در آستانه انتخابات ریاست جمهوری افغانستان، وزارت آموزش و پرورش این کشور استفاده از دانشآموزان را در محفلهای پذیرایی مهمانان و مقامهای حکومتی و کارزارهای انتخاباتی، ممنوع اعلام کرد.
نوریه نزهت، سخنگوی وزارت آموزش و پرورش افغانستان، امروز یکشنبه (۳۰ تیر) گفت که پس از این به هیچ فرد حقیقی و حقوقی اجازه داده نخواهد شد تا دانشآموزان مدرسهها را در تبلیغات، تظاهرات و گردهماییها و کازارهای انتخاباتی، بهکار گیرد.
هرچند سیاست رسمی حکومت، استفاده ابزاری از دانش آموزان را ممنوع کرده است، اما با این وجود، این روش در برخی از محافلی که به مناسبتهای مختلف برگزار میشود، تقریبا در سراسر افغانستان رواج دارد و بهویژه هنگام سفر مسئولان دولتی به استانهای این کشور، از دانشآموزان خواسته میشود تا به آنان خوشآمدگویی کنند. در کنار آن، در بسیاری از موارد با هدف بزرگنمایی برنامههای سیاسی، از جمله گردهمآییهای انتخاباتی، از حضور دانشآموزان استفاده ابزاری میشود.
پیش از این بارها فعالان حقوق کودکان در این زمینه ابراز نگرانی کردهاند و آن را نقض حقوق آنان دانستهاند، تا سرانجام امروز وزارت آموزش و پرورش افغانستان آن را رسما ممنوع اعلام کرد.
در بیانیه این وزارت گفته شده است که تصمیم عدم استفاده از دانشآموزان (در محافل و گردهمآییهای سیاسی) با توجه به وضعیت امنیتی این کشور، با هدف جلوگیری از آسیبهای جسمی و روحی به دانشآموزان مدارس، حفظ بیطرفی و دخیل نشدن ساحت آموزش در مسایل سیاسی، اتخاذ شده است.
خونینترین رویداد مرتبط با بهکارگیری دانش آموزان در چنان مراسمی، برمیگردد به سال ۲۰۰۷ هنگامی که در جریان دیدار یک هیات پارلمانی افغانستان از کارخانه شکر در بغلان در شمال افغانستان، یک حمله انتحاری انجام گرفت.
در آن حمله بیش از هفتاد تن کشته و ۱۰۰ تن دیگر مجروح شدند. در میان قربانیان، ۶۲ دانشآموز بودند که برای خوشآمدگویی به نمایندگان صف بسته بودند.
استفاده از دانشآموزان در محافل سیاسی، از یک سو فرصتهای آموزشی کودکان را هدر میدهد و پیشبرد نصاب درسی آنان را با چالش روبهرو میسازد و از سوی دیگر، باعث خدشهدار شدن روحیه و آسیبهای عاطفی و شخصیتی در کودکان میشود.
به گفته روانشناسان، سخنرانیها در محافل سیاسی از درک کودکان فراتر است و گاه نیز مملو از احساسات تند و واژههای خشونتآمیز است که اثرات منفی بر شخصیت دانشآموزان میگذارد و احتمال ایجاد روحیه تهاجمی را در آنان تشدید میکند.
خانم نزهت میگوید، شرکت کردن دانشآموزان در مراسم استقبال و پذیرایی از مقامات، از جمله وزیر آموزش و پرورش، با اصول و وظایف آموزشی منافات دارد.
شرکت دانش آموزان در محافل سیاسی، در هماهنگی با مسئولان مدارس انجام میشد و بسیاری از کودکان، هرچند تمایلی به شرکت در آن محافل و مراسم نداشتند، به علت هراس از تنبیههای احتمالی مجبور بودند دستور مسئولان مدرسه را اطاعت کنند. اکنون وزارت آموزش و پرورش به تمامی مدیران مدارس دستور داده است که از این کار خودداری کنند و درغیر آن صورت، با برخورد قانونی روبهرو خواهند شد.
این تصمیم درحالی اعلام میشود که ماه گذشته، وزارت آموزش و پرورش افغانستان کوتاه کردن موهای دانش آموزان توسط آموزگاران را منع کرد، و علت آن را جلوگیری از «صدمه روحی» به دانش آموزان اعلام کرد.