روسیه به دنبال تثبیت جایگاه خود در دوران پسا کرونا

روسیه برای کاهش وابستگی به دلار و افزایش سهم ارزهای ملی در مبادلات تجاری تلاش می‌کند

روسیه به عنوان یک ابرقدرت انرژی، در حال آماده‌سازی خود برای دوران پساکرونا است-Alexander NEMENOV / AFP

در حالی که میزان مرگ و میر ناشی از ویروس کرونا در ایتالیا هفته قبل در حدود ۶.۲ ٪ اعلام شده بود، سایت «بیزنس اینسایدر» روز ۲۴ مارس طی مقاله‌ای خبر از افزایش آمار مرگ و میر ناشی از آن بیماری در ایتالیا به بیش از ۱۰ ٪ داد. با توجه به تعداد زیاد افراد بالای هفتاد سال در ایتالیا، افزایش آمار مرگ ناشی از ابتلا به کووید۱۹ در آن کشور دور از ذهن نیست. بر آن مبنا، دولت ایتالیا از کشورهای جهان درخواست کمک کرده است. چین اولین کشوری بود که با دو هواپیمای باری اقدام به اعزام کادر درمانی به ایتالیا، همراه با هزاران ماسک و دستگاه تنفس کرد.  پس از چین،  کوبا، روسیه و آلمان نیز کادر درمانی کمکی و لوازم مورد نیاز  دیگر به ایتالیا اعزام و ارسال کردند. کمبود امکانات درمانی، به‌ویژه دستگاه تنفس، باعث شده است که دولت ایتالیا نتواند تا امروز در کنترل شیوع ویروس کرونا  موفق عمل کند و در نتیجه، همچنان شاهد افزایش شمار مرگ‌های ناشی از ابتلا به آن ویروس باشد. در حال حاضر بیش از  ۶۵ هزار نفر در ایتالیا به ویروس کرونا  مبتلا شده‌اند و حدود پنج هزار و ۵۰۰ نفر در اثر آن جان باخته‌اند.

روسیه

روسیه هم جزو کشورهایی است که در اوایل ماه جاری، شیوع ویروس کرونا در آن، از سوی دولت آن کشور تایید شد. بر اساس آخرین آمار، تا روز ۲۴ مارس تعداد افراد مبتلا به ویروس کرونا در آن کشور ۴۳۸ نفر اعلام شده است و تا این تاریخ هیچ گونه مرگ و میری ناشی از آن بیماری در روسیه منتشر نشده است. این در حالی‌ست که مرز مشترک روسیه و چین حدود ۴۲۰۰ کیلومتر است، و همه ساله بیش از  دو میلیون و ۳۰۰ هزار شهروند چینی به روسیه سفر می‌کنند. پوتین با حضور در بیمارستانی که در مسکو برای مداوای بیماران مبتلا به کرونا تخصیص یافته است، شخصا با بیماران و کادر درمانی گفت‌وگو کرد و در جریان روند درمانی بیماران قرار گرفت. پوتین جزو اندک رهبران جهان بود که شخصا و حضوری به دیدار بیماران و کادر درمانی مشغول در بیمارستان بیماران کرونایی رفته‌اند.

اعلام آمادگی روسیه برای کمک به ایتالیا

 روز ۲۱ مارس بلافاصله پس از مذاکره تلفنی با جوزپه کونته، نخست وزیر ایتالیا، پوتین طی فرمانی وزارت دفاع این کشور را مسئول اعزام  پزشکان نظامی، گروه‌های ویروس‌شناسی،  تجهیزات محافظتی،  دستگاه‌های کمک تنفسی و مواد ضدعفونی و بهداشتی مورد نیاز به ایتالیا کرد.  یک روز بعد از آن گفت‌وگوی تلفنی، وزارت دفاع روسیه در بیانیه‌ای اعلام کرد که ۹ فروند هواپیمای ترابری نظامی  ایلیوشین  حدود ۱۰۰ کارشناس نظامی روس را  همراه با تجهیرات مورد نیاز  برای کمک به مبارزه با شیوع  ویروس کرونا به پایگاه هوایی «پرکتیکوس د موره» در نزدیکی رم منتقل کرده‌اند. 

Read More

This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)

صادرات گاز روسیه به ایتالیا

ایتالیا یکی از مصرف‌کنندگان عمده انرژی است و تقریبا تمامی  نفت و گاز مصرفی خود را از منابع خارجی تامین می‌کند. در بخش گاز طبیعی، روسیه بزرگترین تامین کننده گاز طبیعی ایتالیا است، و پس از آن، الجزایر و قطر قرار گرفته‌اند.  ایتالیا متوسط سالیانه ۳۲ میلیارد متر مکعب از روسیه گاز طبیعی وارد می‌کند.  در سال‌ها و ماه‌های اخیر، رم در تلاش بود تا با ورادات گاز از طریق پروژه تاپ از آذربایجان و نیز از منابع دریای مدیترانه، ضمن تنوع بخشی بیشتر به منابع انرژی، وابستگی به گاز روسیه در سبد انرژی خود را نیز تا حد امکان کاهش دهد.

