلی بسیاری از ماهیان دریای خزر باشد و از همین رو این منطقه اهمیت بسیار بالایی از نظر زیست محیطی دارد.
ایده ساخت پتروشیمی میانکاله از کجا آمد؟
ایده ساخت مجتمع پتروشیمی «میانکاله» در زمان دولت حسن روحانی مطرح شد. ایده‌ای که خیلی زود با توافق بیژن زنگنه وزیر سابق نفت و عیسی کلانتری رئیس سابق سازمان حفاظت محیط زیست، اجرای آن در دستور کار شرکت پتروشیمی «امیرآباد» قرار گرفت.
این طرح در جلسه ۱۷ اسفند ۱۳۹۹ دولت و به پیشنهاد وزارت نفت و با ادعای اصلی «ایجاد اشتغال» به تصویب رسید.
این ایده هرچند در دولت روحانی مطرح و تصویب شد، اما کلنگ عملیات اجرایی آن در دولت ابراهیم رئیسی به زمین زده شد که در همین دولت و مجلس فعلی هم حامیان سرسختی دارد.
موافقان پروژه چه می‌گویند؟
گزارش‌ها می‌گوید که با احداث مجتمع پتروشیمی «حسین‌آباد» یا همان «میانکاله»، سالانه ۴۰۰ هزار تن «پروپیلن» از گاز طبیعی (GTP) تولید و پس از احداث تاسیسات مورد نیاز به منطقه عمومی دامغان منتقل خواهد کرد.
غلامرضا شریعتی، نماینده بهشهر در مجلس یکی از موافقان این پروژه است که مدعی شده که می‌تواند ۷۵ هزار شغل در منطقه ایجاد کند.
شریعتی در عین حال کنشگران محیط زیست که به کارزار «نه به پتروشیمی میانکاله» پیوسته‌اند را «فعال‌نماهای محیط زیست» خوانده است.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
محمود حسینی‌پور، استاندار مازندران نیز مخالفان این پروژه را «افرادی معلوم‌الحال» نامیده و گفته که آنها «تحت رصد مراجع نظارتی و امنیتی قرار دارند.»
موافقان می‌گویند در جلسه ۱۸ دی ماه سال ۱۴۰۰ که صورت جلسه آن به امضای علی نیک‌زاد، نائب رئیس مجلس و برخی دیگر از نمایندگان رسیده، آغاز این پروژه بلامانع اعلام شده است.
در این صورت‌جلسه آمده که سازمان حفاظت محیط زیست تخصیص زمین، آب و خوراک برای این پتروشیمی بلامانع دانسته و مجوز اولیه آن را صادر کرده بود.
مخالفان پروژه چه می‌گویند؟
مخالفان می‌گویند این طرح نه تنها اشتغالی ایجاد نمی‌کند، بلکه دامداران منطقه «میانکاله» را که برای چرای دام‌های خود از مراتع «حسین‌آباد» استفاده می‌کنند را هم بیکار و دچار مشکل خواهد کرد.
آنها می‌گویند پتروشیمی، صنعت فرایندی بوده و انسان در آن نقش کمی ایفا می‌کند و به همین خاطر ظرفیت اشتغال‌زایی بالایی ندارد.
به گفته آنها سرانه ایجاد هر شغل در صنعت پتروشیمی به طور میانگین بالای پنج میلیارد تومان است که به نسبت سایر حوزه‌ها رقم بسیار بالایی است.
کنشگران محیط زیست هم در این میان هشدار داده‌اند در صورت اجرای این پروژه، اکوسیستم طبیعی منطقه حفاظت شده «میانکاله» فرو می‌پاشد.
طبق قانون هرگونه ساخت و ساز در ذخیره‌گاه زیست‌کره «میانکاله» ممنوع است، اما دولت‌های روحانی و رئیسی بی‌اعتنا به این ممنوعیت، با اجرای این پروژه همراه شده‌اند.
فعالان محیط زیست همچنین می‌گویند که «محل استقرار این واحد پتروشیمی در مرتعی مناسب برای کشاورزی و دامپروری است و خطر نفوذ مواد آلاینده به آب شرب و کشاورزی را افزایش» خواهد داد.
پای دور زدن تحریم‌ها در میان است؟
صنایع پتروشیمی در ایران پس از تشدید تحریم‌های بین‌المللی علیه جمهوری اسلامی، اهمیت ویژه‌ای یافته است.
مقام‌های جمهوری اسلامی سال‌هاست از تولید و صادرات محصولات پتروشیمی به منظور افزایش تاب‌آوری اقتصاد در مقابل تحریم‌های بین‌المللی بهره می‌برند.
خرداد ماه سال ۱۳۹۸ خبرگزاری «صدا و سیما» یک گزارش شبکه «الجزیره» را بازتاب داده بود که در آن آمده «دور زدن تحریم‌ها در بخش پتروشیمی برای ایران آسانتر از بخش نفت است.»
صنعت پتروشیمی یکی از ظرفیت‌های توسعه در ایران محسوب می‌شود و از همین روست که بسیاری از مجتمع‌ها {در ایران} با ظرفیت ۱۰۰ درصد فعالیت می‌کنند.
برخی پیش‌بینی کردند که در پنج سال آینده با بهره‌برداری از برخی از طرح‌ها، ظرفیت پتروشیمی ایران به «۱۴۰ میلیون تن» در سال برسد.
طرح‌‌هایی که به نظر می‌رسد مجتمع پتروشیمی «میانکاله» یکی از آنهاست که آغاز عملیات اجرایی آن با مخالفت‌های قابل توجهی در ایران مواجه شده است.
مجتمع پتروشیمی «حسین‌آباد» در منطقه «میانکاله» در صورتی که به بهره‌برداری برسد، وارد حلقه‌ای از مجموعه اقدامات مقام‌های جمهوری اسلامی می‌شود که به هر طریق و شیوه و هزینه ممکن به‌دنبال دور زدن تحریم‌ها و بی‌اثر کردن آنها بر اقتصاد ایران است؛ هزینه‌ای که می‌تواند شامل نابودی بخش مهمی از محیط زیست زیبای شمال ایران شود.
