جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا، روز دوشنبه خطاب به همتای روس خود گفت که واشنگتن برای دیپلماسی با این کشور از طرق مختلف، از جمله رابطه دوجانبه، آماده است. به گزارش کاخ سفید، سالیوان در گفت‌وگویی تلفنی به یوری اوشاکوف، مشاور سیاست خارجه ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه، گفت: «هرگونه گفت‌وگو باید بر بنیان دوجانبگی باشد و به نگرانی‌های ما در مورد اعمال روسیه پاسخ دهد.»

امیلی هورن، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا، افزود که سالیوان به اوشاکوف گفته است که هرگونه گفت‌وگو با روسیه باید «در هماهنگی کامل با متحدان و شرکای اروپایی ما» صورت بگیرد و در ضمن اذعان کرد که «پیشرفت محتوایی تنها در فضای کاهش تنش‌ها و نه افزایش آن‌ها ممکن است».

در هفته‌های اخیر، مسکو با جمع‌ کردن نیروهای خود در نزدیکی مرزهای اوکراین غرب را نگران کرده است. این کشور هفته گذشته فهرستی از پیشنهادهای امنیتی را که در نظر دارد در مورد آن‌ها مذاکره کند، مطرح کرد؛ از جمله اینکه ناتو وعده دهد در اوکراین، اروپای شرقی، منطقه قفقاز و آسیای مرکزی هیچ‌گونه فعالیت نظامی نخواهد داشت.

روسیه در ضمن اعلام کرد که خواهان پاسخ فوری آمریکا به خواسته‌های وسیع امنیتی خود است و بار دیگر هشدار داد که اگر نگرانی‌های این کشور با اقدام سیاسی پاسخ نگیرند، به حرکت نظامی روی خواهد آورد.

واشنگتن اعلام کرد که برخی پیشنهادهای روسیه به‌وضوح غیرقابل‌قبول‌اند اما در ضمن وعده داده است که در هفته جاری، با پیشنهادهایی مشخص، برای مذاکرات احتمالی اشکالی را پیشنهاد دهد. به گزارش خبرگزاری ریای روسیه، سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، گفت که این کشور هنوز از آمریکا پاسخی نگرفته است و افزود: «به نظرم تلاش خواهند کرد این ماجرا را به روندی کند تبدیل کنند اما این کار باید فوری انجام شود؛ چون وضعیت بسیار دشواری است، خیلی جدی است و پیچیده‌تر هم می‌شود.»

کونستانتین گاوریلوف، یک دیپلمات ارشد روسیه در وین، هم گفت که روابط مسکو و ناتو به «لحظه حقیقت» رسیده است. به گزارش خبرگزاری ریا در روسیه، او در صحبت‌هایی که از تلویزیون دولتی روسیه پخش می‌شد، افزود: «گفت‌وگو باید جدی باشد و همه در ناتو خوب می‌دانند که هرچقدر قدرت و توان داشته باشند، همچنان باید از روش‌های سیاسی مشخص اقدام کنند؛ در غیر این‌صورت، پاسخ نظامی-فنی و نظامی روسیه را شاهد خواهند بود.»

 گاوریلوف رئیس هیئت روس در مذاکرات امنیت نظامی و کنترل تسلیحاتی در وین است.

اینکه آمریکا به تقاضاهای روسیه چه پاسخی بدهد، بی‌شک بر محاسبات مسکو درباره اوکراین تاثیر خواهد گذاشت؛ موضوعی که خود یکی از مهم‌ترین تنش‌ها در روابط بین‌الملل است. در حالی که اتحادیه اروپا اعلام کرده که با درخواست روسیه برای تعهد به نپذیرفتن عضویت اوکراین در ناتو مخالف است، آمریکا تاکید کرده است که بدون جویا شدن نظر اروپایی‌ها با مسکو مذاکره نمی‌کند؛ اما در روزهای گذشته،  برخی مقام‌های اروپایی از آمادگی خود برای مذاکره با روسیه خبر داده‌اند. به گزارش روزنامه فایننشال تایمز لندن، کریستین لامبرخت، وزیر دفاع جدید آلمان، گفت:‌ «تنش‌های کنونی باید در سطح دیپلماتیک حل شوند.»

لامبرخت که از حزب چپ میانه سوسیال دموکرات است، روز یکشنبه، هنگام بازدید از نیروهای آلمانی مستقر در لیتوانی، گفت: «ما پیشنهادهای روسیه را به بحث می‌گذریم اما روسیه نمی‌تواند مواضع خود را به شرکای ناتو دیکته کند و ما این را به‌وضوح خواهیم گفت.»

