مطرح شدن مجدد «حق بازگشت» و تشدید تنش میان اسرائيل و فلسطین

اهالی منطقه الشرف در بیت‌المقدس شرقی، خواستار بازگشت به خانه‌های خود هستند

منطقه سلوان در بخش شرقی شهر بیت‌المقدس. عكس از:  AFP

پس از گذشت کمتر از هفت ماه از اشغال بیت‌المقدس شرقی توسط اسرائیل در سال ۱۹۶۷، اسرائيل دستور خلع ید از محله الشرف در جنوب قدس قدیم را صادر كرده و بیش از ۳ هزار شهروند فلسطینی ساکنان این منطقه را اخراج کرد. سپس نام این منطقه را به «محله یهودی» تغییر داد و مهاجران اسرائیلی را جایگزین فلسطینی‌ها کرد.

با آن‌که اسرائیل در جریان جنگ سال ۱۹۶۷، «محله مغربی‌ها» در مجاورت محله الشرف را تخریب کرد و همه ساکنان آن را از خانه‌هایی آن‌ها اخراج کرد، اما تا ماه آوریل سال ۱۹۶۸، هیچ تصمیمی در قبال این منطقه گرفته نشد، تا این‌که پینهاس ساپیر، وزیر دارایی وقت اسرائیل دستور خلع ید از ۱۱۶ دونوم (۱۱۶۰۰۰ متر مربع) از اراضی محله الشرف در جنوب بیت‌المقدس قدیم را صادر کرد. در نتیجه، یهودیانی که در طول قرن‌های گذشته به عنوان یک اقلیت در این محله زندگی می‌کردند به تنها ساکنان این محله تبدیل شدند و فلسطینیانی که در این منطقه مشغول تجارت بودند، ناگزیر شدند به عنوان کارگر نزد یهودیانی که زمین‌ها و املاک آن‌ها را تصرف کرده بودند، کار کنند و در خانه‌های اجاره‌ای زندگی کنند.

فلسطینیانی که قبل از اشغال در محله الشرف زندگی می‌کردند، تأکید می‌کنند که اسناد رسمی عثمانی و اردنی را در اختیار دارند که مالکیت آن‌ها را بر املاک و مستغلات در این محله ثابت می‌کند، اما اسرائيل نمی‌خواهد اسناد و مدارک فلسطینی‌ها را به رسمیت بشناسد. دولت اسرائیل، اراضی فلسطینیان را به بهانه‌ای حفاظت از «منافع عمومی» تصرف کرد، سپس مهاجران یهودی را جایگزین ساکنان اصلی در این منطقه کرد. مشهورترین صاحبان املاک و مستغلات در این محله عبارت اند از خانواده‌های «بشیتی»، «نمری»، «رصاص»، «نشاشیبی»، «دجانی» و «حسینی»،. البته برخی از خانواده‌های فلسطینی ساکن این منطقه املاک خود را وقف کردند تا از فروش آن‌ها جلوگیری کنند.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

در همین حال، مروان بشیتی، عضو کمیته پیگیری موقوفات «بشیتی»، گفت «ما از یهودیانی که املاک ما را تصرف کرده اند، می‌خواهیم هرچه زودتر خانه‌ها و مغازه‌های ما را در این محله ترک کنند، زیرا ما قصد بازگشت به املاک خود را داریم.» مروان بشیتی افزود که اسرائیل از به رسمیت شناختن اسنادی که مالکیت فلسطینی‌ها را بر املاک و مستغلات آن‌ها در محله الشرف ثابت می‌کند، امتناع می‌ورزد، در حالی‌که اسناد مزبور از سوی دفتر رسمی اراضی عثمانی و تُرک صادر شده است، با این حال، دادگاه‌های اسرائیل، اسناد جعلی که مدعی مالکیت یهودیان بر املاک و مستغلات در محله شیخ جراح در بیت‌المقدس شرقی می‌باشد را مورد پذیرش قرار می‌دهند.

خانواده‌های فلسطینی علاوه بر مراجعه به دادگاه‌های اسرائیل، در سال ۲۰۰۴، به دیوان بین‌المللی دادگستری نیز مراجعه کردند تا حقوق خود را دوباره به دست آورند.

