دو باشگاه تراکتورسازی و ماشینسازی تبریز که با مالکیت مشترک محمدرضا زنوزی، در لیگ برتر و لیگ دسته ۱ فوتبال ایران بازی میکردند، به مجتمع مس سونگون واگذار شدند. به این ترتیب، در فوتبال ایران که از خصوصیسازی استقلال و پرسپولیس حرف میزنند، حالا یک مجتمع دولتی همزمان دو تیم خصوصی را خریده است
در دو فصل اخیر، محمدرضا زنوزی از پس هزینههای باشگاههای تحت مالکیت خود برنمیآمد. ماشینسازی به لیگ دسته ۱ سقوط کرد و تراکتور با تصمیمهای عجیب مالک و تغییر پیدرپی مربیان، دیگر از قدرتهای مطرح لیگ برتر نیست. هر دو باشگاه بدهیهای انباشته بسیاری دارند که تنها بدهی باشگاه تراکتورسازی حدود ۳۸۸ میلیارد تومان اعلام شده است. زنوزی بهعنوان یک فعال اقتصادی متمول با صرف هزینههای سرسامآور کار خود در فوتبال را شروع کرد اما سرانجام برای دو باشگاه تبریزی بدهیهای بزرگی به جا گذاشت.
مجتمع مس سونگون ورزقان، واقع در روستای تخریب شده سونگون در آذربایجان شرقی، زیرمجموعه صنایع ملی مس ایران است. خود صنایع مس در لیگ برتر تیم مس رفسنجان را دارد و مس کرمان و مس شهربابک هم در لیگ دسته ۱ بازی میکنند. اینکه دولت در صنایع مس این تعداد تیم را در دو لیگ ایران اداره میکند، از ادعاهای خصوصیسازی دور است.
در جلسه واگذاری باشگاههای تراکتورسازی و ماشینسازی، نمایندگان مجلس از استان آذربایجان شرقی، رضا فاطمی امین، وزیر صمت، سعد محمدی، نماینده شرکت مس، و زینالعابدین رضوی خرم، استاندار آذربایجان شرقی، حضور داشتند و زنوزی یا نماینده او در جلسه حاضر نبود. چنین به نظر میرسید که واگذاری این باشگاهها از اراده مالک پیشین خارج بود و مقامهای دولتی تصمیمگیر بودهاند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
باشگاههای ماشینسازی و تراکتورسازی با قدمت بیش از پنج دهه، از قدیمیترین باشگاههای فوتبال در ایراناند. هر دو تیم در تبریز طرفداران پرشماری دارند اما مثل هر باشگاه دیگری از درآمدهای بدیهی فوتبال مثل حق پخش تلویزیونی محروماند. در چنین شرایطی، فقط مالکان متمول با سرمایههای بیارتباط با فوتبال حرفهای میتوانند به دلایلی شکبرانگیز باشگاهداری کنند، یا دولت -مثل صنایع ملی مس- به عرصه باشگاهداری وارد میشود و از بودجههای عمومی هزینه فوتبال حرفهای را میپردازد.
به این ترتیب، در حالی که دولت از هزینه کردن در ورزش حرفهای منع شده است، شرکتهای شبهخصوصی با دور زدن قوانین، باشگاهداری میکنند و بعید است که دولت فوتبال را رها کند و زمینه خصوصیسازی واقعی را پدید بیاورد.
آنچه اللهوردی دهقانی، نماینده مجلس، درباره واگذاری تراکتور و ماشین به مس سونگون میگوید، دلایل معامله سر دو باشگاه تبریزی را روشن میکند: «در جلسه مجمع نمایندگان شمال غرب ایران با وزیر صنعت معدن و تجارت درباره مطالبات شرکت مس ورزقان از شرکت ملی مس بحث و بررسی شد. با پیشنهاد و پیگیری استاندار آذربایجان شرقی بنا شد تا از محل مطالبات شرکت مس ورزقان از شرکت ملی مس، دو باشگاه تراکتورسازی و ماشین سازی تبریز به مس ورزقان واگذار شود.»
این درحالی است که پرداخت بدهیهای باشگاههای تراکتورسازی و ماشینسازی و هزینههای جاری باشگاهداری، این دو باشگاه را به سوددهی نمیرساند تا آنها بهعنوان مطالبات مجتمع مس سونگون واگذار شده باشند.
در روز دولتی سازی دو باشگاه تبریزی، حمید سجادی، وزیر ورزش و جوانان، درباره خصوصیسازی استقلال و پرسپولیس گفت: «یکی از کارهای خوبی که شروع کردیم، واگذاری پرسپولیس و استقلال است و خوشبختانه مراحل خوبی را طی کرده است و دولت کمک میکند و جا دارد از رئیسجمهوری مردمی تشکر کنم که انصافا بنده شهادت میدهم از هفته اول شروع کارشان که من خواهش کردم برای اقدامها در رابطه با واگذاری استقلال و پرسپولیس، استقبال کرد و دستور اکید داد که بنده موافقم و این راه را ادامه بدهید. پس از بررسی در معاونت حقوقی، خدمت رئیسجمهوری گزارشی تقدیم شد و آقای رئیسی دستوری صادر کرد به وزارت اقتصاد و دارایی و از آنجا به سازمان خصوصیسازی و در حال حاضر هم همکاران بسیار عزیزمان در این سازمان در حال برنامهریزیاند.»
دلیل این حرفها حذف استقلال و پرسپولیس از لیگ قهرمانان آسیا به دلیل مالکیت مشترک دولت بر آنها است. سجادی میگوید: «طبق قولی مکتوب که بنده نامه امضا کردم و خدمت کنفدراسیون فوتبال آسیا و دبیرکل ارسال کردم، قول دادیم در فوریه مقدمات واگذاری دو باشگاه برای خصوصیسازی را آغاز خواهیم کرد که این نویدبخش اطلاعات و آینده خوب برای حضور این دو باشگاه در بازار بورس و بازار سرمایه است.»
رفتار دوگانه دولت در باشگاهداری حرفهای عجیب است. در تبریز، دو باشگاه خصوصی دولتی میشوند و در تهران درباره خصوصیسازی استقلال و پرسپولیس حرف میزنند تا برای ارائه به کنفدراسیون فوتبال آسیا و فرار از قوانین حرفهای مستنداتی بسازند.