هرساله صدها هزار مرد کچل از سراسر دنیا کوله‌بار سفر خود را بسته و راهی ترکیه می‌شوند به این امید که در درمانگاه‌های آنجا، موهایشان را پس گیرند. این سفرها گردش مالی صنعت پیوند موی این کشور را به یک میلیارد دلار رسانده است.

برای ساکنان استانبول دیدن سرهای باندپیچی‌شده مردان کلاه به سر عادی شده است. تخمین زده می‌شود که سالانه بیش از دویست هزار مرد برای کاشت مو به ترکیه سفر می‌کنند اما آمار دقیقی در این زمینه در دست نیست. احتمالاً روزانه پانصد تا بیش از دو هزار عمل پیوند مو در ترکیه انجام می‌شود.

با اوج گرفتن تقاضا و افزایش درمانگاه‌ها در سراسر ترکیه، برخی متخصصان نگران‌اند که در این امر منافع جای دغدغه ایمنی و سلامت مراجعین را گرفته باشد.

سهل‌انگاری پزشکی درباره جوانی که ماه گذشته در پی انجام عمل پیوند مو در بیمارستانی در استانبول جان خود را از دست داد، این موضوع را به سر خط خبرهای گردشگری پزشکی ترکیه برد. دادستانی باکرکوی در استانبول می‌گوید ابراهیم گل در زمان برداشت فولیکول مو از پشت سر، دچار حمله قبلی شد. پزشکان مسئول، نظارت کافی بر روی بیمار نداشتند.

صنعت کاشت موی ترکیه با مرکزیت استانبول بیش از یک میلیارد دلار ارزش دارد؛ اما کلینیک‌هایی که این خدمات را ارائه می‌دهند تحت نظارت دقیقی نیستند و اکنون نه پزشکان که دستیارها هستند که بیشتر کار را انجام می‌دهند. با گسترش این بخش برخی از کارشناسان در داخل و خارج این سؤال را مطرح کرده‌اند که آیا در این صنعت سود بر سلامت بیماران اولویت یافته است.

 پیوند مو ازنقطه‌نظر پزشکی، یک عمل جراحی است و هر عمل جراحی باید توسط پزشک متخصص صورت بگیرد. منتقدان میگویند انجام جراحی پیوند مو توسط غیرمتخصصان می‌تواند فاجعه‌آمیز باشد.

امروزه عمدتاً برای پیوند مو (کاشت دوباره مو) از روشی به نام FUE یا استخراج واحد فولیکولی استفاده می‌شود که فولیکول مو را از ناحیه پشت سر که به بانک مو معروف است برداشته و در نواحی خالی از مو و جلوی سر می‌کارند. این عمل در بهترین کلینیک‌های ترکیه با احتساب هزینه هتل بین چهار تا پنج هزار دلار هزینه خواهد داشت و بااین‌وجود این مبلغ تنها نیمی از هزینه عمل مشابه در درمانگاه‌های آمریکا، انگلیس و اتحادیه اروپا است.

هرچند که یافتن آمار دقیق تعداد درمانگاه‌های پیوند مو در ترکیه بسیار دشوار و حتی غیرممکن است، اما یافتن یکی از این مکان‌ها در شبکه‌های اجتماعی و اینترنت کار آسانی است.

اغلب جوانانی که موهای خود را ازدست‌داده‌اند به هر روشی برای بازپس‌گیری آن‌ها متوسل می‌شوند و ترکیه یکی از گزینه‌های بسیار در دسترس و ارزان پیش رو است. این بازار پررونق به جوانان ترک هم کمک زیادی کرده است. آن‌ها که نیازی به هزینه‌های جانبی همچون هتل، مترجم و هزینه سفر ندارند، با مبلغ بسیار کمتری که چیزی حدود حقوق یک ماه یک مدیر میانی در ترکیه است می‌توانند به خواسته خود برسند.

مراکز پیوند مو در ترکیه هر ساله هزاران دلار را خرج تبلیغات می‌کنند و این تبلیغات به کسانی که با مشکل از دست دادن موهای خود دست‌وپنجه نرم می‌کنند مدام گوشزد می‌کند که راه‌حل‌هایی برای رفع همیشگی این مشکل وجود دارد. اما مانند تمام تجارت‌های پرسود، بازار کلاه‌برداری و نقص در خدمات‌دهی و دروغ‌های تبلیغاتی هم داغ است.

