انتخابات ۱۴۰۰ در رسانه‌های اسرائیل

رسانه‌های اسرائیل هنوز دید عمیقی نسبت به سیاست در ایران ندارند 

صبح روز شنبه، همه رسانه‌های اصلی خبری در اسرائیل گزارش کردند که به‌نظر می‌رسد رئیسی پیروز شده است - ATTA KENARE / AFP

این‌که انتخابات ۱۴۰۰ در ایران عملا روندی برای انتصاب ابراهیم رئیسی بود، واقعیتی بود که از چشم رسانه‌های اسرائیل هم پنهان نماند. روزنامه‌نگاران اسرائیلی عادت دارند با زبانی تمسخرآمیز راجع به انتخابات‌های ایران صحبت کنند و فقط رویدادهایی بزرگ مثل جنبش سبز است که این جو را عوض می‌کند. این بار هم از قبل معلوم بود که دو نامزد غیرتندرو، محسن مهرعلیزاده و عبدالناصر همتی، اقبال چندانی ندارند و بنابراین پوشش رسانه‌های اسرائیل هم جدی و عمیق نشد. حتی نرخ بسیار پایین مشارکت در انتخابات هم چندان مورد توجه‌‌شان قرار نگرفت.

در روز انتخابات تنها رسانه اسرائیلی که به جای استفاده از آژانس‌های خبری بین‌المللی، گزارش‌های اختصاصی خودش را از ایران ارائه می‌کرد، شبکه دولتی تلویزیون موسوم به «کان» بود. در یکی از گزارش‌های این شبکه، صدای دختری ۲۰ ساله از تهران را شنیدیم که می‌گفت انتخابات در این شرایط بی‌معنی است و به همین علت او رای نخواهد داد. این‌جا بود که گزارشگر به مساله نرخ پایین مشارکت اشاره کرد و این‌که صف کباب در تهران در روز ۲۸ خرداد طولانی‌تر از صف رای‌گیری بود. این گزارش در ضمن بر تلاش‌های شخصیت‌های مختلف برای افزایش آرای مردم اشاره کرد؛ به‌خصوص حسن روحانی، رئیس‌جمهوری کنونی، و رئیسی. گزارش در ضمن اشاره کرد که در بعضی مناطق میزان مشارکت در انتخابات بالاتر از تهران بوده است. 

صبح روز شنبه، همه رسانه‌های اصلی خبری در اسرائیل گزارش کردند که به‌نظر می‌رسد رئیسی پیروز شده است. متاسفانه خبر چندانی از تحلیل جدی نتایج یا ویژگی‌های رئیسی و سایر نامزدها نبود. شبکه «کان» بار دیگر داده‌هایی عمومی ارائه کرد و البته به نرخ مشارکت ۴۸.۸ درصدی اشاره کرد، و نیز اعلام شکست زودهنگام همتی و محسن رضایی. به تبریک به رئیسی از سوی روحانی و خامنه‌ای نیز از سوی این شبکه اشاره شد و آن حرف‌های رهبر جمهوری اسلامی ایران که گفته بود مشارکت ایرانیان در انتخابات، پاسخی به تبلیغات دشمنان غربی ایران است.

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

دیگر نکته‌ای که به سرعت مورد توجه رسانه‌های اسرائیلی قرار گرفت، پیام‌های تبریک به رئیسی از سوی چهره‌هایی چون ولادیمیر پوتین، رجب طیب اردوغان، و بشار اسد، روسای جمهوری روسیه، ترکیه، و سوریه، و البته سازمان حماس بود. خبر این‌که سازمان‌های حقوق بشری جهان مانند «عفو بین‌الملل» خواهان رسیدگی به نقش رئیسی در جنایات دهه ۱۳۶۰ و پس از آن هستند، نیز مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت؛ گرچه توجه مشخص و ویژه‌ای به کشتار ۱۳۶۷ و ابعاد آن نشد. 

علاوه بر رسانه‌های تصویری، تارنما‌های روزنامه‌های مطرح اسرائیل مثل یدیعوت آخرونوت و معاریو  نیز این خبرها را تیترهای اصلی خود کردند. در روزنامه لیبرال‌مآب هاآرتص که معمولا دید عمیق‌تر و وسیع‌تری دارد، اشاره‌ای نیز به تبریک به رئیسی از سوی جواد ظریف، وزیر خارجه کنونی، شده بود و سخنان ظریف که از لزوم بازگشت آمریکا به برجام و وصول توافق جدید هسته‌ای گفته بود. این گفته ظریف شاید بیش از بقیه اخبار مربوط به انتخابات ۱۴۰۰، برای خیلی اسرائیلی‌ها حائز اهمیت باشد. توافق هسته‌ای مدت‌ها است موضوعی مطرح در جدال‌های سیاسی اسرائیل است. جالب آن‌جاست که حداقل برخی از اسرائیلی‌ها امیدوار بودند پیروزی رئیسی به خواست غالب در طبقه سیاسی اسرائیل که از میان بردن برجام باشد، جامه عمل بپوشاند. اما این واقعیت که رئیسی در مناظره‌های انتخاباتی از ادامه برجام گفته بود و این تحلیل که احتمالا برخی سیاست‌های دولت قبل در این زمینه ادامه یابند، تنها مورد توجه ناظران جدی سیاست ایران قرار گرفته است که صدایشان در رسانه‌های اسرائیل همیشه شنیده نمی‌شود. 

بسیاری از رسانه‌های اسرائیل با تیتر «جلاد» و «قاضی اعدامی» به استقبال رئيسی رفتند. اما به‌نظر می‌رسد تنها تارنمای «والا»‌ بود که توضیح داد که رئيسی چرا و چگونه به این لقب رسیده است. گای آلیستر در مقاله‌ای کوتاه توضیح داد که رئیسی در حال حاضر رئیس قوه قضائیه است، و در دوران جنگ ایران و عراق جزو هیئت مرگ چهار نفره‌ای بود که نقشی مستقیم در اعدام حداقل ۵۰۰۰ زندانی سیاسی داشت. 

روی‌هم‌رفته با این‌که نام ایران همیشه در سپهر سیاسی اسرائیل و رسانه‌های کشورمان شنیده می‌شود، با این‌که نخست‌وزیر قبلی، بنیامین نتانیاهو، شاید بیش از هر کشور دیگری از ایران و «خطر ایرانی» می‌گفت، جای تحلیل عمیق و جدی ایران در رسانه‌های اسرائیل هنوز خالی است. ایران‌شناسانِ زبده‌ای هم که در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی اسرائیل کار می‌کنند، باید حضور رسانه‌ای بیشتری داشته باشند تا درکی که از ایران وجود دارد، در اسرائیل بیشتر شود.