واشنگتن پرونده بحران گروگان‌گیری لبنان را بازگشایی می‌کند

«افشای جزئیات پرونده گروگان‌گیری لبنان در شرایط کنونی که مذاکرات هسته‌ای با ایران جریان دارد، حائز اهمیت فراوان است»

در تابستان ۱۳۷۰ سازمان عدالت انقلابی ادوارد استین تریسی گروگان 60 ساله آمریکایی را دربیروت درحضور نمایندگانی از ایران. سوریه وسازمان ملل آزاد کرد-CHARLES CARATINI / AFP

واشنگتن ضمن بازگشایی پرونده گروگان‌های آمریکایی ربوده‌شده در جنگ لبنان، یادآور شد که جایزه پنج میلیون دلاری را که قبلا در ازای ارائه اطلاعات مربوط به آدم‌ربایی‌ها و کشتار شهروندان کشورهای غربی بین سال‌های ۱۹۸۲ تا ۱۹۹۲ در لبنان اختصاص داده بود،  به طرفی که اطلاعات موردنظر را ارائه کند، اهدا خواهد کرد. مقام‌های آمریکایی می‌گویند که سه تن از افراد ربوده‌شده در لبنان، شهروندان آمریکایی بوده‌اند که افراد وابسته به حزب‌الله آنها را کشته‌اند.

برنامه آمریکایی «پاداش برای عدالت» روز شنبه، چهارم دسامبر ۲۰۲۱ در اعلامیه‌ای که در صفحه کاربری‌اش منتشر کرد، نوشت «تروریست‌های مرتبط با حزب‌الله لبنان، شهروندان آمریکایی را در طول یک دهه گروگان‌گیری که از اوایل دهه ۱۹۸۰ آغاز شد، ربودند و کشتند». در این اعلامیه از همه افرادی که اطلاعاتی درباره این آدم‌ربایان و قاتلان دارند، خواسته‌ شده است که با ارائه اطلاعات موردنظر، جایزه خود را دریافت کنند.

هرچند طبق اظهارات منابع دیپلماتیک آمریکایی به روزنامه الشرق الاوسط، «این نخستین باری نیست که اطلاعات مربوط به این جایزه منتشر می‌شود»، اما مقامات آمریکایی بار دیگر آمادگی خود را برای پرداخت این جایزه اعلام کردند. نهادی که جایزه را اعطا می‌کند، اعلان جایزه را به زبان عربی در وب‌سایت خود منتشر کرده و نوشته است که در ازای ارائه اطلاعاتی که منجر به دستگیری و محاکمه عاملان این حملات شود، جایزه‌ای را به ارزش پنج میلیون دلار اهدا خواهد کرد.

البته در جریان بحران گروگان‌گیری در لبنان که از سال ۱۹۸۲ تا ۱۹۹۲ ادامه یافت، شمار زیادی از شهروندان کشورهای غربی کشته و شماری هم ربوده شدند. به گفته مقام‌های آمریکایی در ۱۶ مارس ۱۹۸۴ تروریست‌ها ویلیام باکلی، رئیس دفتر سازمان سیا را در بیروت ربودند. او مدت ۱۵ماه در بازداشت بود و در نهایت، جان سپرد، اما تاریخ دقیق مرگش مشخص نیست.

در سوم دسامبر ۱۹۸۴، گزارش‌هایی منتشر شد مبنی بر این‌که پیتر کلیبورن، کتابدار دانشگاه آمریکایی بیروت، ناپدید شده است. شانزده ماه بعد، اجساد او و دو اسیر دیگر که براثر شلیک گلوله کشته شده بودند، در منطقه کوهستانی در شرق بیروت پیدا شد.

در ۱۷ فوریه ۱۹۸۸ تروریست‌ها سرهنگ ویلیام هیگینز را در حالی‌که سوار بر خودروی متعلق به نیروهای حافظ صلح بود، ربودند. به گفته مقام‌های آمریکایی، او پیش از کشته شدن و در زمان اسارت، بازجویی و شکنجه شده بود و تاریخ دقیق مرگش همچنان نامشخص است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

دکتر مکرم رباح، استاد تاریخ دانشگاه آمریکایی بیروت، دوره‌ای را که شاهد ظهور «حزب‌الله» بود یک مرحله حساس و چالش‌برانگیز توصیف می‌کند و خاطرنشان می‌کند که آدم‌ربایی‌ها با استفاده از نام‌های مختلفی ازجمله «جهاد اسلامی» و غیره صورت می‌گرفت. دکتر مکرم در صحبتی که با روزنامه الشرق الاوسط داشت، افزود: هرچند در آن زمان حزب‌الله این آدم‌ربایی‌ها را بر عهده نمی‌گرفت، اما «همه می‌دانستند که رژیم ایران نقش اول را در گروگان‌گیری اتباع خارجی در لبنان ایفا می‌کند، به‌ویژه این‌که این اقدام به دولت رونالد ریگان، رئیس ‌جمهوری پیشین آمریکا و ماجرای «ایران‌گیت» مرتبط بود. وی افزود «هدف رژیم ایران از این اقدام، تلاش برای کنار زدن آمریکا از لبنان بود، چه با بمب‌گذاری مقر نیروهای تفنگداران دریایی در بیروت، چه با انفجار سفارت آمریکا در لبنان و چه با آدم‌ربایی و گروگان‌گیری.»

