بازی دو سر برد ایران و چین در انبار نفت

در صورت آزادسازی ۱۴ میلیون بشکه نفت ایران در بنادر چین، بهای نفت تا ۷ دلار کاهش می‌یابد

Xu Congjun | Visual China Group | Getty Images

تانکرهای نفت ایران که به آرامی در بنادر چین پهلو گرفته‌اند، می‌توانند به یک تهدید برای بازار نفت و گفتگوهای تجاری چین و آمریکا تبدیل شوند ، اما به طور همزمان منافع تهران و پکن را تامین می‌کنند.

داده‌های شرکت‌های رهگیری کشتی‌ها حاکی از آن است که این تانکر‌ها در فاصله بین ژانویه تا می، بین ۱۲ تا ۱۴ میلیون بشکه نفت به بنادر چین حمل کرده‌اند. اما بار آنها از گمرک ترخیص نشده و فروش هم نرفته است.

به این ترتیب چین تحریم‌های آمریکا را نقض نکرده، اما در صورتی که تصمیم بگیرد این ذخیره‌های نفتی را وارد بازار کند، بهای نفت بین ۵ تا ۷ دلار برای هر بشکه پایین‌تر می‌آید.

سی ان بی سی، استفاده از این تانکرها را هم تهدیدی برای علاقمندان به افزایش بهای نفت در بازار اعلام کرده و هم خطری برای گفتگو‌های تجاری چین و آمریکا.

این درحالی است که نیویورک تایمز روز گذشته در گزارشی نوشت، ایران باوجود تحریم‌ها توانسته صادرات به برخی کشورها در شرق مدیترانه و چین را ادامه دهد. به گزارش این روزنامه آمریکایی از اردیبهشت ماه امسال که تحریم‌های نفتی به طور کامل اجرا می‌شوند، ۱۲ تانکر نفتی وارد بنادر این کشورها شده است.

اما گزارش سی ان بی سی حاکی از آن است که دست کم در مورد چین، بار این تانکرها خالی نشده و از گمرک عبور نکرده است.

جان کیلداف، بنیانگذار شرکت تجارت انرژی کپیتال به این خبرگزاری آمریکایی گفت:«در صورتی که چین تصمیم بگیرد انباشته‌های نفتی پنج ماهه خود را به فروش برساند یا از گمرک خود عبور دهد، بهای نفت به طور قابل ملاحظه‌ای افت پیدا می‌کند و از سوی دیگر احتمالا با واکنش تند دولت آمریکا مواجه خواهد شد».

برخی کارشناسان بر این باورند، چین و ایران برنده‌های این بازی خواهند بود. این در شرایطی است که به گزارش سی ان بی سی، ۲۰ میلیون بشکه نفت ایران همچنان در راه چین است. همچنین ایران میلیون‌ها بشکه نفت فروش نرفته نیز روی آب انبار کرده است.

باتوجه به تحریم‌ها، صادرات نفت ایران از حدود یک میلیون بشکه در فروردین ماه، به حدود ۱۰۰ هزار بشکه رسیده اما ایران نمی‌تواند از تولید نفت دست بکشد، زیرا این اقدام به آسیب دایمی به چاه‌های نفتی منجر خواهد شد. به بیان دیگر ایران ناگزیر به ادامه تولید است و باتوجه به هزینه سنگین نگهداری نفت روی تانکرهای شناور در آب، اینکه بتواند نفت روی آب مانده را به چین بفرستد، یک مزیت به شمار می‌رود، حتی اگر پولی بابت آن دریافت نکند.

از سوی دیگر بنادر چین به ایران امکان می‌دهد که میلیون‌ها بشکه را در آسیا ذخیره کند و در صورت تعدیل تحریم‌ها به سرعت آن را به مشتریان آسیایی برساند.

ایران سال‌های طولانی است که نفت خود را با تخفیف به چین می‌فروشد و بخشی از پول نفت با مشارکت شرکت‌های چینی در پروژه‌های داخل ایران، پرداخت می‌شود.

ذخیره‌ میلیون‌ها بشکه نفت در بنادر چین یک اهرم علیه تحریم‌های آمریکا نیز محسوب می‌شود. ریچارد نفیو، تحلیلگر انرژی در دانشگاه کلومبیا می‌گوید:« البته باید به این نکته توجه داشت که ایالات متحده و بخش خصوصی با سیستم رهگیری تانکرها از حجم نفت ذخیره شده در چین مطلع هستند و احتمالا راهکار‌هایی برای آن خواهند داشت».

برخی تحلیلگران نیز در مورد اقدام متقابل آمریکا و اعمال تحریم‌ها علیه شرکت‌های چینی هشدار می‌دهند که پیامد‌های جدی برای اقتصاد چین به همراه خواهد داشت. برای مثال آمریکا می‌تواند پالایشگاه‌های چین را تحریم کند.

اقتصاد چین در نتیجه جنگ اقتصادی با آمریکا و دیگر فاکتورهای اقتصادی، کمترین نرخ رشد در ۲۷ سال اخیر را به ثبت رسانده است.

در حال حاضر آمریکا تعرفه‌ای ۳۰۰ میلیارد دلاری روی محصولات چینی اعمال می‌کند و چین نیز برای تولیدات آمریکایی ۱۱۰ میلیارد دلار تعرفه در نظر گرفته است.