بیوه آخرین دیکتاتور نظامی کره جنوبی به دلیل «درد و زخم» ناشی از حکومت همسرش، عذرخواهی کرد.

لی سون-جا که همسرش چون دو-هوان در ۲۳ نوامبر در سن ۹۰ سالگی درگذشت، روز شنبه گفت که برای جنایاتی که گفته می‌شود در دوران دیکتاتوری وحشیانه او ارتکاب ‌یافته «عمیقا متاسف» است، اما بیان نکرد که آن جنایات چه بوده‌اند، و همین امر سیلی از انتقادات را به سوی او روانه کرد.

چون دو-هوان در کودتای سال ۱۹۷۹ قدرت را در کره جنوبی به دست گرفت و بر کشتار وحشیانه صدها فعال دموکراسی‌خواه در شهر گوانگجو در سال ۱۹۸۰ نظارت کرد.

خانم لی در آخرین روز از مراسم تشییع جنازه پنج روزه با حضور بستگان و دستیاران سابق همسرش، سخن می‌گفت.

خانم لی پیش از سوزانده شدن جسد همسرش و سپردن خاکستر آن به یک آرامگاه یادبود، در بیمارستان سِوِرانس سئول گفت: «در حالی که امروز مراسم تشییع جنازه را به پایان می‌رسانیم، می‌خواهم از طرف خانواده‌مان از افرادی که در دوران ریاست‌ جمهوری شوهرم دچار رنج و آسیب شده‌اند، عذرخواهی کنم.»

با این حال، این عذرخواهی مورد قبول منتقدان واقع نشد و آنان یادآور شدند که این کلمات برای التیام عواقب ناشی از کشتار و اقدامات رژیم وحشیانه او، مفهوم چندانی ندارد.

آقای چون هرگز به دلیل آن قتل‌عام پوزش نخواسته بود. او حتی پس از پایان حکومتش، در اواخر عمر خود، جنجال‌های زیادی به راه انداخت.

او در سال ۲۰۰۳، پس از ادعای آن که مجموع دارایی‌هایش تنها ۲۹۱ هزار وون (۲۴۵ دلار) پول نقد، دو سگ، و برخی لوازم خانگی است، در حالی که میلیاردها [وون] جریمه به دولت بدهکار بود، خشمی سراسری برانگیخت.

همچنین، مشخص شد که چهار فرزند او زمین‌های وسیعی در سئول و ویلاهای لوکسی در ایالات متحده دارند.

به گزارش خبرگزاری یونهاپ، خانم لی در طول مراسم مدعی شد که به یاد می‌آورد که شوهرش گفته بوده است، «همه چیز تقصیر من و به خاطر فقدان فضیلت در من بود».

با این حال، از چو جین تائه، از مقامات ارشد بنیادی که از قربانیان گوانگجو نمایندگی می‌کند، نقل شده است که این اظهارات «سخنانی بی‌معنی هستند که از روی تعارفات مودبانه بیان شده‌اند.»

او به اسوشیتدپرس گفت که برای حمایت از «عذرخواهی عمیق» خانم لی، خانواده او باید در تلاش‌های حقیقت‌یاب در خصوص خطاهای آقای چون شرکت کنند.

به همین ترتیب، لی جائه میونگ، وکیل سابق حقوق مدنی و نامزد فعلی ریاست جمهوری برای انتخابات مارس ۲۰۲۲، اظهارات این بیوه را رد کرد و گفت که او «به شهروندان گوانگجو و مردم ما» توهین کرده است.

او به خانم لی به دلیل اشاره صریح به «زمان حضور شوهرم در مقام سیاسی» در اظهاراتش حمله کرد و این پرسش را مطرح کرد که آیا او عمدا قربانیان گوانگجو را از عذرخواهی خود حذف کرده است؟

هرچند کودتا در سال ۱۹۷۹ رخ داد، آقای چون در سپتامبر ۱۹۸۰، یعنی ماه‌ها پس از کشتار گوانگجو در ماه مه، رسما خود را رئیس دولت نامید.

 یونهاپ از یکی از دستیاران سابق آقای چون که نامش فاش نشد، نقل کرده است که «[خانم لی] این اظهارات را در رابطه با قیام ۱۸ مه بیان نکرده است.»

او با اشاره به حکومت نظامی وحشیانه چون، گفت: «در دوران ریاست جمهوری او، دانشجویانی بودند که به دست پلیس زیر شکنجه جان سپردند.»

مرگ آقای چون یک ماه پس از مرگ روه تائه وو، همدست او در کودتا و رئیس جمهوری بعدی کره جنوبی که در ۲۶ اکتبر درگذشت، رخ داد.

روه نقش مهم اما بحث‌برانگیزی در گذار کره جنوبی به دموکراسی ایفا کرده بود.

چون، زمانی که در اواسط دهه ۱۹۹۰ محاکمه شد، عذرخواهی نکرد و گفت: «مطمئنم که اگر وضعیت مشابهی پیش بیاید، همان کار را خواهم کرد.»

با آن که روه به حبس طولانی‌مدت، و چون به اعدام محکوم شد، کیم یانگ سام، رئیس جمهوری سابق، آن دو را مورد عفو قرار دارد و در سال ۱۹۹۷ از زندان آزاد کرد.

گزارش تکمیلی از اسوشیتدپرس