کنشگران هشدار داده‌اند بیش از ۲۰۰ قاضی زن که در مخفیگاه‌هایشان در افغانستان گیر افتاده‌اند، با خطر کشته شدن به دست طالبان مواجه‌اند. این در حالی است که طالبان هزاران زندانی از جمله تروریست‌ها و فعالان ارشد گروه القاعده را آزاد کرده‌اند.

کنشگران در مصاحبه با ایندیپندنت گفته‌اند این قضات که برای بسیاری از مجرمان آزاد شده کنونی حکم حبس صادر کرده بودند، اکنون که این زندانیان آزاد شده‌اند، از جان خود بیمناک‌اند.

یک قاضی زن افغان که اکنون در جایی در افغانستان مخفی است، گفته است می‌ترسد طالبان یا زندانیان تازه آزاد شده او را پیدا کنند و بکشند. این قاضی ۳۸ ساله که قبلا در استان ننگرهار در شرق این کشور زندگی می‌کرد، مجبور شده است از آنجا فرار کند. او گفته است که چند روز پیش طالبان به خیابانی که او در آنجا زندگی می‌کرده آمده و از اهالی خانه‌ محل اختفای این قاضی زن را جویا شده‌اند.

این قاضی زن در مصاحبه با ایندیپندنت گفت: «نمی‌دانم چطور از جای من باخبر شدند. اگر طالبان پیدایم کنند ممکن است مرا بکشند. خیلی می‌ترسم. طالبان همه‌جا هستند. گاهی می‌آیند و از همسایه‌ها سراغ قاضی‌ها یا سایر مقام‌های دولتی زن از جمله کارکنان ارتش یا زنان خبرنگار را می‌گیرند.»

این قاضی زن گفت یکی از اعضای جوان طالبان که هشت ماه پیش در دادگاه علیه‌ او حکم داده بود، در طول هفته پیش او را آزار و اذیت کرده است. به ادعای او، آن مرد همسر جوان خود را کشته بود. وی افزود: «این مرد زنش را به بدترین شکل شکنجه داده بود. صورت زن کبود شده و مرده بود. وقتی عکسش را دیدم خیلی ترسیدم. با مجرم صحبت کردم و گفتم چرا با همسرت چنین کردی؟ این مرد در پایان دادگاه گفت که وقتی از زندان آزاد شوم، آنچه با زنم کردم با تو هم می‌توانم بکنم. حرفش را جدی نگرفتم ولی حالا که طالبان به قدرت رسیده‌ و زندانی‌ها را آزاد کرده‌اند، این مرد به من تلفن کرده است. یک هفته است به من زنگ می‌زند. بارها تماس گرفته است.»

به گفته وی، آن مرد ادعا کرده که اطلاعات شخصی او را از دادگاه محل کار سابقش گرفته است. او که اخیرا در یک نیمه‌شب به ناچار از استان محل زندگی خود گریخته است، مدارکی را جا گذاشته که می‌ترسد آن مرد آن‌ها را پیدا کرده باشد.

وی اظهار داشت: «ما در مجتمع قضایی زندگی می‌کردیم. گمان می‌کنم مدارکم را پیدا کرده است. او به من گفت که حالا بسیار قدرتمندم. هرجا باشی راحت پیدایت می‌کنم.»

وی می‌افزاید که اینک بیشتر وقت خود را در خانه می‌گذراند اما وقتی گاهی به خود جسارت می‌دهد و بیرون می‌رود، اعضای طالبان در خیابان تفنگ‌ها را به سویش نشانه می‌روند و به او می‌گویند به خانه بازگردد.

او که قاضی مبارزه با خشونت علیه زنان است، تنها قاضی زن در استان محل زندگی خود بوده و به همین علت معروف است.

او گفت: «سعی می‌کنم بخوابم ولی بیشتر اوقات نمی‌توانم زیرا فکر وضعیت قاضی‌ها نمی‌گذارد. بچه‌هایم گریه می‌کنند و ترسیده‌اند. بیش از ۲۰۰ قاضی زن در افغانستان وجود دارد. یک گروه واتساپی داریم که همه قاضی‌های زن عضو آن‌اند. همه شرایطی مشابه من دارند. پولی هم ندارند؛ زیرا بانک‌ها بسته‌اند.»

این قاضی زن افغانستان از جامعه بین‌الملل خواست به قاضیان زن کمک کنند و هشدار داد جان آنان به شدت در خطر است.

او افزود: «اگر می‌خواهید کمکمان کنید لطفا همین حالا کمک کنید. شاید فردا خیلی دیر باشد. وقتی طالبان ما را دستگیر کرد و کشت، دیگر خیلی دیر است. برایمان مهم نیست که شغلمان را از دست داده‌ایم. مهم نیست بی‌خانمان شده‌ایم. فقط به فکر جان خود و فرزندانمانیم. حالا هر چیزی ممکن است. طالبان ممکن است در خانه بیایند و هر کاری با من بکنند. ممکن است مرا شکنجه کنند تا اطلاعات بگیرند. ممکن است فرزندانم را شکنجه کنند. هیچ‌کس نمی‌تواند جلویشان را بگیرد.»

