دولت ائتلافی جدید اسرائیل چه خواهد کرد؟

مواضع اعلام شده بنت با رویکرد همیشگی نتانیاهو تفاوت چشمگیری ندارد

دولت ائتلافی نفتالی بت، در مجموع هشت حزب از همه طیف‌های سیاسی را در بر می‌گیرد - EMMANUEL DUNAND / AFP

کنست (مجلس اسرائیل)، روز یکشنبه با رای موافق دادن به روی کار آمدن یک دولت ائتلافی جدید، به نخست‌وزیری ۱۲ ساله بنیامین نتانیاهو که دو دوره عهده‌دار این سمت بود، پایان داد.
رای نمایندگان مجلس با اکثریت ناچیز ۶۰ به ۵۹ رای به تصویب رسید ولی با به قدرت رسیدن نفتالی بنت، رئیس دفتر سابق نتانیاهو، فریاد شادی در صحن مجلس به هوا برخاست.
آقای بنت، رهبر حزب دست‌راستی «یمینا»، در راس ائتلافی شکننده و غیرمنتظره قرار دارد که اوایل ماه جاری در توافقی با یائیر لاپید، رهبر حزب نوبنیان میانه «یش عتید»، شکل گرفت.
این دو نفر سمت نخست‌وزیری را به صورت چرخشی تقسیم خواهند کرد. اول آقای بنت نخست‌وزیر خواهد شد و بعد از دو سال، جای خود را به آقای لاپید خواهد داد؛ البته با این فرض که در این مدت، اتحاد میان بنت که قبلا مدیر شرکتی نرم‌افزاری بوده با لاپید که سابقا مجری تلویزیون بوده است، پابرجا بماند.
فعلا آقای لاپید وزیر امور خارجه خواهد شد.
دولت ائتلافی این دو، در مجموع هشت حزب از همه طیف‌های سیاسی را در بر می‌گیرد که هیچ‌ وجه اشتراکی جز هدف مشترک برکناری نتانیاهو ندارند (هدفی که اکنون حاصل شده است).
این احزاب مجموعه گسترده‌ای از منافع را نمایندگی می‌کنند اما شاید در یافتن زمینه‌های بیشتری برای توافق، به مشکل برخورد کنند.
این ائتلاف، تندروهایی که قبلا متحد نخست‌وزیر برکنار شده و حامی شهرک‌های یهودی‌نشین در کرانه غربی رود اردن بودند را نیز شامل می‌شود؛ همچنین احزاب میانه-چپی که حامی تشکیل یک دولت فلسطینی در منطقه‌اند و حتی فهرست مشترک عربی (رعم)، که اولین حزب اسلام‌گرایی است که بخشی از یک ائتلاف حاکم در اسرائیل خواهد بود.
جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده، از تحولات آخر هفته در اسرائیل استقبال کرد. کاخ سفید در بیانیه‌ای اعلام کرد که «اسرائیل دوستی بهتر از ایالات متحده ندارد» و واشنگتن «در حمایت از امنیت اسرائیل تزلزل‌ناپذیر است».
بوریس جانسون، نخست‌وزیر بریتانیا و نارندرا مودی، نخست‌وزیر هند هم فورا در توییتر تبریک گفتند.
در تل‌آویو هزاران نفر برای استقبال از نتیجه رای‌ مجلس که پس از چهار انتخابات در دو سال گذشته به دست آمد، به خیابان‌ آمدند. یکی از شادی‌کنندگان در میدان رابین به رویترز گفت: «برای جشن گرفتن پایان یک عصر در اسرائیل، به اینجا آمده‌ام.»
آقای بنت روز یکشنبه، با تشریح نگرانی‌های داخلی خود، در سخنرانی‌اش در کنست گفت: «اسرائیل به ایران اجازه نخواهد داد به سلاح‌های هسته‌ای مسلح شود. اسرائیل از طرفین توافق [هسته‌ای با ایران] نیست و به حفظ آزادی عمل کامل خود ادامه خواهد داد.»
او درباره فوران ۱۱ روزه اخیر جنگ در غزه گفت: «امیدوارم آتش‌بس در جنوب پابرجا بماند؛ اما اگر حماس دوباره مسیر خشونت علیه غیرنظامیان اسرائیلی را انتخاب کند، به دیواری آهنین برخورد خواهد کرد.»

