وصلت خانوادگی خرس‌ها، طلاق پرندگان

تغییر رفتار جانوران، هشداری دیگر برای طرفداران حفظ سلامت و توازن محیط زیست است

خرس‌های قطبی در ۲۰ سال گذشته در نتیجه افزایش دمای هوا به «همسر»‌یابی درون‌‌گروهی روی آورده‌اند- ANDREY SMIRNOV / AFP

در حالی که این روزها تغییرات اقلیمی با وضعیت‌های احتمالی آخرالزمانی ترسیم می‌شود، یکی از جنبه‌های جالب آن تغییر رفتار و نحوه تطبیق حیوانات با افزایش دمای زمین است.

به گفته مورگان تینگلی، استاد زیست‌شناسی و تکامل در دانشگاه کالیفرنیا، جانوران در تطبیق خود با تغییرات اقلیمی، یا محل زیست خود را عوض می‌کنند، یا روندهای بیولوژیکی‌شان، از جمله فصل زادوولد یا فصل مهاجرت را با تغییرات فصلی وفق می‌دهند. راه دیگر آن در بلندمدت، تغییرات ژنتیکی تکاملی است.

تغییرات اقلیمی، طبیعت را به گونه‌های شگفت‌انگیزی متحول می‌کند. برای نمونه، افزایش شدید دما ممکن است با بالابردن استرس جسمی موجب بروز بیماری سل در «دم‌عصایی» [میرکت]‌های صحرای کالاهاری جنوب آفریقا شود. گرمای بیش از حد هوا «دم عصایی»‌ها را مضطرب می‌کند و نمی‌گذارد صبح زود برای یافتن غذا بیدار شوند. گرما همراه با خشکسالی ناشی از کمبود باران  و غذای اندک، این جانوران را که در گروه با هم می‌زیند، دچار اضطراب، و برای ابتلا به بیماری مستعد می‌کند. این معضل در سنجاب‌ها و سمورها نیز مشاهده شده است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

یکی دیگر از پیامدهای گرم شدن هوا، ازدیاد موارد «طلاق» در میان مرغ‌های دریایی نوع قادوس یا آلباتراس است. مرغ‌های دریایی همه عمر با جفت خود می‌مانند. اما پژوهش‌های علمی روی ۱۵ هزار قادوس در جزایر فالکلند در طول ۱۵ سال، نشان داده است که نرخ جدایی زوج‌های آلباتراس از یکدیگر و یافتن جفت‌های جدید در سال‌هایی که دمای آب به طرزی غیرعادی افزایش یافته است، تا هشت درصد بالا رفته است. 

خرس‌های قطبی نیز در طول ۲۰ سال گذشته در نتیجه افزایش دمای هوا، به «همسر»‌یابی درون‌‌گروهی روی آورده‌اند و در نتیجه ۱۰ درصد از گونه‌گونگی ژنتیک خود را از دست داده‌اند. دانشمندان با مطالعه روی خرس‌های قطبی جزایر نروژ، نتیجه‌گیری کرده‌اند که «همسر»‌یابی درون‌‌گروهی/ هم‌خانوادگی خرس‌های این منطقه به ذوب سریع یخ‌های قطب شمال مرتبط است. این روند ممکن است به ناتوانی خرس‌های قطبی به تولید توله‌هایی بینجامد که یا قادر به تولید مثل نیستند، یا توانایی مقابله با امراض را ندارند.

پژوهشگرانی که ۳۰ سال روی فُک‌های جزیره «اسکومر» بریتانیا تحقیق کرده‌اند، می‌گویند فصل زادوولد آن‌ها نیز تغییر کرده است. پژوهشگران معتقدند که تغییرات اقلیمی ساعت بیولوژیکی فک‌ها را عوض کرده است. در سال ۱۹۹۲ که این پژوهش آغاز شد، فصل زادوولد فک‌ها هفته نخست ماه اکتبر بود، اما در حال حاضر این زمان سه هفته جلو آمده و در نیمه ماه سپتامبر رخ می‌دهد. این تغییر فصل به بریتانیا محدود نمی‌شود و در تمام گروه‌های فک‌ها در سراسر جهان و منطقه قطب رخ داده است.

یکی دیگر از پیامدهای افزایش دما، در وزن و وضعیت اندامی پرندگان جنگل‌های بارانی آمازون رخ داده است. زیست‌شناسانی که در چهار دهه گذشته روی جمعیت پرندگان آمازون تحقیق کرده‌اند، می‌گویند ۳۶ نوع آن‌ها با گرم‌تر و خشک‌تر شدن هوا به گونه‌ای چشمگیر وزن خود را از دست داده‌اند. برخی از آن‌ها از سال ۱۹۸۰ تاکنون،  در مقابل هر دهه، دو درصد وزن کم کرده‌اند. آن‌ها می‌گویند که پرندگان باید دمای بدن خود را با افزایش دمای هوا تنظیم کنند. اندام کوچکتر، به معنای توانایی بیشتر برای دفع موثرتر حرارت است. 

زیست‌شناسان، پرندگان را نماد سلامت زیست‌بوم تلقی می‌کنند و این وضعیت، به منزله هشداری دیگر برای طرفداران حفظ سلامت و توازن محیط زیست است. 

بیشتر از جهان