وقتی شاه‌حسین مرتضوی، مشاور ارشد رئیس‌جمهور در امور فرهنگی، در صفحه فیسبوک خود از چند منطقه‌ در افغانستان نام برد و پرسید که کدام یک از این مناطق برای گفت‌وگوهای صلح مناسب است، به نظر می‌رسید این تنها یک شوخی سیاسی است؛ اما حالا چنین به نظر می‌آید که دیدگاه دولت افغانستان این است که مذاکرات صلح را به داخل خاک افغانستان بکشاند.

 دو روز قبل، حمدالله محب، مشاور شورای امنیت افغانستان در یک سلسله توییت نوشته بود که دولت افغانستان می‌خواهد مذاکرات صلح نه در دوحه بلکه در داخل خاک افغانستان انجام شود. او همچنین در مورد محل مذاکرات نوشت که در هر محلی که طالبان بخواهند، دولت افغانستان حاضر است تسهیلات لازم را برای برگزاری مذاکرات فراهم کند. از دید آقای محب برگزاری مذاکرات در داخل خاک افغانستان هم یک محیط امن ایجاد می‌کند و هم مذاکره‌کننده‌ها از خواست واقعی مردم در مورد صلح آگاه می‌شوند. آقای محب نوشته بود که صلح باید با نظر به واقعیت‌های درونی پیش برود، نه وضعیت بیرونی.

هنوز گروه طالبان در این رابطه اظهارنظری نکرده‌اند اما این موضوع زمانی اعلام می‌شود که تیم‌های مذاکره‌کننده دو طرف، یک وقفه ۲۰ روزه را برای آغاز دور بعدی مذاکرات ایجاد کرده‌اند. به گزارش رسانه‌ها، تیم‌های مذاکره‌کننده در دوحه قطر توافق کردند که دور بعدی مذاکرات در تاریخ ۱۶ دی‌ماه آغاز شود. نادر نادری، سخنگوی تیم مذاکره‌کننده دولت افغانستان در توییترش نوشته است که هر دو تیم مذاکره‌کننده لیست ابتدایی موضوعات دستورالعمل موردبحث را ردوبدل کرده‌اند و بحث‌های توضیحی در این رابطه انجام شده است. دکتر محمدنعیم وردک، سخنگوی تیم مذاکره‌کننده طالبان نیز با نشرهمین توییت نوشته است که هر دو تیم از ۱۴ دسامبر برای مشاوره‌های بیشتر،  یک وقفه برای مذاکرات در نظر گرفته‌اند. قرار است تیم مذاکره‌کننده دولت افغانستان در خلال این وقفه به افغانستان بیاید و با شورای عالی مصالحه ملی، ریاست‌جمهوری و سیاستمداران مطرح افغانستان مشاوره و تبادل‌نظر کند؛ اما بحث آوردن مذاکرات به داخل خاک افغانستان چیزی است که طالبان هنوز در مورد آن هیچ‌گونه اظهارنظری نکرده‌اند. احتمال دارد واکنش طالبان در این رابطه نیز به زودی منتشر شود اما سؤال اساسی این است که آیا می‌توان مذاکرات صلح را در داخل خاک افغانستان ادامه داد؟

واقعیت این است که از گذشته نیز طرح انجام گفت‌وگوهای صلح در داخل خاک افغانستان مطرح بوده است. حامدکرزی، رئیس‌جمهور سابق افغانستان، زمانی که برای بار اول بحث گفت‌وگو با طالبان را مطرح کرد گفت که طالبان هیچ آدرس مشخصی ندارند وگرنه او به همان آدرس می‌رفت و با طالبان مذاکره می‌کرد. طالبان نیز این مسئله را به‌خوبی می‌دانستند. به همین دلیل تلاش زیادی کردند تا یک منطقه مشخص را به کنترل خود دربیاورند اما این تلاش‌ها هر بار ناکام ماند. طالبان چندین بار یک استان افغانستان را به‌طور کامل تصرف کردند اما سلطه آنان بر این استان‌ها تنها محدود به چند روز بود و دولت افغانستان دوباره کنترل آن استان را بازپس گرفت. البته بحث مذاکرات نیازی به داشتن جغرافیای تحت‌کنترل ندارد. گروه طالبان و دولت افغانستان می‌توانند به‌صورت توافقی یک منطقه حائل ایجاد کنند و در آنجا مذاکرات را پیش ببرند. حتی می‌شود امنیت این منطقه را به دست نیروهای خارجی یا سازمان ملل متحد داد اما اگر قرار باشد که مذاکرات در داخل خاک افغانستان و زیر چتر امنیتی دولت یا طالبان برگزار شود، این مسئله چالش‌زا خواهد بود. هرچند طالبان در ظاهر امر حاضر به گفت‌وگوها شده‌اند اما بخشی از این گروه هنوز به‌صورت قاطع مخالف هرگونه مذاکره و گفت‌وگو است. در کنار آن‌ها، گروه‌های تروریستی و سازمان‌های اطلاعاتی منطقه‌ که مخالف توافق صلح در افغانستان‌ هستند نیز وجود دارند. آنان می‌توانند در داخل خاک افغانستان به مذاکرات صلح آسیب بزنند و یا از لحاظ امنیتی مشکل‌آفرین شوند. به همین دلیل تنها می‌توان به تامین امنیت توسط سازمان ملل متحد و یا نیروهای ناتو که در افغانستان مستقر هستند، دل بست.

با این که برگزاری این مذاکرات در داخل خاک افغانستان مزیت‌های بسیاری دارد که از جمله می‌توان به محدود شدن مداخله و نفوذ گروه‌ها و کشورهای دیگر و کاهش هزینه‌های برگزاری مذاکرات اشاره کرد اما با توجه به مشکلات دیگر، هنوز نمی‌توان به برگزاری مذاکرات در داخل خاک افغانستان زیاد خوش‌بین بود.