مرکز آمار ملی اعلام کرده است که بریتانیا در میان کشورهایی است که بیشترین آسیب را از بحران کووید- ۱۹ متحمل خواهند شد. به خوبی می‌دانیم که افت آمار جان‌باختگان در بیمارستان‌ها گرچه امیدوار کننده به نظر می‌رسد، اما تنها بخشی از ماجرا است. شمار جان‌باختگان در خانه‌های سالمندان، که گمان می‌رود یک سوم کل درگذشتگان کرونا در کشور باشند، همچنان روبه افزایش است. همین مقدار از اطلاعات مهم، بیانگر آن است که تصمیم‌گیری‌های موثر، بدون دسترسی به داده‌های جامع و کیفی، تقریبا محال است. 

البته فقدان گزارش‌های مربوط به خانه‌های سالمندان در آمار رسمی بریتانیا، تنها قطعه گمشده این معما نبوده است. 

اگرچه هزاران طرح تحقیقاتی در مورد بحران جهانی کووید- ۱۹ موجود است، اما تنها بخش کوچکی از آنها به تاثیر ویروس بر بی‌خانمان‌ها می‌پردازد. 

چه کسی آمار بی‌خانمان‌های مبتلا به کووید- ۱۹ را ثبت می‌کند؟ چند نفر از این افراد برای «خود قرنطینه کردن» تلاش می‌کنند؟ و پس از پایان این بحران، چند نفر از آنها نیازمند به طرح «گذاری قدرتمند» برای خروج از اسکان موقت هستند؟ 

بدون داشتن داده‌ها و شواهد خوب، نتیجه‌گیری‌های ما ضعیف خواهد بود. این چیزی است که ما از نظر حرفه‌ای و شخصی، در ابعاد خرد و کلان می‌توانیم درک کنیم. در عصر اطلاعات، قدردانی از ارزش جست‌وجوی داده‌ها و تصمیم‌گیری آگاهانه رو به رشد است. 

با این وجود، در مقوله بی‌خانمانی، با کمبود شواهد محکم برای کمک به رسیدن به راهکارهای کاهش و پیشگیری از بی‌خانمانی مواجهیم، و همین تا حدی موجب شده است تا به رغم تلاش‌های مدیران این بخش، کماکان شاهد میزان بسیار بالای بی‌خانمانی در بخش‌هایی از بریتانیا باشیم.

در خیریه مرکز تاثیر بی‌خانمانی (Centre for Homelessness Impact) در بریتانیا، وقتی تصمیم گرفتیم کارشناسان این بخش را به منظور تدوین کتاب «پایان بی‌خانمانی با استفاده از شواهد» (که می‌کوشد تا با حمایت از رویکرد «شواهد- محور»، به بی‌خانمانی پایان دهد) گردهم آوریم، دنیای متفاوتی را تجربه کردیم. 

به هر روی، با این واقعیت جدید که با کووید-۱۹ شکل گرفته است و سرشار از بلاتکلیفی است، چنین رویکردی حتی بیش از آنچه می پنداشتیم،‌ ضروری است. در چنین دورانی، رویکردی شواهد-محور برای ریشه‌کن کردن بی‌خانمانی، بیش از هر زمان دیگری حایز اهمیت است. رویکرد پیشنهادی ما شامل سه لایه است:

اول، با تقویت مبانی اطلاعاتی و شیوه‌های داده‌افزایی، سرعت و کیفیت واکنش را ارتقا دهیم. دوم، تصمیم گیری‌های هوشمندانه‌تری را از طریق گرداوری شواهد درباره سیاست‌ها و مداخلاتی که می‌تواند به موثرترین و کارآمدترین نتایج منجر شود، میسر کنیم. سوم، با تقویت مهارت نیروی کاری و پرورش رهبری شواهد-محور، توان واکنش خود را هنگام مشاهده شواهد و بینش مستحکم، بالا ببریم. 

در هر صورت، چه واکسن کشف شود و چه تدابیر فاصله‌گیری در اجتماع پس از قرنطینه ادامه یابد، واضح است که دست یافتن به داده‌ها و شواهد کیفی خوب، برای عبور امن از این شرایط حیاتی است.

بنابراین، نظارت بر مبتلایان، نقاط بحرانی و گاه‌شمار آن، ما را در جلوگیری از هزاران مرگ یاری می‌کند و مهم‌تر آن که با آموختن از این بحران، برای رویارویی با تکرار وضعیتی مشابه، بیشتر آماده باشیم. 

اقدام دولت در زمینه تلاش برای اسکان دادن تمامی بی‌خانمان‌های خیابان‌گرد، جسورانه و قاطع بود. ولی با نزدیک شدن به پایان این تدارکات و تمهیدات، داشتن برنامه‌ای مبتنی بر داده‌ها و شواهدی محکم برای آنچه در آینده در انتظار ماست، بسیار مهم است. 

به نظر می‌رسد که ویروس عالمگیر کرونا، اقتصاد را فراتر از آنچه می‌شناختیم، دگرگون کرده است و بیشترین ضربه را به اقشار فقیر جامعه وارد خواهد کرد؛ یعنی وضعیتی که احتمالا عده بیشتری از مردم را به سمت بی‌خانمان شدن سوق خواهد داد. تنها راه غلبه  بر بحران بی‌خانمانی در دوران پسا کرونا، اتخاذ رویکردی مبتنی بر شواهد است.