فرمان تازه رهبر طالبان با مضمون کهنه حقوق زنان

در این فرمان رهبر طالبان دستورهایی داده است که از قبل در افغانستان قابل اجرا بود

 زنان تاکنون چندین بار در اعتراض به تبعیض غیرانسانی طالبان علیه زنان تجمع کرده‌اند‌ که هر دفعه سرکوب شده است‌ــ Hoshang Hashimi / AFP

ساعاتی پیش، فرمان تازه‌ای از ملا هبت‌الله آخوندزاده، رهبر طالبان، در مورد حقوق زنان در صفحات رسانه‌های اجتماعی سخنگوهای این گروه منتشر شد. ذبیح الله مجاهد در صفحه توییترش این فرمان را منتشر کرده است.

این فرمان که به زبان های فارسی و پشتو است، حرف تازه‌ای ندارد جز همان اصول حقوق زنان از لحاظ شرعی.

در ماده اول این فرمان گفته شده است که رضایت دختران بالغ در زمان نکاح ضروری است و هیچ‌کس حق ندارد بدون رضایت دختر، او را به اکراه و اجبار به نکاح کسی در بیاورد.

در ماده دوم این فرمان آمده است که زن مال نیست، بله انسان آزاده و اصیل است و کسی حق ندارد او را در بدل صلح (بد) به کسی بدهد. بد دادن شیوه‌ای است که در افغانستان رایج است و برای صلح کردن میان دو خانواده یا دو قبیله، دختری به نکاح به خانواده یا قبیله دیگر آورده می‌شود. معمولا در چنین وصلت‌هایی، دختر زندگی بسیار تلخ و سختی را تجربه می‌کند.

در ماده سوم فرمان ملا هبت‌الله آمده است که پس از وفات شوهر و گذشت عده شرعی، زن بیوه را نه برادر متوفی می‌تواند به عقد خود درآورد و نه کسی دیگر. زن خود اختیار نکاح و سرنوشت خود را دارد.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در ماده چهارم این فرمان ذکر شده است زن بیوه از شوهر تازه خود نیز حق دریافت مهریه دارد.

در ماده پنجم این فرمان گفته شده است که زنان در میراث شوهر، فرزند و پدر حق ثابت و بدون تغییر دارند و هیچ‌کس نمی‌تواند آنان را از این حق محروم کند.

ماده ششم این فرمان تذکر داده است کسی که چندین زن دارد، مکلف است تا عدالت و حقوق زنان خود را طبق موازین شرعی اجرا کند.

در این فرمان شش ماده‌ای به وزارت حج و اوقاف دستور داده شده است که  علما و خطیبان مساجد را تشویق کنند از طریق منابر در مورد حقوق زنان تبلیغ و مردم را برای اعاده حقوق زنان ترغیب کنند.

همچنین به وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان نیز دستور داده شده است تا از طریق وسایل ارتباط جمعی، این مسائل را به گوش مردم برسانند. به دادگاه عالی افغانستان نیز دستور داده شده است تا به شکایات زنان از ظلم و ستم بر آنان و تضییع حقوقشان، سریع رسیدگی شود.

اما فرمان رهبر طالبان حرف تازه‌ای ندارد. تمام دستورهایی که رهبر طالبان در مورد حقوق زنان داده مسائلی است که در قانون مدنی افغانستان در نظر گرفته شده است، ضمن آنکه دولت پیشین قانون منع خشونت علیه زنان را نیز تصویب کرده بود.

اما به‌دلیل عرف و سنت‌های رایج در افغانستان، این قوانین هیچ گاه کامل اجرا نشده است. به‌طور مثال، در مناطق زیادی از افغانستان زن بیوه بخشی از ملک خانواده شوهر محسوب می‌شود و خانواده شوهر می‌تواند او را به هر کسی که مطلوب بداند شوهر دهد؛ معمولا زنان بیوه به برادرشوهر داده می‌شوند.

همچنین رضایت دختر هنگام عقد بسیار به‌ندرت در نظر گرفته می‌شود؛ در چنین احوالی، رئیس خانواده که معمولا پدر است، اختیار کامل را برای شوهر دادن دختر دارد.

به نظر می‌رسد هدف فرمان تازه رهبر طالبان در مورد حقوق زنان انحراف افکار عمومی از اعتراض‌های زنان در مورد حق تحصیل، کار و مشارکت سیاسی باشد. از آغاز سلطه مجدد طالبان بر افغانستان، زنان تاکنون چندین بار در اعتراض به تبعیض غیرانسانی طالبان علیه زنان تجمع کرده‌اند. این اعتراض‌ها هر بار سرکوب شده است. اما حالا، طالبان می‌خواهند با این فرمان نشان دهند که به حقوق زنان احترام می‌گذارند.