به باور دکتر مکرم، «افشای جزئیات پرونده گروگان‌گیری لبنان در شرایط کنونی که مذاکرات هسته‌ای با ایران جریان دارد، حائز اهمیت فراوان است تا به همه یادآوری شود که پرونده (حزب‌الله) و همه شبه‌نظامیان وابسته به رژیم ایران به هیچ صورتی قابل‌بحث نیست. علاوه بر آن‌که تروریست خواندن شبه‌نظامیان وابسته به ایران که مسئولیت کشتن شهروندان آمریکایی را چه از طریق آدم‌ربایی و چه از طریق بمب‌گذاری بر عهده دارند، نیازی به مذاکره و گفتگو ندارد و این پیام روشن دولت جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا در قبال این پرونده است». البته این مرحله یکی از تاریک‌ترین مراحل جنگ لبنان برای اتباع خارجی در لبنان محسوب می‌شود که بعدها به بحران گروگان‌گیری معروف شد.

در بهار سال ۱۹۸۵، آژانس اطلاعات مرکزی ایالات‌متحده اعلام کرد که بیروت غربی از یک مرکز تجاری و فرهنگی در جهان عرب به یک «منطقه نظامی غیرقانونی تبدیل ‌شده است که جناح‌های فرقه‌ای و مذهبی در آن به رقابت با یکدیگر می‌پردازند».

شمار گروگان‌های ربوده ‌شده در لبنان بین سال‌های ۱۹۸۲ تا ۱۹۹۲ به بیش از ۱۰۰ نفر تخمین زده می‌شود که اکثر آن‌ها شهروندان آمریکایی و اروپایی و نماینده ۲۱ کشور بودند. اطلاعات به‌دست‌آمده در آن زمان حاکی از آن بود که هشت گروگان در جریان اسارت جان خود را ازدست ‌داده‌اند، علاوه بر آن‌ها برخی از گروگان‌ها کشته شدند و برخی دیگر به دلیل نبود مراقبت‌های پزشکی لازم جان سپردند.

در سال ۱۹۹۴، پلیس فدرال آمریکا در گزارشی اعلام کرد که «حزب‌الله پیشینه بدی در ربودن گروگان‌های غربی در طول جنگ داخلی لبنان در بیروت داشت.» بر اساس این گزارش، «بین سال‌های ۱۹۸۲ تا ۱۹۹۲ حزب‌الله دست‌کم ۴۴ گروگان غربی، ازجمله ۱۷ آمریکایی که سه نفر آن‌ها در جریان اسارت جان باختند را ربوده است.»

اعتقاد عموم بر این است که اغلب ربایندگانی که در طول جنگ لبنان دست به گروگان‌گیری می‌زدند، «افراد ویژه» عماد مغنیه، یکی از اعضای ارشد حزب‌الله که در سال ۲۰۰۸ در دمشق ترور شد، بودند و برخی دیگر به سایر اعضای تندرو حزب‌الله وابستگی داشتند.

ماتیو لویت، پژوهشگر مسائل ضد تروریستی و اطلاعاتی در انستیتوی واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک، گفت که ویلیام باکلی برجسته‌ترین گروگان آمریکایی به شمار می‌رود. در گزارشی که از سوی انستیتوی واشنگتن برای سیاست خاور نزدیک، منتشر شد، ماتیو لویت گفته بود که ربوده شدن ویلیام باکلی، رئیس ایستگاه سیا در مارس ۱۹۸۴ حاکی از «دقت در انتخاب هدف و نظارت عملیاتی است که به‌احتمال‌ زیاد با حمایت اطلاعات رژیم ایران انجام‌ شده است».

به نقل از یک منبع آگاه، «رژیم ایران با استفاده از اطلاعات به‌دست ‌آمده در جریان اشغال سفارت آمریکا در تهران در سال ۱۹۷۹، معلوماتی را به حزب‌الله ارائه کرد که این سازمان با بهره‌برداری از آن موفق به شناسایی ویلیام باکلی، رئیس دفتر آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا در لبنان شد».

از سوی دیگر، ماتیو لویت، خاطرنشان می‌کند پس از آن‌که مقر قبلی آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا در بمب‌گذاری سفارت ایالات‌متحده در ماه آوریل سال ۱۹۸۳ در لبنان منهدم شد، ویلیام باکلی به بیروت فرستاده شد تا مقر جدیدی را برای سازمان سیا ایجاد کند. وی افزود که آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا اطلاعات کافی در دست داشت که ویلیام باکلی در اسارت حزب‌الله است. او با اشاره به این‌که بازجویان لبنانی و ایرانی باکلی را شکنجه‌ کرده‌اند، خاطرنشان کرد که حزب‌الله سه نوار ویدیویی را برای آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا ارسال کرد که شکنجه باکلی را نشان می‌داد.

برگرفته از روزنامه الشرق الاوسط