علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران یکشنبه‌شب پس از گفت‌و‌گوی تلفنی با علی باقری، نماینده ارشد تهران در مذاکرات هسته‌ای در توییتی نوشت، غرب برای فرار از تعهدات به «نمایش ابتکار عمل» ادامه می‌دهد. او در عین حال به دشواری مذاکرات احیای برجام در وین اشاره کرد. شمخانی این توییت را به زبان‌های فارسی، انگلیسی، عربی و روسی منتشر کرد.

اما ساعاتی قبل از این توییت، میخاییل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات وین، روند مذاکرات را مثبت و همراه با پیشرفت توصیف کرده بود.

این نخستین بار نیست که مقامات تهران و مسکو اظهار نظرهای متناقضی درباره روند مذاکرات هسته‌ای در پایتخت اتریش دارند.

میخاییل اولیانوف که این روزها به دلیل نشست‌های مکرر با طرف‌های مذاکرات هسته‌ای بدون حضور نمایندگان ایران و ایفای نقش سخنگوی تهران مورد انتقاد دارد، پیش‌تر هم اظهارات ضدونقیضی درباره روند مذاکرات مطرح کرده بود.

دور نهم مذاکرات احیای برجام در وین پس از وقفه‌ای ۱۰ روزه هفته گذشته از سر گرفته شد. باوجود اینکه اولیانوف پیش از آغاز این دور گفته بود تا رسیدن به نتیجه پنج دقیقه باقی مانده است، برخی گزارش‌ها حاکی از ادامه اختلاف‌نظرها است.

مقامات تهران اصرار بر لغو همه تحریم‌ها دارند اما دولت بایدن که در یک سال گذشته اغلب امتیازهایی که می‌توانست را بدون برداشته شدن گامی از سوی ایران، ارایه کرده است، از برآورده کردن همه خواسته‌های حداکثری تهران عاجز است.

در همین حال هیات مذاکره کننده هسته‌ای آمریکا به ریاست رابرت مالی، نماینده ویژه وزارت امور خارجه ایالات متحده در امور ایران به دلیل نرمش بیش از اندازه در مقابل تهران مورد انتقاد قرار دارد. برخی نمایندگان جمهوری‌خواه کنگره پس از جلسه توجیهی محرمانه هفته گذشته با مالی اعلام کردند که اکنون پرسش‌های بیشتری درباره روند مذاکرات با ایران برای آنها مطرح شده است.

همزمان برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که آمریکا تا آغاز ماه مارس یعنی حدود دو هفته دیگر برای توافق با تهران مهلت در نظر گرفته است.

مقامات دولت بایدن ادعا می‌کنند باتوجه به سرعت پیشرفت برنامه‌های هسته‌ای ایران، فرصت برای بازگشت به تعهدات به چند هفته کوتاه کاهش یافته است. اما به نظر نمی‌رسد دولت بایدن غیر از ادامه روند دیپلماتیک، گزینه عملی دیگری در اختیار داشته باشد.

روند مبهم و متناقض مذاکرات وین درحالی ادامه دارد که بحران روسیه و اوکراین در صدر اخبار قرار دارد و رایزنی‌های جو بایدن با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه موفق نبوده است.

حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، رئیس سابق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی اخیرا گفت که روسیه ایران را به خاکریز در مقابل آمریکا تبدیل کرده است. توصیفی که می‌تواند یکی از دلایل مبهم‌تر بودن مذاکرات جاری در وین در مقایسه با دوره‌های قبلی مذاکرات هسته‌ای باشد.