قابل ذکر است که کنیسای خوربای یهودی که در سال ۱۷۰۰ ساخته شده است در محله الشرف واقع است. این کنیسه در نتیجه یک زمین لرزه در پایان قرن نوزدهم تخریب شد، سپس اسرائیل در سال ۲۰۱۱ باردیگر آن را بازسازی کرد. این در حالی است که خانواده بشیتی می‌گویند اسنادی را دراختیار دارند که مالکیت آن‌ها را بر زمینی که کنیسای خوربای در آن ساخته شده است، تأیید می‌کند. مروان گفت که او فرزندانش را به محله می‌برد و خانه‌های نیاکان خود را به آن‌ها نشان می‌دهد تا ادعای اسرائيل مبنی بر این‌که «پیران می‌میرند و جوانان فراموش می‌کنند»، را رد کند.

در همین حال، احمد رویضی، یکی از مشاوران ریاست دولت فلسطین، گفت که دادگاه‌های اسرائیل «به محلی برای اثبات حق یهودیان شهرک نشین و سرقت اراضی و املاك و مستغلات فلسطینیان تبدیل شده‌اند" وی خاطرنشان كرد كه اسرائیل محله الشرف در شهر قدیمی بیت‌المقدس را به بهانه‌ای بهره‌جویی از آن برای منافع عمومی تصرف کرد، سپس آن را به یهودیان مهاجر واگذار کرد. احمد رویضی افزود که این روش یکی از ابزارهای دستیابی به اهداف سیاسی اسرائیل است، به ويژه این‌که دادگاه‌های اسرائیل در برخورد با فلسطینیان رفتار تبعیض آمیزی دارند و در حالی‌که «اسناد جعلی یهودیان را برای اخراج فلسطینی‌ها از خانه‌های آن‌ها را می‌پذیرند، از پذیرش اسناد اصلی صاحبان خانه‌هایی یادشده، امتناع می‌ورزند».

محله الشرف که در حال حاضر به عنوان «محله یهودیان» یاد می‌شود، یکی از سه محله در شهر قدیمی بیت‌المقدس است که مساحت آن حدود ۱۱۶۰۰۰ متر مربع است.

روز سه شنبه گذشته، به دنبال تخریب مغازه و خانه‌ای در محله سلوان در بیت‌المقدس شرقی توسط اسرائیل، درگیری میان پلیس اسرائیل و معترضان فلسطینی آغاز شد و در جریان آن، ۱۳ نفر زخمی و سه تن دیگر دستگیر شدند.

همچنان، پس از پایان مهلت مقرره برای صاحبان ۱۷ خانه در محله بوستان در بیت‌المقدس شرقی به بهانه‌ای نداشتن مجوز، مغازه قصابی یک شهروند فلسطینی به نام حربی الرجبی در محله بوستان توسط بولدوزر متعلق به شهرداری بیت‌المقدس تخریب شد. همچنان، عصر روز سه شنبه گذشته، شهرداری بیت‌المقدس دست به تخریب یک آپارتمان دیگر در محله سویح در منطقه سلوان زد و کلیه ساکنان آن را بی‌خانمان کرد.

از سوی دیگر، «آریه کینگ»، معاون شهردار بیت‌المقدس گفت که «دستور تخریب حدود ۲۰ ساختمان در منطقه سلوان صادر شده است و ۶۰ خانه دیگر نیز در معرض تخریب قرار دارند تا زمینه برای احداث پارک و ساختمان‌های عمومی در این منطقه فراهم شود.»

البته شهرک‌نشینان اسرائیلی در تلاش برای احداث «شهر داوود» بر ویرانه‌های منطقه سلوان هستند که محل زندگی بیش از ۵۰ هزار فلسطینی است. فلسطینیان ساکن سلوان می‌گویند که «اخذ پروانه ساخت تقریبا ناممکن شده است» و خاطرنشان می‌کنند که هدف از تخریب خانه‌ها، اخراج فلسطینیان از منطقه است، اما آریه کینگ گفت که شهرداری بیت‌المقدس با ساخت صدها خانه جدید برای فلسطینی‌ها در منطقه سلوان موافقت کرده است. در مقابل، فخری ابو دیاب، شهروند فلسطینی ساکن منطقه سلوان، گفت که درخواست مجوز توسعه خانه‌اش در منطقه سلوان، هفت بار از سوی شهرداری رد شده است و خاطرنشان کرد که «اگر موج تخریب کنونی ادامه پیدا کند، به زودی بیش از صد شهروند فلسطینی در این منطقه بی‌خانمان می‌شوند.»

© IndependentArabia

بیشتر از جهان