از جمله خواسته‌های روسیه، خروج نیروهای آلمان و سایر کشورهای ناتو از لیتوانی است؛ کشوری در منطقه بالتیک که تا پیش از سقوط اتحاد جماهیر شوروی، بخشی از آن بود و اکنون مثل دو دیگر کشور منطقه بالتیک (لتونی و استونی) بخشی از اتحادیه اروپا و ناتو شده است. سه کشور بالتیک برای اعضای ناتو جایگاه خاصی دارند چرا که با کشورهای بیرون ناتو احاطه شده‌اند: در شمال، فنلاند و سوئد که روابط حسنه‌ای با غرب دارند اما عضو ناتو نیستند و در جنوب و شرق، روسیه و بلاروس.

آندریا ساس، سخنگوی وزارت خارجه آلمان، گفت: «ما پیشنهادهایی را که در حال حاضر روی میزند، با تمام شرکایمان در اتحادیه اروپا و ناتو به بحث می‌گذاریم. مهم است که در گفت‌وگوی کنونی با روسیه به اصول خود پایدار بمانیم. از جمله این اصول، تفکیک‌ناپذیر بودن امنیت تمامی دولت‌های عضو ناتو است و در نتیجه، برخی چیزها قابل قبول‌اند و برخی غیرقابل‌قبول.»

علاوه بر این موارد، از جمله خواسته‌های روسیه این است که آمریکا هیچ پایگاه نظامی جدیدی در کشورهای عضو شوروی سابق بر پا نکند و ناتو تعهد دهد هیچ یک از این کشورها را به عضویت نپذیرد. مسکو در ضمن می‌خواهد ناتو وعده دهد بدون اجازه روسیه به آن دسته از کشورهای عضو خود که جزو بلوک شرق سابق‌اند، نیرو اعزام نکند (یعنی سه دولت بالتیک که بخشی از شوروی بودند به‌اضافه لهستان و جمهوری چک که بخشی از پیمان ورشو سابق‌اند).

بنا بر اعلام واشنگتن و کی‌یف، احتمال دارد روسیه در تدارک اشغال اوکراین باشد اما مسکو منکر چنین چیزی است و می‌گوید نزدیکی بیشتر کی‌یف به ناتو باعث شده است که تنش ایجاد شود. روس‌ها بحران کنونی را با بحران موشکی کوبا در سال ۱۹۶۲ مقایسه کرده‌اند که در جریان آن، جهان به آستانه جنگ هسته‌ای رسید. در طی آن بحران معروف جنگ سرد، شوروی به رهبری نیکیتا خروشچف، موشک‌های هسته‌ای را مخفیانه به کوبا وارد کرده بود اما پاسخ قاطع جان اف کندی، رئيس‌جمهوری وقت آمریکا، باعث شد که خروشچف با دور زدن فیدل کاسترو، رهبر وقت کوبا، موشک‌ها را خارج کند و بحران خاتمه یابد.

کرملین اعلام کرد که تخمین پاسخ غرب هنوز زود است اما اطلاعاتی که از «منابع مختلف» به دست آورده، از آمادگی غربی‌ها برای مذاکره خبر می‌دهد و این به خودی خود امر مثبتی است.

بلاروس نیز خود را به این غائله وارد کرده و اخیرا پیشنهاد داده است که در پاسخ به تحرکات غرب در نزدیکی مرزهای روسیه، میزبان تسلیحات هسته‌ای روسیه باشد. دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، در پاسخ به سوالی درباره پیشنهاد مینسک، گفت که مسکو گزینه‌های مختلفی را در اختیار دارد. پسکوف افزود:‌ «این واقعیت که اعزام انواع مختلف تسلیحات در نزدیکی مرزهای ما می‌تواند خطری ایجاد کند که اقدام‌های متقابل برای ایجاد توازن را ضروری می‌کند، بر کسی پوشیده نیست. در این میان، گزینه‌های مختلفی در میان است.»

کرملین در ضمن اعلام کرد که پوتین روز سه‌شنبه در جلسه‌ای مهم با فرماندهان وزارت دفاع دیدار و در آنجا، اولویت‌های نیروهای زمینی و دریایی روسیه را بیان می‌کند. روسای تمامی شاخه‌های نظامی روسیه، مناطق نظامی مختلف، ناوگان‌ها،‌ ناوتیپ‌ها و دسته‌های مختلف نظامی در این جلسه حضور خواهند داشت.

بنا بر اعلام کرملین، هدف این جلسه گسترده، «بررسی فعالیت‌های نیروهای مسلح روسیه در سال ۲۰۲۱ و تعیین وظایف و اولویت‌ها برای اعزام‌های آن‌ها در سال آینده است».