وجود کلینیک‌هایی که خدماتشان در سطح استاندارد نیست، مشکلات عفونت بعد از عمل، پیوند ناقص در برخی افراد که مجبور به چندین بار تکرار عمل پیوند مو برای تصحیح نخستین پیوند می‌شوند، اعتبار این تجارت را به خطر انداخته است.

تخمین زده می‌شود که امروزه تنها ۱۰ درصد از کلینیک‌های استانبول به پیوند مو به شکل یک عمل جراحی و یک مسئله پزشکی نگاه کنند. برای اکثر این کلینیک‌ها پیوند مو یک کسب‌وکار است و همین امر باعث پایین آمدن هزینه‌ها شده است.

 اگر مراجع بخواهد یک پزشک از ابتدا تا انتها بر عمل پیوند موی او نظارت داشته باشد، هزینه بسیار بیشتری را روی دست او خواهد گذاشت بنابراین در برخی کلینیک‌ها، تکنسین‌ها و دستیارها این عمل را انجام می‌دهند. آن‌ها دستمزد کمتری از پزشک دریافت می‌کنند.

پزشکان ترکیه معتقدند که زمان آن رسیده که برای این بخش قوانین سخت‌گیرانه‌تری وضع‌شده و کلینیک‌های پیوند مو تحت نظارت دقیق قرار بگیرند، هر چند این نگرانی نیز وجود دارد که در صورت وضع قوانین سفت‌وسخت، این کسب‌وکار به فعالیت زیرزمینی و بازارهای غیرقانونی روی بیاورد.

 در هر حال اگر قصد دارید برای ترمیم مو به ترکیه سفر کنید به این نکات توجه کنید:

ابتدا از اعتبار کلینیک مطمئن شوید. به تصاویر تبلیغاتی اعتماد نکنید. به‌راحتی با جستجوی نام کلینیک می‌توان در شبکه‌های اجتماعی بیماران ناراضی را پیدا کرد و دلیلش را پرسید. در ترکیه وب‌سایت شکایت دارم بسیار موردعلاقه مردم است. به‌راحتی می‌توانید شکایت‌های مطرح‌شده از کسب‌وکارها در این کشور، پاسخ و حل‌وفصل آن مطلع شوید.

اگر می‌خواهید در هزینه‌ها صرفه‌جویی کنید و راهی یکی از کلینیک‌هایی شوید که احتمالاً تکنیسین‌ها در آن عمل پیوند را انجام می‌دهند، اطمینان حاصل کنید کلیه مراحل کار توسط یک پزشک کنترل خواهد شد. پزشکان به دلیل نگرانی از دست دادن جواز طبابت، حساسیت‌های بیشتری نسبت به تکنیسین‌ها دارند. نام پزشک خود را در وب سایت وزارت بهداشت ترکیه جستجو کنید تا مطمئن شوید پروانه طبابت دارد. 

از پزشک بخواهید تمام مراحل را برای شما با ذکر عوارض احتمالی توضیح دهد و سوابق پزشکی خود را در صورت لزوم در اختیار آن‌ها بگذارید.

 در هیچ مرحله از پیوند، فراموش نکنید که شما درگیر یک جراحی روی پوست خود هستید. تمام موارد عنوان شده توسط پزشک را در دوران نقاهت رعایت کنید. هرگز این جراحی را با یک فرایند مربوط به سالن‌های زیبایی اشتباه نگیرید.

ساده‌انگاری عمل پیوند مو باعث می‌شود هم شما حساسیت‌های پزشکی را درباره خود نادیده بگیرید و هم کلینیک‌ها دراین‌باره سهل‌انگارانه رفتار کنند.

فراموش نکنید عمل پیوند مو یک فرایند زمان‌بر، کسل‌کننده و اندکی دردناک است و برای دیدن نتیجه واقعی بین شش ماه تا یک سال زمان نیاز دارید؛ بنابراین اگر به دنبال معجزه یک‌شبه یا درمان فوری هستید سراغ این جراحی نروید.