هرچند بسته شدن سینماها و تعطیلی پروژه‌های فیلم‌سازی به دلیل وجود فاصله‌گیری اجتماعی ضربه سنگین و شاید موقتی به صنعت فیلم‌سازی زده است، اما صنعت روبه رشد پخش اینترنتی فیلم و سریال موجب شده است که شرکت‌هایی که در این زمینه فعال بودند و هستند، نه تنها زیان نکنند، که رشد نسبتا قابل توجهی هم داشته باشند. مثلا نتفلیکس که بزرگترین سامانه پخش «آنلاین» فیلم و سریال در جهان محسوب می‌شود، چندی پیش اعلام کرد که با شروع جهانگیر شدن و گسترش ویروس کرونا در جهان و به تبع آن، اعمال گسترده سیاست‌های قرنطینه و خانه‌نشینی اجباری مردم و تعطیلی سینماها و مراکز نمایش فیلم، بیش از ۱۶ میلیون مشترک جدید جذب نتفلیکس شده‌اند و مجموع مشتریان این شرکت آمریکایی به بیش از ۱۸۰ میلیون نفر رسیده است. چند شرکت دیگر، از جمله «پرایم ویدیو» وابسته به آمازون پرایم، گوگل پلی، وابسته به گوگل، که چون گوگل «بانک اطلاعات اینترنتی فیلم‌ها» مشهور به «ای‌ام‌دی‌بی» را چند سال پیش خریداری کرد، اکنون تبدیل شده است به منبع بزرگی از فیلم‌های تاریخ سینما، و چند شرکت دیگر از جمله اپل تی‌وی و این آخری‌ها دیزنی و چند کمپانی و شبکه تلویزیونی کوچک و بزرگ دیگر، شبکه‌ای را به وجود آورده‌اند که می‌توانند نیاز مشترکان خود را به فیلم‌ها و سریالها تامین کنند و جشنواره‌های بزرگ فیلم هم در کار تدارک فستیوال‌های آنلاین هستند.
فیلمسازان و نهادهایی که در کار توزیع و پخش فیلم و سریال هستند، در جمهوری اسلامی ایران هم مانند بقیه کشورهای دنیا به سینمای اینترنتی رو آورده‌اند. اما از آن‌جا که اینترنت مقوله‌ای جهانی‌ست و جمهوری اسلامی ایران کشوری منزوی، نمی‌توانند آن‌چنان که شایسته و بایسته است، به این کار بپردازند. هرچند، جمهوری اسلامی ایران به دلیل وجود حجاب اجباری و سانسور شدید، نه سینمایش قابلیت جهانی شدن دارد و نه تلویزیونش، و بر خلاف سینما و تلویزیون کشورهای مانند هند که بالیوودش یکی از قطب‌های سینمای جهان است، و ترکیه که سریال‌های تلویزیونی‌اش حتی بازار ایران را هم کساد کرده است و به صنعت دوبله در حال مرگ رونقی تازه داده است، چاره‌ای برای فیلمسازان و نهادها نمانده جز آن که به اینترنت و شبکه‌های آنلاین رو بیاورند.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
طبق معمول، شرکت فیلم‌سازی سپاه که با نام «سازمان هنری رسانه‌ای اوج» فعالیت می‌کند، با فیلمِ کارگردان مورد اعتمادش ابراهیم حاتمی‌کیا، «خروج»، نخستین اکران اینترنتی را در دوران کرونا تجربه کرد؛ تجربه‌ای که ظاهرا بسیار هم خوب بوده است و تا کنون چند میلیارد فروش داشته است و از آن‌جا که در فروش اینترنتی ۷۰ درصد فروش به تهیه‌کننده می‌رسد، از این راه درآمد خوبی داشته‌اند. هر چند، به نظر می‌رسد که پول و درآمد در مرحله دوم اهمیت برای «اوج» است و هدف اصلی و اولیه آنها «نشر اهداف انقلاب اسلامی» است و بعد به مسایل مالی توجه می‌کنند، اما به هر حال این موفقیت برای «اوج» موفقیت کمی محسوب نمی‌شود.
