اعلام نظر ازپیش نانوشته روز شنبه رئیس‌جمهوری جو بایدن درباره ولادیمیر پوتین تعجب بسیاری را در واشنگتن بر انگیخت و هدف انتقاد رهبران جهان و کارشناسان  قرار گرفت که می‌گویند سخنان او ممکن است تنش‌ها را شعله‌ور و عزم پوتین را جزم‌تر کند.

ژنرال دیوید پترائوس (بازنشسته)، روز یکشنبه در مصاحبه با برنامه «دیس ویک» شبکه ای‌بی‌سی، به یکی از مشهورترین منتقدان این سخنان بایدن که پوتین «نمی‌تواند در قدرت بماند»، تبدیل شد. او خطاب به جون کارل، مجری مهمان برنامه، گفت که این حرکت از نظر پوتین دور نخواهد ماند. رئیس‌جمهوری این سخنان را در سفر به لهستان، خط مقدم ناتو در گیرودار تداوم جنگ در اوکراین، بیان کرد. جایی که بایدن به روسیه هشدار داد حتی یک وجب هم به خاک کشورهای عضو ناتو تجاوز نکند.

دستیاران کاخ سفید در چند ساعت بعد کوشیدند خبرنگاران را متقاعد کنند که بایدن خواستار تغییر حکومت در روسیه نیست.

یکی از مقام‌های دولتی به خبرنگاران گفت: «منظور رئیس‌جمهوری این بود که نمی‌توانیم به پوتین اجازه دهیم در کشورها یا مناطق همسایه‌ خود اعمال قدرت کند. او درباره قدرت پوتین در روسیه یا تغییر حکومت صحبت نمی‌کرد.»

این سخنان در راحت کردن خیال پوتین اثر چندانی نخواهد داشت؛ فردی که به گفته پترائوس، تاریخچه تلاش‌های دولت ایالات متحده در سرنگونی دولت‌هایی که منافع این کشور را تهدید می‌کنند، از بر است.

پترائوس گفت: «این موضوع ذهنش را مشغول خواهد کرد» و افزود که ممکن است «اوضاع را پیچیده‌تر کند» زیرا اوکراین  دنبال پایان صلح‌آمیز این جنگ است؛ جنگی که حالا بیش از یک ماه به طول انجامیده است.

دیوید پترائوس، مدیر سابق سیا می‌گوید سخنان رئیس‌جمهوری بایدن مبنی بر اینکه پوتین نمی‌تواند در قدرت بماند، «در ادامه مسیر، چالش‌هایی ایجاد خواهد کرد».

«ظرف چند روز آینده سرخط خبرها تغییر خواهد کرد اما در ذهن پوتین... و این می‌تواند اوضاع را پیچیده‌تر کند.» 

نظر جه جانسون، مدیر سابق وزارت امنیت داخلی دولت اوباما، با نظر پترائوس که در دولت اوباما مدیر سازمان سیا نیز بود، متفاوت است. جانسون مهمان برنامه «میت د پرس» شبکه ان‌بی‌سی بود و در آنجا اعلام کرد توصیه‌اش این نبود که دستیاران بایدن این سخنان را، چنان‌که ساعاتی پس از این سخنرانی دیدیم، «پس بگیرند».

جانسون گفت: «من بودم، پس نمی‌گرفتم.» و در ادامه درباره پوتین گفت: «او یک جنایتکار جنگی است. او زنان و کودکان بی‌گناه را سلاخی می‌کند. خلاف قانون به اوکراین حمله کرده است و جنگ‌افزارهای هسته‌ای هم تحت فرمان و اختیار دارد.»

تماشا کنید: جه جانسون می‌گوید سخنان فی‌البداهه رئیس‌جمهور بایدن در مورد کنار گذاشتن پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه از قدرت «بیان واقعیت» بود و «همه در جهان غرب با آن موافق‌اند».

«من بودم این حرف را پس نمی‌گرفتم»

هشدار پترائوس بیشتر شبیه سخنان امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، است که هشدار داد: «نباید به بحران دامن بزنیم» و باید بکوشیم به توافق صلح برسیم.

به گزارش فاکس‌نیوز، مکرون گفت: «من بودم چنین جملاتی به کار نمی‌بردم؛ چون به گفت‌وگو با رئیس‌جمهوری پوتین ادامه می‌دهم. می‌خواهیم جنگی را که روسیه در اوکراین به پا کرده است متوقف کنیم؛ به طوری که دامنه آن گسترش نیابد.... هدف این است.»

دیمیتری پسکوف، سخنگوی فدراسیون روسیه، در بیانیه‌ای خطاب به خبرنگاران سخنان بایدن را با قاطعیت رد کرد و گفت که در این باره مردم روسیه حرف آخر را خواهند زد.

خبرنگاران و کارشناسان سیاست خارجی در ۱۲ ساعت گذشته، سخنان رئیس‌جمهوری ایالات متحده را به طور گسترده تجزیه‌وتحلیل کردند و بسیاری از آن‌ها قبول داشتند که با توجه به اوج‌گیری بحران، این اظهارات درایت‌مندانه یا حتی به طور کلی مفید نبود؛ اما کلا می‌گویند رفتار دمدمی پوتین در چند ماه گذشته نیز ناامیدکننده است.

آرون دیوید میلر، از بنیاد کارنگی برای صلح بین‌المللی، در مصاحبه با واشنگتن پست، گفت: «به گمانم می‌توانیم بگوییم گافی عمدی بود.» و افزود: «یکی از آن سخنرانی‌ها بود که یک جمله باعث می‌شود کل محتوای سخنرانی تا حد زیادی به باد رود؛ چون مردم دقیقا روی همان انگشت می‌گذارند.»

ایالات متحده هفته قبل و در آستانه سفر خارجی بایدن، تازه‌ترین دور تحریم‌ها را اعلام کرد که بسیاری از نمایندگان قوه مقننه روسیه را هدف قرار می‌دهد و بنا بر گزارش‌ها، شخص رئیس‌جمهوری نیز در دیدار آخر هفته با وزیر خارجه اوکراین، «همکاری دفاعی بیشتر» با این کشور را وعده داده است.