نشریه تلگراف در گزارشی به نقل از مقام‌های جمهوری اسلامی نوشت که تهران کنترل حوثی‌ها در یمن را از دست داده و برای حفظ نیروهای «محور مقاومت» باقی‌مانده خود در خاورمیانه تلاش می‌کند.

به نوشته این نشریه مقام‌های جمهوری اسلامی گفته‌اند شورشیان یمن که مرتب به خطوط کشتی‌رانی جهانی حمله می‌کنند، دیگر از تهران دستور نمی‌گیرند. یک مقام ارشد وابسته به جمهوری اسلامی دراین‌باره به تلگراف گفت: «حوثی‌ها یاغی شده‌اند و اکنون واقعا شورشی‌اند. آن‌ها دیگر مانند گذشته به تهران گوش نمی‌دهند.»

این مقام افزود: «البته فقط حوثی‌ها نیستند، برخی گروه‌ها در عراق نیز طوری رفتار می‌کنند که گویی ما هرگز با آن‌ها ارتباطی نداشته‌ایم.»

پس از حذف فرماندهان ارشد حزب‌الله به دست اسرائیل و قطع ارتباط تهران با حماس پس از محاصره غزه‌، حوثی‌ها آخرین نیروهای نیابتی مهم باقی‌مانده جمهوری اسلامی ایران‌‌اند و حفظ آن‌ها برای تهران اهمیت زیادی دارد.

تلگراف نوشت که در پی تغییرات به وجود آمده، یک فرمانده ارشد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هفته گذشته عازم یمن شد تا تلاش کند کنترل شورشیان حوثی را بار دیگر به دست بگیرد.

به نوشته این رسانه، بخشی از برنامه سپاه پاسداران برای آرام کردن شورشیان و بازسازی «محور مقاومت» پیرامون آن‌ها، افزایش حمایت از این گروه شورشی یمنی پس از یک دوره آرامش چند ماهه است.

 جمهوری اسلامی پس از جنگ با اسرائیل، به طور فزاینده‌ای به دارایی‌های باقی‌مانده خود در منطقه متکی شد که اکنون مهم‌ترین آن‌ها گروه‌های شبه‌نظامی در عراق و حوثی‌ها در یمن‌اند.

روحانیون در تهران دهه‌ها است تبلیغات و کارزارهای نظامی گسترده‌ای به راه انداخته‌اند تا جمهوری اسلامی را به‌عنوان مدافع اصلی آرمان فلسطین به تصویر بکشند. با این حال آن‌ها در مذاکرات آتش‌بس غزه در شرم‌الشیخ شرکت نکردند، زیرا می‌دانستند بازی را باخته‌اند. حالا به نظر می‌رسد حوثی‌های یمن نیز که مدعی حمایت از فلسطین‌اند، دیگر به تهران اعتماد چندانی ندارند.

بحران در نیروهای نیابتی جمهوری اسلامی ایران نشان‌دهنده تضعیف بیش‌ازپیش تهران است و ممکن است این کشور را با فروپاشی یک راهبرد چهار دهه‌ای مواجه کند که بر اساس اعمال قدرت از طریق نیروهای نیابتی به جای درگیری نظامی مستقیم، بنا شده بود.

بی‌نیازی شورشیان یمن به تهران یکی از مواردی است که ممکن است جمهوری اسلامی را نگران کند، زیرا به‌خوبی می‌داند که آن‌ها سال‌ها است از انواع حملات جان سالم به در برده‌اند و در پنهان کردن تجهیزات نظامی خود مهارت پیدا کرده‌اند. آن‌ها همچنین اتحادهای لازم را با همفکران خود ایجاد کرده و زنجیره تامین خود را گسترش داده‌اند تا بتوانند از وابستگی خود به تهران بکاهند.

تلگراف به نقل از یک دیپلمات سابق یمن نوشت: «حوثی‌ها به کسی که آن‌ها را تشویق کند، نیاز ندارند. آن‌ها کاری را می‌کنند به آن اعتقاد دارند، بنابراین مسیر خودشان را ادامه می‌دهند.»

او افزود: «ما هماهنگی با جمهوری اسلامی و حمایت مالی به همراه قاچاق و انتقال فناوری از تهران به صنعا را نادیده نمی‌گیریم، اما واقعیت آن است که حوثی‌ها برای شرکت درگیری‌های منطقه‌ای دلایل خودشان را دارند.»

به نوشته تلگراف، اختلاف حوثی‌ها با جمهوری اسلامی ایران به ماه آوریل برمی‌گردد؛ زمانی که تهران در جریان حملات سنگین ایالات متحده به یمن، به دلیل ترس از کشیده شدن پایش به درگیری مستقیم با آمریکا، به کمک آن‌ها نیامد.

