در نزدیکی شهر باستانی هگرا، جاذبه گردشگری بیهمتایی به نام «مناره العلا» در حال ساخت است، بنایی که کمیسیون سلطنتی العلا آن را اینگونه توصیف میکند: «مکانی متفاوت از هر جای دیگر روی زمین، مقصدی الهامبخش که رموز کیهان را آشکار میکند، فضایی برای پیشرفت تحقیقات و آموزش در نجوم و علوم فضایی.»
احتمالا جزئیات کامل این ساختمان تا سال آینده فاش نشود، اما بر اساس گفته طراحانش، مناره العلا شگفتی معماری و تاسیسات پیشرفتهای است که بازدیدکنندگان را به کاوش در شگفتیهای کیهان دعوت میکند.
العلا پیشتر هم مقصدی بینظیر برای رصد ستارگان بود. در اکتبر ۲۰۲۴، منره العلا و منطقه حفاظتشده الغرامل ــ دو منطقه حفاظتشده کلیدی با مساحت دو هزار و ۳۳۴ کیلومتر مربع ــ با عنوان «پارک بینالمللی آسمان تاریک» به ثبت رسیدند.
به گزارش عربنیوز، این گواهی را انجمن بینالمللی آسمان تاریک (DarkSky International) به این مناطق اعطا کرده است و درواقع اولین بار است که در منطقه خلیج فارس چنین مجوزی برای منطقهای صادر میشود.
Read More
This section contains relevant reference points, placed in (Inner related node field)
همانطور که سخنگوی العلا در آن زمان گفت، این گواهینامه به «پهنه وسیعی از بیابان اعطا شده است که در آن ستارهها هنوز هم همانطور که مسافران باستانی آنها را میدیدند دیده میشوند: بهوضوح و بدون مزاحمت عوامل شهری و انسانی».
به این ترتیب، العلا به جمع ۲۴۹ مکان دیگر پیوسته که در سراسر جهان از سال ۲۰۰۱ با عنوان «پارک بینالمللی آسمان تاریک» تعیین شدهاند.
العلا برای دریافت این گواهینامه میبایست ثابت میکرد که کنترلهای سختگیرانه زیستمحیطی، راهبرد حفاظت بلندمدت و تعهد شفاف به آموزش و دسترسی عمومی را برقرار کرده است، و وقتی ثابت شد که تمامی این شرایط رعایت شدهاند درنهایت توانست این اعتبارنامه بینالمللی را دریافت کند.
در اعتبارنامه «آسمان تاریک» تاکید شده است که «در میان صخرههای خیرهکننده العلا، چشماندازهای کویری بینظیر همراه با مناظر تماشایی آسمان شب مشاهده میشوند. به لطف شرایط جوی مطلوب و دوری از چراغهای شهری، العلا مقصدی بینظیر برای مسافرانی است که به دنبال تجربهای بینظیر از آسمان تاریک باشند.»
استقبال علاقهمندان به رصد ستارگان در عربستان سعودی به این دلیل است که حضور در این منطقه فرصتی ویژه و استثنایی به شمار میآید. براساس دادههای «اطلس جهانی روشنایی مصنوعی آسمان شب»، بیش از ۸۰ درصد جمعیت جهان در مناطقی زندگی میکنند که به دلیل آلودگی نوری نمیتوانند آسمان شب را ببینند.
در چنین شرایطی، منطقه ساحلی دریای سرخ با مساحتی در حدود ۲۸هزار کیلومترمربع، که در امتداد شمال غربی عربستان قرار دارد، در میان تپههای شنی و آبهای بکر و زلال واقع شده است. این منطقه یکی از نقاط عربستان سعودی است که کمترین آلودگی نوری شبانه را دارد. شرکت بینالمللی «دریای سرخ» نهتنها قصد دارد در حفظ آن بکوشد، که مایل است آن را توسعه دهد.
قرار است این منطقه با به صفر رساندن آلودگی نوری، به دومین حفاظتگاه بینالمللی بزرگ آسمان تاریک جهان بدل میشود. بزرگترین حفاظتگاه آسمان تاریک برای رصد ستارگان منطقه «گریتر بند» در تگزاس ایالات متحده است که مساحت آن در حدود ۳۸ هزار و ۸۵۰ کیلومترمربع است.
حتی پیش از راهاندازی کامل «مناره العلا»، گردشگران کنجکاو سفر خود به این منطقه را آغاز کردهاند تا این «گردشگری نجومی» جدید را بیازمایند و در زیر آسمان صاف چادر بزنند و چیزی متفاوت را تجربه کنند.
افزون بر سرمایهگذاری در «العلا مناره»، عربستان سعودی با تاسیس باشگاهها و انجمنهای متعدد میکوشد جوانان این کشور را به مطالعه و پژوهش در حوزه نجوم علاقهمند کند.