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)


هیچ‌یک از این دو موضع، با مواضع دست راستی و آشتی‌ناپذیر آقای نتانیاهو درباره مسائل دیرپای منطقه‌ای تفاوت چشمگیری نداشت و آقای بنت در بیشتر رویکردهای ملی‌گرایانه رئیس سابق خود، با او همصدا است.
این بر عهده آقای لاپید خواهد بود که بکوشد چنین مواضعی را تعدیل و آرام کند. انتظار می‌رود برای حفظ بقای ائتلاف چند تکه فعلی، مصالحه عاملی کلیدی باشد؛ بدون آن که بتوان هر هشت حزب عضو ائتلاف را دست‌کم تا حدی راضی نگه داشت، این خطر وجود دارد که دولت جدید دوباره راه را برای آقای نتانیاهو هموار کند. او طبعا می‌تواند بکوشد به عنوان مرد نیرومند و قابل اعتماد اسرائیل و با وعده برقراری نظم در بحبوحه آشوب، بازگردد.
آقای بنت به نوبه خود مخالف استقلال فلسطینی‌ها است و به‌ شدت از شهرک‌های یهودی‌نشین در کرانه غربی و اورشلیم شرقی حمایت می‌کند؛ مواردی که فلسطینی‌ها و بخش اعظم جامعه بین‌الملل، آن را مانعی عمده‌ بر سر راه صلح پایدار می‌دانند.
نبیل عبد ردینه، سخنگوی محمود عباس، رئیس دولت خودگردان فلسطینی، در واکنش به برکناری غافلگیرکننده آقای نتانیاهو از سوی ائتلاف گفت: «این یک مسئله داخلی اسرائیل است. موضع ما همیشه روشن بوده است؛ اینکه کشوری فلسطینی بر اساس مرزهای سال ۱۹۶۷ و بیت‌المقدس به عنوان پایخت آن را می‌خواهیم.»
آقای لاپید هم قرار بود روز یکشنبه در مجلس سخنرانی کند ولی -به گفته خودش به احترام مادرش- از این کار خودداری کرد، زیرا برخی حامیان نخست‌وزیر برکنار شده فریاد اعتراض سر دادند تا جایی که چند نفر از آن‌ها را از صحن مجلس بیرون کردند.
آقای لاپید برای تقبیح رقبای سیاسی خود، با یادآوری مادر ۸۶ ساله‌اش گفت که مادرش از حرکات آن‌ها «شرمسار» خواهد شد.
آقای نتانیاهو که در طول جلسه ساکت مانده و فقط با آقای بنت دست داده بود، در اولین سخنرانی خود در مقام رهبر مخالفان دولت، از دستاوردهای خود در ارتقای جایگاه اسرائیل تا حد یک «قدرت جهانی» ستایش کرد و سپس وعده داد که «این دولت افتضاح و خطرناک چپ‌گرا» را سرنگون کند.
سرانجام در آخرین ساعات شب یکشنبه، دولت جدید سوگند یاد کرد و صبح دوشنبه با اعلام سرپرست‌های جدید وزارتخانه‌ها کار خود را آغاز کرد.
ریوون ریولین، رئیس‌جمهوری اسرائیل که دوره زمامداری‌اش ماه آینده به پایان می‌رسد، بنت، لاپید و بقیه اعضای کابینه را در اقامتگاه خود در اورشلیم به حضور پذیرفت و با دولت جدید، عکس رسمی انداخت.
قرار است بعدازظهر دوشنبه، آقای بنت و نخست‌وزیر پیشین برای تحویل دولت دیدار کنند ولی بنا بر گزارش‌ها، از تشریفات رسمی خبری نخواهد بود.
داوید بیتان، از اعضای حزب لیکود نتانیاهو، به رادیوی ملی «کان» گفت که رهبر حزب حس می‌کند که ائتلاف به او «نارو» زده است و «نمی‌خواهد کوچک‌ترین مشروعیتی به این قضیه بدهد»، راهبردی که یادآور خودداری دونالد ترامپ، متحد اصلی نتانیاهو، از قبول شکست در انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در نوامبر سال گذشته یا شرکت در مراسم تحلیف آقای بایدن به عنوان جانشینش بود.
گزارش‌های تکمیلی از خبرگزاری‌ها

© The Independent

بیشتر از جهان