جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، روز چهارشنبه در مراسم جشن حنوکا در کاخ سفید در یادآوری خاطره ملاقاتش با گلدا مایر، نخست‌وزیر وقت اسرائیل، ممکن است برخی از شرکت‌کنندگان را دچار سردرگمی کرده باشد.

آقای بایدن سرگرم پذیرایی از مهمانانی بود که برای شرکت در مراسم روشن کردن شمعدان منورای کاخ سفید حضور داشتند که موضوع گفت‌و‌گو را به مشارکت طولانی خود در روابط واشنگتن و تل‌آویو چرخاند.

او گفت: «به چند تن از کارکنان جوان‌ترم می‌گفتم... درباره چند باری که به اسرائیل رفته‌ام... ناگهان متوجه شدم خدایا، تو داری پیر می‌شوی، بایدن.» جمعیت با خنده پاسخ داد.

رئیس‌جمهوری در ادامه گفت که به‌جز سه نخست‌وزیر اسرائیل، همه نخست‌وزیرهای آن کشور را، از چهارمی به بعد که گلدا مایر باشد، می‌شناسد.

آقای بایدن گفت: «در طول جنگ شش روزه... او از من دعوت کرد که به آنجا بروم، زیرا قرار بود رابط او و مصری‌ها در مورد سوئز و مسائل دیگر باشم.»

«و من جلو میزش نشستم... و یک پسر- کارمندش- در سمت راست من بود. نام او [نخست‌وزیر آینده اسحاق] رابین بود. و او [خانم گلدا مایر] مدام آن نقشه‌ها را بالا و پایین می‌کرد. او یک دسته نقشه‌ داشت- که آن‌ها را به نوعی نگه داشته بود- و آن چیزی که قرار بود اتفاق بیفتد بسیار ناراحت‌کننده بود. او تمام جزئیات را به من گفت.»

در ادامه، آقای بایدن به یاد آورد که مایر از او پرسید که آیا مایل است با او عکس بگیرد یا خیر، و در حال عکس گرفتن از او [بایدن] پرسیده بود که چرا در پاسخ به گزارش شرح وضعیت، افسرده به نظر می‌رسید.

باید ادامه داد: «و من گفتم خب، خانم نخست‌وزیر... شما تصویر تیره و تاری ترسیم کردید. او گفت اوه، نه، نه، نه... نگران نباش. ما یک سلاح مخفی در نبرد خود در این منطقه داریم، و…  من گفتم آن چیست؟ او گفت ما جای دیگری برای رفتن نداریم.»

این داستانی است که رئیس‌جمهوری آمریکا بارها در چند ده سال حضورش در واشنگتن، ابتدا در مقام سناتور، سپس در مقام معاون رئیس‌جمهوری، و اکنون به در مقام رئیس‌جمهوری، نقل کرده است.

گاهی اوقات، او جزئیات بیشتری از ماجرا را می‌گوید، همان‌طور که در آوریل ۱۹۹۲ در سخنرانی‌اش در کمیته روابط عمومی آمریکا و اسرائیل گفت که مایر «پشت سر هم سیگار می‌کشید، و دود به هوا می‌داد و ریه‌های مرا را پر از دود می‌کرد».

یادداشت محرمانه اسرائیل از این نشست، که اولین بار ناداو ایال، روزنامه‌نگار اسرائیلی، آن را گزارش کرد، برخی از جزئیات مکرر روایت آقای بایدن را تایید می‌کند.

۸/ حوزه دیپلماتیک

اظهارات: هشدار بایدن به نخست‌وزیر در آستانه جنگ مبنی بر اینکه اسرائیل باید کمی نرمش نشان دهد، پیشگویانه است. برخی مورخان می‌گویند امتناع گلدا از بررسی طرح دیپلماتیک ابتکاری مصر به جنگ منجر شد. حرف بایدن حاکی از این است که اسرائیل یکجانبه عمل کرده است.

۹/ بحث نرمش جالب است. تنها زمانی که اسرائیل دست به چنین اقدامی زد در سال ۲۰۰۵ بود که آریل شارون در مقام نخست‌وزیر وقت، عقب‌نشینی اسرائیل از نوار غزه را آغاز کرد. حرف زیاد است.

بخشی از مدرک اصلی.

ــ ناداو ایال (Nadav_Eyal@)

آقای بایدن در مقام سناتور تازه‌منتخب با مایر ملاقات کرد. و آن‌ها درباره موقعیت نظامی اسرائیل نسبت به همسایگانش بحث کردند. اما فقط یک مشکل در روایت بایدن از این رویدادها وجود داشت.

در سال ۱۹۶۷، آقای بایدن دانشجوی سال دوم حقوق در دانشگاه سیراکیوز بود، و مایر تا دو سال دیگر هنوز رئیس دولت اسرائیل نمی‌شد.

این ملاقات در سال ۱۹۷۳ و درست قبل از جنگ سه‌هفته‌ای یوم کیپور بین اسرائیل و ائتلاف کشورهای عربی رخ داد.

سفر آقای بایدن به اسرائیل، پس از دیدار با انور سادات، حاکم وقت مصر انجام شد، که ظاهرا به او اطمینان داد که مصر برتری نظامی اسرائیل را می‌پذیرد (اما فقط یک ماه بعد، دستور حمله غافلگیرانه‌ای به اسرائیل را صادر کرد).

این جنگ چهارمین جنگ بزرگی بود که اسرائیل از زمان تاسیس دولت یهودی در سال ۱۹۴۸ درگیر آن شد، و در نهایت با پیشروی اسرائیل تا ۱۱۲ کیلومتری قاهره و ۳۲ کیلومتری دمشق، پایتخت سوریه، با تحقیر کردن ارتش‌های عرب پایان یافت.