شرکت داروسازی «مدرنا» می‌گوید در حال تولید واکسن جدیدی است که در مقابل نوع جهش‌یافته ویروس کرونا که در آفریقای جنوبی ردیابی شده، مصونیت ایجاد می‌کند. مدرنا ضمن اشاره به اینکه واکسن جدید یک «بیمه‌نامه» است، می‌گوید واکسن‌های کنونی، همچنان علیه ویروسِ جهش‌یافته موثر است.

تجزیه و تحلیل‌هایی که از سوی این شرکت داروسازی آمریکایی انجام شده، نشان می‌دهد با تزریق واکسن، پادتن‌های ایجاد شده، قابلیت خنثی‌کردن عوارض ویروس کرونای بریتانیایی را دارد؛ ویروس جهش‌یافته‌ای که در ۶۰ کشور جهان منتشر شده است.

اما مطالعات نشان داده است واکنش پادتن‎‌های منتج از واکسن مدرنا، در مقابل نوع آفریقای جنوبی ویروس که به «۵۰۱.وی ۲» موسوم است تا یک ششم، کاهش یافته است. این موضوع، این نگرانی را به‌وجود می‌آورد که مصونیت فرد در مقابل آن، با گذشت زمان از بین برود.

اما مدرنا می‌گوید حتی در این ‌صورت پادتن‌ها «در سطحی بالاتر از انتظار، برای دادنِ مصونیت در مقابل ویروس باقی می‌مانند.»

این شرکت اکنون قصد دارد برای احتیاط، واکسنی تولید کند که مخصوص مقابله با ویروس «۵۰۱. پی۲» باشد. روز دوشنبه دکتر تال زَکس، کارشناس ارشد مدرنا گفت: «ما امروز این اقدام را انجام می‌دهیم که در صورت نیاز، از موارد ابتلا به ویروس پیشی گرفته باشیم. به این واکسن، به‌عنوان یک بیمه‌نامه نگاه می‌کنم. نمی‌دانم به آن نیاز خواهیم داشت یا نه. امیدوارم نداشته باشیم.»

مدرنا هنوز تاثیر واکسن‌های «ام‌آران‌ای» تولیدی خود را روی نوع جهش یافته برزیلی وروس ارزیابی نکرده است. گفته می‌شود این ویروس، از نظر جهش ژنتیکی به ویروس «۵۰۱. وی ۲» نزدیک بوده و به یکسان قابلیت سرایت دارد.

دکتر زکس می‌گوید: «انتظار ما این است که این ویروس (برزیلی)، بیشتر شبیه ویروس آفریقای جنوبی باشد. این دو ویروس، بیشترین شباهت را با یکدیگر دارند. انواع جدید ویروس، بروز خواهد کرد و ما به ارزیابی‌های خود از آنها ادامه خواهیم داد.»

مدرنا نخستین شرکت تولید دارو است که علنا اعلام کرده قصد دارد دست به تولید یک واکسن جدید بزند. هرچند هفته گذشته، ایندیپندنت آشکار کرد که تیم کارشناسی واکسن آکسفورد نیز در واکنش به بروز جهش‌های جدید ویروس کرونا، در تدارک طرح‌ریزی انواع جدید واکسن‌های خود است.

دانشمندان دانشگاه آکسفورد در حال ارزیابی تاثیر واکسن‌های خود روی انواع بریتانیایی و آفریقای جنوبی ویروس هستند که قرار است نتیجه آن در نیمه اول ماه آینده اعلام شود.

اما تیم آکسفورد، در مورد تولید واکسن، برخوردی توام با «احتمالات» دارد؛ به این معنی که بدون آنکه منتظر بروز جهش‌های دیگر شده یا صبر کند ببیند به چه نوع واکسنی نیاز است، انواع جدید واکسن‌های مبتنی بر حدسیات را تولید کند. پروفسور سارا گیلبرت، کارشناسان ارشد دانشگاه آکسفورد «فعالانه روی (این پروژه) کار می‌کند.»

نتیجه آزمایش‌های مدرنا بر روی نمونه خون افرادی که دو نوبت واکسن جدید را دریافت کرده‌اند، هنوز مورد تایید دیگر دانشمندان قرار نگرفته و منتشر نشده است.

استفان بانسل، مدیر عامل مدرنا می‌گوید این شرکت همکاری خود را در زمینه آزمایش قابلیت واکسن‌های جدید با انستیتوی بهداشت ملی آمریکا آغاز کرده است.