ماه گذشته با خروج ارتش ایالات متحده و سایر کشورهای غربی از افغانستان کنترل این کشور به دست طالبان افتاد. آخرین باری که این گروه اسلامگرای تندرو بر این کشور مسلط بودند، کار کردن زنان و مدرسه رفتن دختران ممنوع بود و زنان فقط با همراهی یک خویشاوند مرد می‌توانستند از خانه خارج شوند.

افغانستان در مجموع حدود ۲۵۰ قاضی زن دارد اما در هفته‌های اخیر تعداد کمی از آنان موفق شدند از این کشور فرار کنند.

مرضیه باباکرخیل، قاضی سابق دادگاه خانواده در افغانستان، هم‌اکنون در لندن زندگی می‌کند. وی می‌گوید که قاضی‌های و وکلای بریتانیایی به برخی قاضی‌های زن افغان کمک کرده‌اند از کشور خارج شوند اما ۲۲۰ قاضی زن هنوز در افغانستان‌اند.

این زن ۵۵ ساله که کارزاری برای نجات جان قاضی‌های زن از افغانستان به راه انداخته، در مصاحبه با ایندیپندنت گفته است که فرزندان قاضی‌های زن از ترس جانشان نمی‌توانند به مدرسه بروند. او گفت: «طالبان قاضی‌های زن را تهدید کرده‌اند و دنبالشان می‌گردند. همه قاضی‌ها ترسیده‌اند. این هفته یکی از آن‌ها به من گفت که به خانه‌اش رفته‌اند و برادرش را به دلیل شغل خواهرش به شدت کتک زده‌اند. برخورد طالبان با تمام کنشگران زن بسیار بی‌رحمانه است؛ مخصوصا با قاضی‌های زن. آن‌ها زن را انسان نمی‌دانند. تفسیر طالبان از اسلام اشتباه است. طبق اطلاعاتی که از قاضی‌ها دارم، آن‌ها حالا دو دشمن اصلی دارند؛ یکی طالبان و دیگری مجرمان. بعضی از آن‌ها تروریست‌‌ و در کار قاچاق کوکایین‌اند. سران نظامی طالبان نیز از زندان آزاد شده‌اند.»

خانم باباکرخیل که در سال ۲۰۰۸ به بریتانیا رفته، مدعی شده است که طالبان یک بار در سال ۱۹۹۷ در افغانستان و بار دیگر در سال ۲۰۰۷ در پاکستان برای قتل وی اقدام کرده‌اند. او می‌گوید که بار اول ۹ نفر از اعضای طالبان به خانه‌اش ریخته‌اند و او مجبور شده پنج ساعت در کوچه‌ای مخفی شود.

او گفت: «بی‌اجازه در را شکستند. می‌خواستند به من شلیک کنند. تمام خانه را به دنبال من می‌گشتند و از مادر و دو خواهرم سوال‌های زیادی در مورد من می‌پرسیدند.»

این کنشگر که در پاکستان نیز بنیادی برای تحصیل دختران بنا کرده است، مدعی شد که بار دوم طالبان در پاکستان قصد داشتند با خودرو او را زیر بگیرد. او می‌افزید در آن سانحه کمر و پایش آسیب دیده است.

رابرت باکلند، وزیر دادگستری بریتانیا، اخیرا گفته که دولت توانسته است ۹ قاضی زن را از این کشور خارج کند. به گفته آقای باکلند، «بسیاری از این قاضی‌ها مسئول اجرای قانون بودند و حق دارند با روی کار آمدن طالبان از عواقب کار خود بترسند.»

هدر بار، معاون مدیر بخش حقوق زنان سازمان دیده‌بان حقوق بشر، در مصاحبه با ایندیپندنت گفت: «حالا که زندانی‌ها را بدون استثنا آزاد کرده‌اند، کابوس‌های این زنان تحقق یافته است. برای آنکه از شر زندانیان در امان بمانند، تنها پناهشان خود طالبان‌اند. فکر نمی‌کنم دلیلی داشته باشد طالبان کاری برای حفاظت از آنان بکند یا بشود به طالبان اعتماد کرد، زیرا به نظر طالبان اصلا زن نباید قاضی شده باشد.»

در ماه ژانویه، مردان مسلح دو قاضی دادگاه عالی را به ضرب گلوله کشتند اما سخنگوی طالبان آن زمان گفت که این حمله‌ ارتباطی به این گروه ندارد.

پارسال (۲۰۲۰) و پس از آغاز مذاکرات صلح بین طالبان و دولت افغانستان که مورد حمایت ایالات متحده بود، خبرنگاران زن افغان و کارکنان بخش بهداشت و درمان در حمله‌هایی کشته شدند. طالبان مسئولیت این حملات را نپذیرفت اما وزرای دولت قبل، این گروه را مسئول آن جنایات خواندند.