و سوی دیگر، محمد شایسته که کوچک‌ترین پسر خانواده «شایسته» است که پیش از این با مرتضی و مصطفی‌شان آشنا شده بودیم، در مورد مقایسه اکران سینمایی و اکران آنلاین و اینترنتی در گفت‌وگویی که با خبرگزاری دانشجویان ایران، ایسنا، انجام داده است، می‌گوید: «من از اکران آنلاین خیلی راضی هستم. تا به حال فیلم «طلا» بیش از ۱۰۰ هزار بلیت فروخته و یک و نیم میلیارد تومان هم فروش داشته است. این نوع اکران مزایایی دارد و باید درنظر داشت که همین یک و نیم میلیارد تومان فروش در VOD، معادل چهار و نیم میلیارد فروش در سینماست، چرا که از آمارهای عجیب و غریب فروش سینماها فقط ۳۰ درصد در اختیار تهیه‌کننده قرار می‌گیرد، ولی در VOD هفتاد درصد. بزرگترین حُسن این سامانه‌های آنلاین این است که تسویه حساب تقریبا نقدی است، در صورتی که از فروش هشت و نیم میلیاردی فیلم «زیر نظر» در سینماها پیش از شیوع کرونا، سینمادارها فقط ۲۰۰ میلیون تومان پول به ما داده‌اند.»
به عبارت دیگر، کرونا و بیماری کووید-۱۹ دارد از یک تهدید به فرصت تبدیل می‌شود. یعنی تهیه‌کنندگان سینما اکنون که سینماها بسته شده‌اند، به ناچار رو آورده‌اند به سینمای آنلاین و احتمالا به‌زودی بیش از پیش به اکران اینترنتی رو خواهند آورد. در داخل ایران دو وب‌گاه به نام‌های «نماوا» و «فیلیمو» در این زمینه فعال هستند و اکنون همه دارند به اکران فیلم‌شان در این دو وب‌گاه و پلاتفُرم فکر می‌کنند و حتی فیلمسازان حوزه سینمای موسوم به سینمای کودک و نوجوان هم به این موضوع فکر می‌کنند.
فرزاد اژدری، نویسنده و کارگردان سینما که «سلام بر فرشتگان» را در نوبت اکران دارد، در گفت‌وگوی نسبتا مفصلی با قدس آنلاین می‌گوید: «اینها تجربه‌هایی است که باید منتظر ماند تا ببینیم نتیجه‌اش چه می‌شود، اما چون اکران آنلاین تجربه جدیدی برای ما محسوب می‌شود، ممکن است عده‌ای در برابر آن موضع بگیرند و با آن مقابله کنند. اما همین قرنطینه نشان داد که پلتفرم‌های مختلفی مانند نماوا و فیلیمو سریالها و فیلم‌های سینمایی‌ای که نمایش دادند، به راحتی فروش داشتند و مردم هم از آنها استقبال کردند.»
حالا باید دید با توجه به ارقام و اطلاعاتی که این روزها شنیده می‌شود، بقیه فیلم‌ها هم به اکران اینترنتی رو می‌آورند، و مانند محمد شایسته که از اکران «زیر نظر» که نیمه‌کاره در سینماها رها شد، صرف‌نظر می‌کنند، و نیز، فیلم‌هایی که قرار بود در اکران نوروزی باشند و دبیر وقت شورای صنفی محسن امیریوسفی نام آنها را اعلام کرده بود، حالا که در خرداد ماه هستیم، آیا از اکران سینماها کناره می‌گیرند و به اکران اینترنتی و آنلاین بسنده می‌کنند؟
به هر حال اینها راه‌حل نیست؛ دور زدن مشکل است و این مشکل یک راه‌حل بیشتر ندارد، و آن این است که ایران به کشوری متعارف تبدیل شود و در سیستم جهانی قرار بگیرد تا با هزینه بسیار کم‌تر، جای‌گاهی مانند سایر کشورها و سینماها در این دوران پیدا کند. اما «جمهوری اسلامی ایران» ایرانیان را با خطر ویروس‌های جهانی تنها گذاشته است. باید با دشمنی مشترک به تنهایی روبه‌رو شوند و بجنگند، و این اصلا عادلانه نیست.