آقای بانسل گفت: « فکر می‌کنیم لازم است با تغییرات ویروس حرکت کنیم. داده‌های جدید، موید آن است که واکسن کووید این شرکت، باید قاعدتا در مقابل انواع جدید ویروس نیز مصونیت ایجاد کند.

«با درنظر گرفتن نهایت احتیاط و توسل به انعطاف‌پذیری واکسن‌های «ام‌آران‌ای» ما در حال تولید و آزمایش بالینی یک واکسن تقویت‌کننده علیه ویروس‌های آفریقای جنوبی هستیم تا ببینیم آیا این واکسن‌ها قابلیت تشدید توانایی پادتن‌ها مقابل این ویروس و جهش‌های بالقوه آینده را دارد یا نه.»

طرح و تولید واکسن‌های پیشین مدرنا، ۴۲ روز طول کشید. دکتر زکس، خوشبین و امیدوار است که تولید یک واکسن جدید «اینبار کمی سریعتر انجام شود اما نه خیلی.»

واکسن‌های «بیونتک/فایزر» نیز در مقابل نوع بریتانیایی ویروس که به «بی ۱.۱.۷» موسوم است، مصونیت ایجاد می‌کند، اما تحقیقات در مورد تاثیر آن روی ویروس «۵۰۱. وی ۲» همچنان در جریان است.

کارشناسان این دو شرکت می‌گویند «بعید به‌نظر می‌رسد که ویروس «بی ۱.۱.۷» بتواند از قابلیت مصونیت واکسن آنها بگریزد.»

از سوی دیگر، یکی از کارشناسان ارشد آفریقای جنوبی گفته است که تاثیر واکسن‌های کووید-۱۹ در مقابل نوع ویروس «۵۰۱.وی ۲» احتمالا «کاهش می‌یابد» هرچند مصونیت بدن در مقابل آن به‌کلی از میان نمی‌‌رود.

ویروس جدید جهش‌یافته، دارای شاخک‌های پروتئینی نوع «ای ۴۸۴ کِی» است. این بخشی از ویروس است که خود را به سلول بدن انسان چسبانده و به آن داخل می‌شود. دانشمندان نگران هستند که این نوع ویروس بتواند روند تولید پادتن در بدن را که در واکنش به عفونت‌های طبیعی یا واکسن تولید می‌شود خنثی کند.

دکتر لِسِلز به ایندیپندنت گفت: «این (ویروس ۵۰۱ وای .وی ۲) کاملا از میان نرفته و خنثی نمی‌شود اما در برخی از نمونه‌های خون افرادی که روی آن آزمایش کرده‌ایم، (واکسن) تا حد قابل ملاحظه‌ای تاثیر داشته است.»

او گفت که در نتیجه «ممکن است» قابلیت واکسن‌های کووید-۱۹ «تا حد کمی کاهش پیدا کند.»

او افزود: «فکر می‌کنم نظرات ارائه شده در حال حاضر، مبتنی بر همه یا هیچ است، یعنی اینکه واکسن‌ها یا موثرند یا نیستند.»

در این میان، دکتر آنتونی فاوچی، کارشناس ارشد بیماری‌های واگیردار در آمریکا می‌گوید «در واکسن‌ها به میزان کافی قابلیت (مقابله با کووید-۱۹) وجود دارد که همچنان آنها را در مقابل انواع بریتانیایی و آفریقای جنوبی ویروس موثر تلقی کنیم.»

«باید اطمینان حاصل کنیم که در صورت لزوم واکسن‌های موجود را بهبود بخشیم. ما هم‌اکنون به‌رغم این واقعیت که واکسن‌هایی که در دسترس داریم موثرند، گام‌های لازم را در این جهت برداشته‌ایم.»

در این میان، شرکت تولید داروی آمریکایی «مِرک» روز دوشنبه اعلام کرد به دنبال نتایج ناکافی از مراحل اولیه، این شرکت تولید دو نوع واکسن کووید خود را متوقف کرده است.

این شرکت گفت بیماران واکسن‌های آزمایشی آن را به‌خوبی تحمل کرده‌اند، اما میزان پادتنی که پس از تزریق آن تولید کرده اند، در مقایسه با دیگر واکسن‌ها کافی نبوده است.