با این حال، از زمان حملات هفتم اکتبر حماس به اسرائیل در سال ۲۰۲۳، این گروه تاکتیک‌ها و قابلیت‌های موشکی خود را بهبود بخشید. آن‌ها صنعا را کنترل می‌کنند، پول چاپ می‌کنند، مالیات می‌گیرند، کمک‌های جهانی را به سمت خود منحرف می‌کنند، مواد مخدر قاچاق می‌کنند، به گروه‌های تروریستی در آفریقا سلاح می‌فروشند و مسیرهای کشتی‌رانی بین‌المللی را در دریای سرخ مختل می‌کنند.

آن‌ها همچنین از یک مزیت جغرافیایی برخوردارند و آن این است که کوهستان‌های یمن به آن‌ها کمک می‌کند ذخایر موشکی و پهپادهایشان را در غارها و زیر زمین پنهان کنند.

بنا بر گزارش‌ها، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هفته گذشته عبدالرضا شهلایی، فرمانده ارشد نیروی قدس را به یمن فرستاد تا به آنچه رسانه‌های یمنی «بحران رهبری در درون حوثی‌ها» توصیف می‌کنند، رسیدگی کند.

نشریه یمنی دیفنس لاین پیش‌تر در گزارشی نوشته بود که «حوثی‌ها در حال حاضر با بحران گزینه‌ها و اولویت‌ها، چالش‌های داخلی مبرم و چشم‌انداز منطقه‌ای پیچیده‌ای روبرو هستند».

این گزارش اضافه کرده بود که ماموران و مقام‌های ارشد سپاه که به حوثی‌ها کمک می‌کنند، «این خلا راهبردی را پر نمی‌کنند» و «امتداد و بازتابی از سردرگمی موجود در تهران‌اند».

عبدالرضا شهلایی که از تهران به یمن اعزام شده، به دلیل تامین مالی تروریسم و ​​هدف قرار دادن آمریکایی‌ها در سطح جهان تحت تعقیب ایالات متحده است. او یکی از ناشناخته‌ترین فرماندهان سپاه پاسداران است و ایالات متحده برای اطلاعات مربوط به فعالیت‌های او ۱۵ میلیون دلار جایزه تعیین کرده است.

مقام جمهوری اسلامی که با تلگراف صحبت کرد، گفت یکی از برنامه‌های شهلایی این خواهد بود که حوثی‌ها را ترغیب کند «بیشتر از قبل همکاری کنند، زیرا آنها تنها گروه فعال باقی‌مانده‌اند».

بنا به گزارش‌ مقام‌های نظامی که رسانه دیفنس لاین نوشته است که نخواستند نامشان فاش شود، حضور مجدد شهلایی نشان‌دهنده یک بازنگری راهبردی در سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران است که با هدف تقویت نفوذ در شمال یمن و افزایش قابلیت‌های عملیاتی حوثی‌ها انجام می‌شود. آن‌ها هشدار دادند که حضور او می‌تواند به افزایش حملات پهپادی و موشکی حوثی‌ها و همچنین پیچیده‌تر شدن تاکتیک‌های جنگی آنان در میدان نبرد منجر شود.

شهلایی در حالی به یمن بازگشته است که مقام‌های رسمی یمن از جامعه بین‌المللی خواسته‌اند برای مهار دخالت‌های جمهوری اسلامی در این کشور اقدام‌های فوری انجام دهند و تهران را به دلیل نقش بی‌ثبات‌کننده‌اش در منطقه پاسخگو کنند.

دینفس لاین در ادامه افزود که تلاش‌های اخیر تهران برای کاهش تنش‌ها با کشورهای حاشیه خلیج فارس به‌ویژه با عربستان سعودی، با تمایل دیرینه حوثی‌ها برای نمایش قدرت نظامی و تهدید بازیگران منطقه‌ای در تضاد است و باید دید این موضوع چگونه میان تهران و یمن حل خواهد شد.

این گزارش در ادامه تاکید کرد که تاثیر تغییرات ژئوپلیتیکی اخیر به‌ویژه پس از ترور حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله لبنان، برای عبدالمالک الحوثی، رهبر حوثی‌ها، کاملا محسوس است و گفته می‌شود که با کشته شدن حسن نصرالله، الحوثی یک مشاور مهم را از دست داده است و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران و سایر عوامل حزب‌الله هم که به حوثی‌ها مشاوره می‌دهند، برای پر کردن این خلاء تلاش می‌کنند.