پروژه انتقال گاز جمهوری آذربایجان به اروپا به ظرفیت ۱۶ میلیارد متر مکعب، شامل دو مرحله است که مرحله اول آن، موسوم به خط لوله انتقال گاز ترانس آناتولی (تاناپ)، به ظرفیت اولیه انتقال ۶ میلیارد متر مکعب گاز، به بهره‌برداری رسیده است و قرار است در مرحله دوم از طریق پروژه تاپ تا پایان امسال ،گاز طبیعی آذربایجان به ایتالیا برسد. در مورد انتقال  منابع گازی دریای مدیترانه  به اروپا مشکلات زیادی، از جمله تداوم اختلافات  بین کشورهای ساحلی و نبود منابع مالی لازم برای احداث خط لوله، باعث شده است تا ابهاماتی در مورد عملیاتی شدن این پروژه مطرح شود.

جایگاه روسیه در دوران پساکرونا

در هفته‌های اخیر مقالات متعددی در مورد دوران پس از کرونا در نشریات معتبر علوم سیاسی، از جمله «فارین پالیسی» منتشر شده است و به نظر می رسد که حوزه جدیدی به مباحث روابط بین‌الملل افزوده شده است. این مبحث جدید، «نظم نوین جهانی در دوران پساکرونا» نام گرفته است.  بسیاری از کارشناسان روابط بین‌الملل معتقدند که قدرت‌های بزرگ در صدد حفظ جایگاه خویش در این دوان جدید هستند،  و همچنین در نظر دارند تا با افزایش سطح همکاری با کشورهای دیگر، گونه‌ای اتحاد منطقه‌ای با این کشورها تشکیل دهند. قدرت‌های بزرگ از تمامی ابزار دیپلماسی برای رسیدن به این هدف بهره خواهند گرفت.

در چنین شرایطی، ارسال کمک‌های بشردوستانه روسیه به ایتالیا را نیز می‌توان در راستای دیپلماسی عمومی روسیه، و نیز  تلاش این کشور برای تاثیرگذاری در سیاست خارجی ایتالیا در دوران پسا کرونایی ارزیابی کرد. روسیه به هیچ وجه مایل نیست سهم گار طبیعی این کشور در سبد انرژی اتحادیه اروپا و به‌ویژه ایتالیا کم شود. ارسال این کمک‌ها برای مقابله با شیوع ویروس کرونا، در میان‌مدت به نفع روسیه خواهد بود. زیرا هم می‌تواند ایتالیا را به عنوان یکی از مشتریان عمده گاز این کشور در اروپا حفظ کند، و هم می‌تواند به اتخاذ سیاست همسو با سیاست سیاست‌های مسکو  از سوی ایتالیا در  در معادلات منطقه‌ای بینجامد.

تنش روسیه و ناتو و تلاش ناتو برای گسترش نفوذ در آسیای میانه و قفقاز، همیشه خط قرمز روسیه بوده و هست، و تلاش روسیه برای تضعیف ناتو و ایجاد دودستگی در بین اعضای آن هم همواره زنگ خطری برای ناتو بوده است. اگر آمار ابتلا به ویروس کرونا در روسیه واقعی و قابل اعتماد باشد، مسکو می‌تواند با استفاده از ابزار دیپلماسی انرژی در مقطع کنونی، هم سهم کنونی خویش در بازار نفت و گاز را حفط کند، و هم مشتریان جدیدی برای منابع انرژی این کشور در دوران گذار به پساکرونا بیابد.

روسیه از ماه آوریل اقدام به افزایش میزان ظرفیت تولید  نفت خویش خواهد کرد. افزایش تولید نفت عربستان، روسیه و امارات، به معنای افزایش عرضه و کاهش قیمت بود. روسیه برای چند سال ذخیره ارزی دارد و اقتصاد این کشور می‌تواند با قیمت‌های ۳۰ تا ۳۵ دلار (برای هر بشکه نفت) اداره شود. اما احتمال می‌رود که در ماه‌های آینده، اوپک در کنار روسیه و آمریکا به توافقی برای کاهش تولید دست یابند تا قیمت‌ها در بازار ثابت شود. 

در دوران پساکرونا، روسیه در مسیر کاهش وابستگی به دلار و افزایش سهم ارزهای ملی کشورها در مبادلات تجاری  خواهد کوشید. کاهش وابستگی به دلار در مبادلات انرژی، حوزه عمل این کشور را تحت تاثیر قرار خواهد داد.  روسیه به عنوان یک ابرقدرت انرژی، در حال آماده‌سازی خود برای دوران پساکرونا است و در این بین، ایتالیا و بازار انرژی اتحادیه اروپا نقش مهمی ایفا خواهند کرد.

بیشتر از اقتصاد